Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 

26 Kasım '15

 
Kategori
Sivil Toplum
 

Tüketim Kooperatiflerini ne kadar tanıyoruz.

Tüketim Kooperatiflerini ne kadar tanıyoruz.
 

120 yılı aşan tarihi geçmişi ile tüketim kooperatifleri kooperatifçilik hareketinin en önemli sosyo ekonomik örgütlenmeleridir. Özellikle gelir düzeyi düşük insanların en önemli dayanışma platformları olmuşlardır. Başta İngiltere olmak üzere birçok gelişmiş ülkede tüketim kooperatifleri kuruluşlarından bugüne kadar topluma ve ekonomiye büyük katkı sağlamıştır. Sürdürülebilir kalkınma diye günümüzde dillendirilen refahın artırılmasına ve kalkınmanın sağlanmasına destek vermişlerdir.

Gelişmiş ülkelerde şehirlerden kırsala uzanan organizasyon yapıları ile yerel ekonomilere katkı sağlayan tüketim kooperatiflerini yaygın olarak görebilirsiniz. Ama ülkemize baktığınızda ne yazık ki tablo böyle değildir.  Mağaza zincirlerinin kapladığı Pazar yapısı içinde yerele veren değil yerelden alan bir yapının resmini görürsünüz. Bir gün bakmışınız bir anda çok uluslu mağaza zincirleri bu şirketleri de almış, üretmek yerine tüketime yönelik bir ticareti yeğlediklerini görürsünüz.

Ülkemizde de tüketim kooperatifleri eskidir. Yıllardan beri uygulanan ticaret ve kooperatifçilik politikaları çerçevesinde büyük zorluklarla faaliyet yürütmüşlerdir. Bulundukları yörelerin ekonomileri için yöresel bir sosyo ekonomik katkı sağlayan güç olmuşlardır. Yıllar önce tüketim kooperatiflerinin ruhunu yansıtan ve öğreten çocuklarımız için bir okul olan öğrencilerin işlettiği okul kantinleri bile para hırsına kurban edilmiştir.  Tüketim kooperatifleri yatırımları ile maddi gücü zayıf insanların ve yörelerin en büyük itici gücüdür. Küçük birikimleri bir araya getiren tüketim kooperatiflerinin, ahlaki ve vicdani sorumluluklarının bilincinde olan ortak ve yöneticilerin gayretleri ile başarmayacakları hiçbir şey yoktur.

Bakınız Bandırma 1975 yılında kurulan öğretmelerin bir araya gelerek kurdukları bir tüketim kooperatifi olan Eğit Koop 40. Yılını kutluyor. 90 ortakla kurdukları kooperatif bugün 630 ortağa ulaşmış, 12’si Bandırma’da 3’ü Erdek’te kurulu satış merkezleri oluşturmuşlardır. 18.000’den fazla ürününü ortaklara ve halka sunulduğu ilçede bir lojistik merkez oluşturulmuştur.  Paketleme tesisi ile yöresel ürünler işlenirken, kurulan çiftlikte ve et işleme tesisinde besi yapılmakta, et ve diğer hayvansal ürünler işlenmektedir. Üretilen ve işlenen ürünler Çiftlikten Sofraya bilinci ile ortaklara ve tüketicilere ulaştırılmaktadır.

En iyiyi, en ekonomik fiyatla, en kısa zamanda tüketiciye ulaştırma misyonu ile hareket eden Eğit Koop tesisleri ile yörede Uzman personelleri ile birlikte 200’e yakın kişiye istihdam yaratırken, yöre ekonomisine de katkı sağlamaktadır.

Isparta’da 1970 yılında kurulan MERKO 45. yılını kutluyor. 500 ortağı bulunan kooperatife ait 4 satış yeri bulunmaktadır. Kooperatif yatırımları ile her geçen gün büyümektedir.  Ortaklarına olduğu kadar yöre insanına hizmet sunarak, kooperatiflere duyulan güvenin bir markası olarak aradan geçen uzun yıllara rağmen ülkemizde ayakta kalmayı ve güçlenmeyi başarmış sayılı tüketim kooperatiflerinden biridir.

Ülkemizin çeşitli yörelerinde buna benzer sınırlı sayıda başarı hikâyesi yazmış, yörelerine katkı sağlayan ve denge unsuru olarak ortaklarının ve tüketicilerin haklarını koruyan, yörelerinin ürünlerine katma değer sağlayan birçok kooperatifi görebilirsiniz. Ama üzücü bir gerçek çoğu kooperatifin yarattıkları başarı hikâyelerini ülke geneline yansıtmada zayıf kaldığımıdır. Bu kooperatiflerimizin çoğunun kendilerini tanıtmak için sosyal medya ortamlarını ve web ortamlarını yeteri kadar kullandıklarını söylemek zordur. Adeta bu başarılar toplumdan saklanır haldedir. Çoğumuzun bu başarılardan haberi dahi yoktur. Çünkü onları tanıtacak kaynaklar oldukça azdır.

Ülkemizde üst örgüt olarak bir adet tüketim kooperatifleri merkez birliği vardır. 1994 yılında kurulan S.S Tüm Tüketim Kooperatifleri Merkez Birliği 9 bölge birliği ve 257 birim kooperatifinden oluşmaktadır. Kooperatiflere ortak 120.000’den fazla ortak bulunmaktadır.  Buna karşılık ülkemizde Gümrük ve Ticaret Bakanlığı verilerine göre 2.617 faal tüketim kooperatifi vardır.  Bu kooperatiflerin 234.797 ortağı bulunmaktadır. Tüketim kooperatiflerinin % 81,3’ünde ortak sayısı 100’den azdır. Görüldüğü gibi tüketim kooperatiflerinin önemli bir kısmı merkez birliği çatısı altında değildir. Bu kooperatifler başarılarına rağmen birim kooperatif olarak çalışmayı tercih etmektedir.

Tüketim kooperatiflerinin toplum tarafından tanınması günümüz sosyal medya araçları ile daha kolaydır. Dünyadaki tüketim kooperatiflerinin elektronik ticaret ve otomasyon sistemli satış noktaları oluşturdukları göz önüne alınmalıdır. Tüketim kooperatifleri hem hizmet hem de tanıtım konusunda çağa ayak uydurmalıdır. Dünyadaki kooperatifler hakkında bile en detaylı bilgilere ulaştığımız günümüzde ülkemizdeki tüketim kooperatiflerini tümüyle tanımak ve takip etmek zordur. Tüketim kooperatiflerinin verdikleri başarılı hizmetler yanında önemli bir görevi de kendilerini tanıtmaları ve toplumsal bilincin artmasına katkıda bulunmaktır. Özellikle gençlere yönelik kooperatifleşmeyi teşvik edici faaliyetlere katkı vermelidirler. Kooperatifler arası birlik ve dayanışmaya omuz vermeleri, kooperatifçilik ilkelerini sözde değil özde uygulamaya koymalıdırlar. Hiç değilse birleşmeseler de ortak platformlara bir araya gelmenin ve güçlenmenin yöntemini bulmalıdırlar. Tüketim kooperatiflerinin deneyimler ile ortaya koyduğu öğretici ve birleştirici gücünü geleceğe taşımalıdırlar.

 

 
Toplam blog
: 416
: 790
Kayıt tarihi
: 19.02.10
 
 

Tarım, Gıda, Ormancılık, Çevre, Örgütlenme ve Proje konularında çalışmalarda bulunmaktayım. Öncel..