Türkçede süreç

Türk Oğuz beğleri, budun eşidin!

Üze tenri basmasar, asra yir telinmeser Türk budun İlinin törünün kim artatı.
*
Bugünün Türkçesiyle:
*
Türk Oğuz beyleri, ulusu işitin!
Üstte gök basmasa, aşağıda yer delinmese, Türk ulusu ülkeni, töreni kim bozar. (bozabilir)
* Göktürk Yazıtları
8.yüzyıl
*
Günlerden gecelerden sonra Ay Hatunun gözi bodadı.Bir irkek çocuk toğırdı. Yüzü gök, ağzı ateş kızıl, saçları, kaşları kara idi.Anasının göğsünden ilk sütü emdi bir daha emmedi.Çiğ et, şarap tiledi, dile gelmeye başladı.Kırk günde büyüdü, yürüdü, oynadı.Vücudu tüylü idi.At sürüleri güder, ata biner av avlanırdı.
*
Ben sizlere oldum kağan
Alalım yay ile kalkan
Daha deniz, daha müren
Güneş bayrak, gök kurıkan
*
müren:nehir
kurıkan:çadır
*
Oğuz Kağan Destanı
3.yüzyıl
*
2
Türkçenin ilk sözlü, yazılı ürünleri günümüzden uzak olan dilimizin işlerliğini kanıtlıyor.

Göktürk yazıtları Göktürk ABC’si,
Oğuz Kağan Destanı Uygur ABC’siyle yazılmış.

Oğuz kağan Destanı Paris Milli Kitaplığı’nda sergilenmektedir.Her değerimizi yabancıların bilgi, becerileri sonucu tanıdığımızın bir kanıtı.

Buna başka bir örnek de on beşinci yüzyılda yazıya geçirilen Dede Korkut Öyküleri. Bugün asıl yazmalar Almanya Dresden ve Vatikan kitaplığında bulunmaktadır.

Dil, toplumun yapısı, yaşantı düzeni, düzeyi dikkate alınarak incelenmeli.Toplum, göçebe, yerleşik, gelişen nitelikli yapısıyla dili belirleyici kılar.

Türkçe için de aynı süreç geçerlidir.Orta Asya’daki göçebe toplum yapısı sözcük sayısının sınırlı olmasını gerektiriyor.Çünkü göçebe toplumun kullandığı araçlar, yaşantının tek düzeliği dildeki anlamı, anlatımı daraltıyor.

Bu düzeyde diğer toplumlardan sözcük alışverişi de gerçekleşmez.Dil yabancı etkilerden uzak...

Eski Türkçe, yabancı etkilerden uzak bir dönemdir. Özellikle Köktürk Yazıtları bunu kanıtlayan baş belgedir.Türkçenin yabancı dillerden bir iki sözcük dışında etkilenmediği bu belgelerde görülmektedir. Fakat Karahanlıca İslamiyetin etkisiyle Arapça ve Farsçadan etkilenmiştir.Anadolu Selçuklu döneminde Farsça resmi dildir.

Türkler, tarih boyunca bir düzineyi bulan ABC kullanmıştır.

Örneğin, Soğd, Mani, Brahmi vb.

Yaygın uzun sureli olarak kullanılan ABC’ler:

1.Göktürk
2.Uygur
3.Arap
4.Latin