- Kategori
- Ekonomi - Finans
Türkiye; hisse senetlerinde AB den ayrıştı. Dr.Ali Topçubaşı
Türk ekonomisinin 2010 ve 2011 yılında toplamda yüzde 18 in üzerinde büyümesinin verdiği güveninde etksi ile 2012 yılında ekonomi nin hızla yavaşlamasına karşın, hisse senetleri, yatırımcısına kazandırmaya devam etmiştir. TUİK in verilerine göre; iç talepteki sıfır büyümeye karşın, kamu nun etkisi ile yılın ilk yarısı büyüme oranı yüzde 3.2 oranında gerçekleşmiştir. Geçen yıllara göre hızla düşen üretim rakkamına karşın, AB ağırlıklı ülkelerde gerçekleşen daralmalar, Türk ekonomisi nin ayrışmasına neden olmuştur. Bu ayrışmanında etkisi ile, ülkemizdeki hisse senetleri artış gösterirken , AB de bilhassa bankacılık sektörlerindeki çöküş ile birlikte azalma gerçekleşmektedir.
2008 yılında ABD de mortgage krizi nin etkisi ile ilk önce bu ülkede başlayıp, sonrasında alınan tedbirler neticesinde sönmeye yüz tutan krizin etkisi AB ülkelerini sarmış, ağırlıklı olarak 2012 yılının başından beri hızlanan ekonomilerindeki durgunluk ve gerileme , hisse senetleri piyasalarını da olumsuz etkilemektedir. Kurtarma paketlerinin İrlanda, Portekiz, Yunanistan derken İspanya ve Kıbrıs Rum kesimine kadar uzanması ve bunun İtalya'yı da etksi altına alacağının anlaşılması, en azından önümüzdeki 6 ay da içinde bulunduğumuz EU bölgesi hisse senetlerinde kanamanın durdurulamayacağını göstermektedir.
2012 yılının ilk yarısında Türkiye de hisse senetlerindeki artış oranı yüzde 22 ye ulaşırken, EU bölgesinde hisse senetlerindeki değer kaybı yüzde 8.8 e ulaşmıştır. Dolar bazında değerlendirirsek, ülkemizde hisse senetleri yüzde 15 e yakın kazandırırken, EU ülkelerindeki kayıp yüzde 5.8 e ulaşmaktadır. Ayrıca ; kurtarma paketlerine başvuranlar ile, şu anda suyun üzerinde olanlar arasında önemli ayrışımlar olmaktadır. EU alanında ortalama olarak hisse senetleri yüzde 8.8 oranında azalırken, yalnızca lokomotifleri kabul edilen Almanya da yılın ilk 6 ay ında hisse senetleri yüzde 1.2 oranında artış göstermiş, AB nin krizden en az etkilenen ülkelerinden olan Polanya da artış yüzde 4.9 olurken, diğer ülkelerin çoğunda keskin düşüşler meydana gelmiştir. Avrupa para birliğinden atılma aşamasına gelen Yunanistan da hisse senetleri yılın ilk 6 ay ında yüzde 28.9 oranında değer kaybederken, yine ekonomik kriz ile mücadelede AB den yardım isteyerek havlu atmak zorunda kalan İspanya da düşüş yüzde 24.2 ye ulaşmıştır. Yunanistan da 2012 yılı milli gelir daralması nın yüzde 7 ye ulaşması beklenirken, İspanya da yüzde 2 ye ulaşması beklenmektedir. Yine 2012 yılında ekonomisi daralma aşamasında olan İtalya da hisse senetleri yuzde 17.2 oranında gerileme kaydederken, Britanya da bu oran eksi olarak yüzde 1.3 olmaktadır.
Hisse senetlerinde Türkiye diğer batılı ülkelerden ayrıştığı anlaşılmaktadır. Yılın ilk yarısında Türk ekonomisinde büyüme nin geçen yıla göre yarıdan fazla azaldığı dikkate alınırsa, hisse senetleri nin sene başına göre yüzde 22 oranında artış göstermesi, ayrışmanın hisse senetlerinde de gerçekleştiğini açıklamaktadır. ABD Ekonomisi 2008 krizinin etkisini büyük ölçüde atmasınında katkısı ile, yılın ilk yarısında hisse senetleri yüzde 2.3 oranında artmıştır. BRİC olarak adlandırılan ülkelerden Çin de hisse senetleri yüzde 4.2 , Hindistan da yüzde 4.4 oranında artarken, Brezilya da yüzde 11.2 , Rusya da yüzde 5.2 azalma meydana gelmiştir.
2012 yılı ilk yarısında Batılı ülkelerde ekonomik durgunluğun gerileme safhasına geçmesi, bu topluluktaki şirketlerinde değer kaybetmesine neden olmaktadır. Bilhassa bankacılık hisse senetlerindeki çöküş, ekonomilerinin aşağıya inmesine neden olmaktadır. Türkiye nin hisse senetleri piyasındaki ayrışma nın nedeni, ekonomi nin diğer ülkelere göre daha sağlam olmasının yanısıra, 2001 yılında başlayan bankacılık düzelmelerinin finans sektöründeki yapının sağlamlaştırıldığını göstermektedir.