Turist İshali Nedir?

Bir seyahat (gezi) hastalığıdır. Adı üzerinde turistlerde görülür. Kirli suların içilmesi ve kirli besinlerin tüketilmesi neticesinde ortaya çıkar. Etken olarak bakteriler başta olmak üzere, virüsler ve parazitler sorumludur. Genellikle hijyen koşulları iyi olan bir yerden kötü olan bir yere (ülkeye) seyahat edilmesi sonucu görülür... Başka bir anlatımla bu ülkelerde içme suları yeteri kadar arıtılmıyor!

Yerel şebeke suyu ile yapılmış yemekleri ve buzları tüketmekle, diş fırçalamakla da bulaşır.

Belirtileri: Bulantı-kusma, bağırsaklarda gurultu, karın ağrısı (kramp şeklinde) ve ishal... Bu belirtiler kirli suyun ya da besinin tüketilmesinden 12-72 saat sonra ortaya çıkar. Bazen ateş ve kas ağrıları da görülür. Çoğu (yüzde 60) hafif atlatır ve kendiliğinden iki günde iyileşir. Bazen su-tuz eksikliği (dehidrasyon: susuz kalma) ortaya çıkar ve tedavide gecikilirse ciddi hayati tehlike oluşur! Özellikle çocuklara ve yaşlılara bu yönden dikkat edilmeli... Derhal acil servise gidilmelidir...

Korunma: Güvenilir yerlerde yemek yemeli. Sokakta satılan yiyecek ve içeceklerden uzak durmalı. Pişirilmiş ve sıcak yiyecekler tüketilmeli. Çiğ sebze yenmemeli, meyveler temiz suyla yıkanıp-soyulup tüketilmeli. Açık dondurmadan uzak durmalı. Şişelenmiş sular, çay ve kahve gibi sıcak içecekler güvenlidir. Kişisel temizlik kurallarına özen göstermeli, yemekten önce ve tuvaletten sonra eller mutlaka iyice yıkanmalıdır!

Tedavi: Bol sıvı içilir. Diğer bir anlatımla ishalin ana tedavisi kaybedilen sıvının yerine konmasıdır... Doktora muayene olmadan ilaç (hele antibiyotik) almak sakıncalıdır. İshal diyeti uygulanmalı: Yağsız ve az şekerli şeyler tüketilmeli. Ayran, yoğurt ve yoğurt çorbası çok iyi gelir. Meyvelerden şeftali ve muz faydalıdır. Elma komposto ve pirinç pilavı da iyi sonuç verir.

Ne zaman doktora gitmeli: İshal 24 saatten uzun sürüyor, ateş yüksek, dışkıda kan-sümük (mukus) varsa ve dışkının rengi siyahsa...

Ülkemiz bu hastalık yönünden orta derecede risk altında olup, risk doğu ve güneydoğu bölgelerimizde daha fazladır...

Herkese hastalıklardan uzak, sağlık, neşe ve mutluluk dolu bir yaz (tatili) dilerim...

Şen ve esen kalınız!

Dr. Atanur Yıldız

4 Temmuz 2010

Kocaeli