Toplumsal Saygı Dili Kullanmak

Bir öğretmen, bir bakış açısı

Ben bir öğretmenim ve her yeni girdiğim sınıfta şu şekilde bir girişle sözlerime başlarım. Değerli arkadaşlar öncelikle günaydın. Sizler beni seçmediğiniz gibi ben de sizi özellikle seçmedim. Devlette süreklilik vardır ve sizden önceki öğrencilerim gibi sizleri de öncelikle vatanınıza ve milletinize, ülkenize ve kendinize güvenen bilgi beceri sahibi bireyler yetiştirmek görevi ile Milli Eğitim Bakanlığının direktifleri doğrultusunda görevlendirildim. Allahtan bir şey olmazsa, bir yıl sizlerle dolu dolu bir eğitim öğretim yılı geçireceğiz. “Öncelikle sizlere birkaç soru sormak” istiyorum derim. Çocuklar biraz meraklanırlar.

Ben sorarım: “İçinizde annesini seçen var mı?” Çocuklar bu nasıl soru diye biraz şaşırırlar. Sonra bir kısmı: “Hayır” diye cevap verir.

Ben yine sorarım: “İçinizde babasını seçen var mı?" Çocuklar soruyu garipsemekle birlikte yine “Hayır” diye cevap verirler.

Ben devam ederek yine sorarım: “Rengini seçen var mı?”Çocuklar “Hayır” derler. Daha sonra “doğduğunuz şehri seçebilir misiniz?” diye sorarım. Onlar yine hayır derler.

Ben de “değerli arkadaşlar dinen de çok fazla seçim şansına sahip olmayan insanların birçoğu hatta yüksek bir oran anne ve babasının dinini yaşar. Öyle ki, çocuk Almanya’da doğmuşsa ve güneyinde doğarsa genellikle Katolik, kuzey Almanya’da doğarsa Protestan olur derim. Türkiye’de de ailesi Alevi olanlar, Sünni olanlar hatta bunların içinde farklı din ve mezheplerde olanlarınız da olabilir. Sizler Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olduğunuz ve benim sınıfıma gönderildiğiniz takdirde bunlar sizin seçme ve seçilme kriterleriniz asla olmayacaktır. Dinleriniz vergi verirken nasıl ki sorgulanmıyorsa ben de sizlerin neye inandığını sorgulayamam, aynı şekilde ister Ermeni, ister Yahudi, ister Arap, ister Türk, Laz, Çerkez, Gürcü veya Kürt olmanız da benim size ders anlatmamdaki, sizler not verme, iş öğretme kıstaslarımı değiştirmez değiştiremez. Seçmediğiniz ve seçemeyeceğiniz özellikleriniz sizlerin aşağılanma ve başkalarını aşağılamanız için neden olamaz. Saygı öncelikle düsturumuz, temel prensibimiz olacaktır. Seçemediğiniz özelliklerinize karşın, seçebileceğiniz değerler de var, iyilik yapmayı seçebilirsiniz, derslerinize daha çok veya daha az çalışmayı seçebilirsiniz. Ülkenize, ailenize, çevrenize, doğaya, diğer canlılara saygılı olabilir ve onlara zarar vermemeyi seçebilirsiniz. Faydalı olmayı seçebilirsiniz. Problemlerinizi konuşarak çözmeyi seçebilirsiniz. Zamanınızı, paranızı, emeğinizi faydalı şeyler için harcayabilirsiniz” diye başlayan bir konuşma yaparım.

Ve gerçek düşüncem de budur!