Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 

03 Kasım '14

 
Kategori
Genel Sağlık
 

Tüp bebek tedavisinin olası yan etkileri

Tüp bebek tedavisinin olası yan etkileri
 

Tüp Bebek Tedavisinin Olası Yan Etkileri


Tıpta kullanılan tüm tedavilerde beklenti, tedavinin olumlu sonuç vermesidir.Ancak tedavinin olumlu sonuç vermesinin yanı sıra bazı yan etkileri de vardır.Tüp bebek tedavisinde düşük de olsa bazı yan etkiler gözlenebilir. Fakat bu yan etkiler göz ardı edilmemelidir.
Tüp Bebek Tedavisinde Kullanılan İlaçların Yan Etkileri

Tüp bebek tedavisinde bir veya daha fazla yumurta elde edilebilmesi için ilaçlara ihtiyaç duyulur.Bu ilaçlar bazı komplikasyonlara sebep olabilir.

×           Ruh halinde değişiklikler

×           Alerjik reaksiyonlar

×           Karın ağrısı

×           İshal,kusma ve bulantı

×           Enjeksiyon yapılan bölgelerde hafif morarma, ağrı ve tahriş

×           Vücutta ödem oluşumu

×           Baş ağrısı

×           Göğüste hassasiyet

×           Sıcak basması

×           Yorgunluk
Çoğul Gebelik Riski

Çoğul gebelikte iki veya ikiden daha fazla çocuk dünyaya gelir.Çoğul gebeliğin olmasının en büyük nedeni çok fazla embriyo transferidir.Ülkemizde yasalar gereği anne adayına 1 embriyo transferine izin verilmekedir . Çoğul gebelik hem annenin hem de çocuğun hayatını olumsuz etkilemektedir. Çoğul gebeliğin riskleri şu şekilde sıralanabilir:

×           Erken doğum

×           Yüksek kan basıncı

×           Maternal kanama

×           Gestasyonel diyabet
Tedavide Başarısızlık

Tedavide başarısızlık en sık karşılaşılan sorundur. Tüp bebek tedavisinde başarıyı etkileyen en önemli faktör annenin yaşıdır.Over rezervi,stres,sigara,aşırı kilo,tüplerde sıvı birikmesi,sperm kalitesinin düşük olması tedavide başarılı sonucu etkiler.

Birincil Nedenler

×           Gebelik sağlayacak embriyonun genetik yapısı bozulmuş olması

×           Yumurta gelişimini sağlayacak ilaçların düzenli kullanılmaması

×           Embriyonun gelişimini sağlayan kültür ortamının yetersiz olması

×           Embriyonun dışını saran zarın kalın olması

İkincil Nedenler

×           Rahim ile alakalı doğumsal bozukluklar

×           Rahimde embriyo tutunmasına engel olan  miyom

×           Embriyonun rahim içine tutunarak büyümesini engelleyen pıhtılaşma

×           Daha önce geçirilmiş enfeksiyon hastalıklarından dolayı oluşan yapışıklıklar

×           Kadında genetik ya da daha sonra ortaya çıkan fonksiyon bozuklukları

Üçüncül Nedenler

×           Endometriosis hastalığı ( çikolata kisti): Yumurtalıklarda oluşum gösteren rengi ve kıcamı çikolatayı andıran, ağrıya ve kısırlığa neden olan kistlerdir.

×           Tüplerde oluşan enfeksiyon hastalıkları

×           Karın içi ameliyatlarından sonra oluşum gösterebilen hidrosalpenks bir başka deyişle tüplerin tıkanarak şişmesi
Embriyo Transferinin Yan Etkileri

Emriyo transfer edildikten sonra kanama,lekelenme,hafif ağrı görülebilir. Bu yan etkiler için ilaç kullanımına gerek yoktur.
Düşük Riski

Düşük yapma riski normal doğumlarda görülen oranla aynıdır. Anne adayının yaşı arttıkça düşük riski de artmaktadır. Genelde 40 yaşından sonraki doğumlarda düşük görülebilir.
Ektopik (Dış) Gebelik

Embriyo transferinden iki hafta sonra yapılan ultrason kontrolünde gebelik kesesi izlenmezse dış gebelikten şüphelenilir.Daha sonra kanda gebelik testi değerleri takip edilerek dış gebelik hakkında kesin karara varılır.Dış gebeliğin en sık belirtisi kasık ağrısı ve kanamadır. Tüp bebek tedavisinde dış gebelik oranı %1-2 civarındadır.
Heterotopik Gebelik

Heteretopik gebelikte aynı anda hem rahim içerisinde normal hem de rahim dışında dış gebelik meydana gelir. Çok fazla sayıda embriyo transferi yapılan kişilerde heterotopik gebelik riski artmaktadır. Normalde 20000-30000 gebelikte bir görülür fakat tüp bebek tedavisinde bu oran yüzde bire kadar yükselir. Erken tanı hemen hemen hiç mümkün değildir. Hastada karın ağrısı, karın içinde kanama gibi belirtiler gösterir. Tedavi ameliyat ile mümkündür.
Yumurta Toplama İşleminde Görülen Yan Etkiler

Yumurta toplama işleminde hasta anesteziyle uyutulur. Yumurtalar uzun ince bir iğne ile toplanır. Yumurta toplama işleminde görülen riskler şu şekildedir:

×           İşlem sırasında veya sonrasında orta şiddette rahatsızlık

×           Yumurtalıklarda veya pelvik damarlarda hafif kanamalar

×           Nadiren hafif veya şiddetli pelvik enfeksiyon

Enfeksiyonlar, doktorun vereceği antibiyotikler ile tedavi edilir.
Doğumsal Bozukluk Riski

Doğumsal bozukluk riski, normal yollarla dünyaya gelen çocuklar ile tüp bebekle doğan çocuklarda aynıdır. Bu risk yaklaşık %3-5 civarındadır.
Ovaryan Hiperstimulasyon Sendromu (OHSS)

  Tüp bebek tedavileri sırasında yaşanan en büyük ve ciddi sorundur Ovaryan Hiperstimulasyon Sendromu, yumurtlama için verilen haplar ve iğnelere karşı verilen aşırı cevaptır. Bu aşırı cevap fazla miktarda yumurta ve kist oluşumu şeklindedir. Genç olmak,zayıf olmak,yüksek doz gonadotropin kullanımı polikistik over sendromu,gebelik,geçmişte OHSS olayı risk faktörleridir. OHSS belirtileri bulantı,kusma,ishal,nefes darlığı,karın şişliği,karında hassasiyet ve ağrı,hızlı kilo alma,idrar miktarında azalma,idrar yapamama şeklinde görülebilir.Belirtiler yumurta toplama işleminden 4-5 gün sonra başlar. Yumurtalıkların aşırı uyarılması ile karşı karşıya kalındığında ilaçların dozları azaltılmalı ya da anne adayına birkaç gün ilaç verilmemelidir.Böylece anne adayında östrojen seviyesindeki aşırı artışın önüne geçilir.

Hastalık hafif, orta ve ağır derecede görülebilir.Hafif hastalar 10-14 gün içinde iyileşebilir, ek tedavi gerekmez. Orta ve ağır hastalar ise hastanede takip ve tedavi edilirler. Ağır OHSS görülme oranı %1 ‘dir.
Over Torsiyonu

Over torsiyonu, yumurtalıkların kendi etrafında dönmesi olayına denir. Yumurtalık kendi etrafında döndüğünde tutunduğu bağlar da döner ve burkulur, bağlar içinde bulunan kan damarları tıkanır, kan akımı güçleşir. Genelde tek overde rastlanır.Over torsiyonunun nedenleri; overde kist veya tümör bulunması, yumurtalıkla rahim arasındaki bağın uzun olması, gebelik sıraında vücutta bulunan bağların gevşek ve elastik olması, yumurtalıkların aşırı büyümesi, tüplerin uzun ve büyük olması şeklindedir.Belirtiler ; kasık ve karnın alt bölgesinde hassasiyet ve ağrı, bulantı, kusma, ateştir.

Over torsiyonu tanısı ultrason ile konulur.Tedavisi ile cerrahi müdahalelerle olmaktadır. Over torsiyonu aşağıdaki durumlara sebep olabilir:

×           Enfeksiyon

×           İç genital organlarda yapışıklık

×           Kronik kasık ağrısı

×           Peritonit

×           Sepsis

×           İnfertilite (kısırlık)
Karın Organlarında Yaralanma,Kanama,Enfeksiyon

Yumurta toplama işlemi sırasında idrar torbasında,bağırsak ve rahime yakın damarlarda çok nadir yaralanma meydana gelebilir. Bu yaralanmaların görülme oranı % 0,1 civarındadır.

Yumurta toplama işleminde vajinal kanama gerçekleşebilir. Bu kanamalar basit müdahaleler ile kontrol altına alınır. Ayrıca rahim ve yumurtalıklarda enfeksiyon oluşabilir.Bu enfeksiyon antibiyotik yardımıyla tedavi edilebilir.
Diğer Yan Etkiler

×           Yumurta gelişmemesi:İlaç tedavisi uygulanmasına rağmen istenen sayıda yumurta gelişmeyebilir.

×           Döllenme oluşmaması: Toplanan ve kültür ortamına alınan sperm ve yumurtalar arasında döllenme olmayabilir.

×           Yeterli sayıda yumurta toplanamaması:Foliküllerden yeterli sayıda yumurta elde edilemeyebilir.

×           Embriyonun rahme tutunamaması:İmplantasyon başarısızlığı da denir.Embriyo rahme tutunamazsa tedavi sonlanır.


Jin. Op. Dr. Serdar Koç

www.serdarkoc.net

 
Toplam blog
: 56
: 3026
Kayıt tarihi
: 26.09.13
 
 

Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Serdar Koç http://www.serdarkoc.net ..