Türkçe "OFF" - Feyza Hepçilingirler

Bilgisayar ve hızlı haberleşme ağlarının günlük yaşantımıza girmesiyle birlikte, sanki hayat akışımız daha da hızlandı. Uzun uzun süslü cümleler yerine, kısaltmalar, "kestirme" tabir edilen yarım yamalak söylemler, sokak dili ya da gençlik dili diye adlandırılan iletişimsel konuşmalar iyice yaygınlaştı. Bir de kendini genç gören ya da modaya yatkın olduğunu düşünen ebeveynler de, bu hızlı gelişen çağa ayak uydurma telaşına girişince, ortalıkta yepyeni dil aileleri ve yeni bir eğilim oluşmaya başladı.

Neredeyse onları anla(ya)mayanlar veya öyle konuş(a)mayanlar çağdışı olarak kabul görecekler!..

Her etki bir tepki doğurur ,derler. Bu yozlaşmaya karşı, haklı tepkiler gösteriliyor artık. " Dil Zabıtası " olarak kabul ettiğimiz bazı değerli yazarlarımız (Hakkı Devrim, Oktay Sinanoğlu, Şiar Yalçın, Yalçın Küçük vs.gibi) çalıştıkları gazetelerdeki köşelerinde, kitaplarında ve katıldıkları TV programlarında, Türkçemizdeki bu yozlaşmayı ve çözüm yollarını dile getirmeye başladılar. Feyza Hepçilingirler de bu yazarlarımızdan birisi, bir Edebiyat Öğretmeni.

"Bunca sorun durup dururken dille uğraşmayı gereksiz bulanlar var mıdır, bilemiyorum. gereksiz değildir; çünkü dildeki bozulma, hem o sorunların göstergesidir hem de dolaylı olarak nedeni. Türkçe'nin bu kadar kötü kullanılıyor olması, bütün işlerin kötüye gidiyor olmasından bağımsız mı? " Feyza Hepçilingirler

Böyle diyor Türkçe "off" isimli kitabın yazarı ve bu kitabında, günlük yaşantımızda her yerde ve her alanda sık sık yapılan dil yanlışlarını ayrıntılı bir şekilde gözler önüne seriyor.

409 sayfalık bu kitabın, Everest Yayınları tarafından 30. baskısı yapılmış. Okunmaya ve dikkate alınmaya değer bir ürün. Biz bu kitabı, kızımın Türkçe Öğretmeni, sınıfına okunmasını önerdiği için satın almıştık, birlikte okuduk. İlköğretim sınıflarında okutulması zorunlu olmalı bence, ne kadar erken verilirse dil eğitimi, o kadar kalıcı olur...

 Ataların deyimiyle ağaç yaş iken eğilir.

Yazar bu kitapta, yazılı ve görsel iletişim araçlarında ve politikacılardan sanatçılara kadar medyatik kişilerin, gerek bilinçli olarak gerekse dil sürçmesi şeklinde ortaya çıkan dil yanlışlarını, doğru kullanım şekillerini de örnekleyerek veriyor. Özellikle haber spikerlerinin ve canlı yayınlanan program sunucularının nelere dikkat etmesi gerektiğini, siyasilerin meydanlarda atıp tutarken nasıl davranmaları gerektiğini vurguluyor. Konuşma dilinde ve ayrıca yazı dilinde yapılan dilbilgisel yanlışlara da yer veriyor.

Kitabın son bölümünde, birçok tanınmış yazarın kitapla ilgili görüşleri ve eleştirileri de yer alıyor. Ayrıca okuyuculardan gelen eleştirilerden de örnekleri görebiliriz.

YAYINEVİ NOTU:

Yalnızca bir iletişim aracı olarak görmeye alıştırdığımız, belki de bu yüzden hafife almaya başladığımız dil, aslında yaşamımızı belirleyen en önemli kültürel etken. Dilimizin yoğurduğu bir zihinle düşünüyor, hissediyor ve bunları yine dili kullanarak aktarıyoruz. Dildeki bozulma, yaşamı algılayışımızı, kurgulayışımızı, yaşama sahip çıkışımızı etkilediği gibi, iletişim kazalarına da yol açabiliyor.

Feyza Hepçilingirler bu kitapta, bir yandan dilimize sahip çıkmanın anlamını tartışırken, bir yandan da doğru Türkçe’nin bilgisini sunuyor okurlara. Dilimize ayna tutarken yaşadıklarımıza da tanıklık eden bu yazılar, Türkiye’yi birçok boyutuyla yansıtıyor.