Türkiye BM 2014 Uluslararası Aile Çiftçiliği Yılını Kutluyor.

Dünyada yıllardan beri uygulanan hatalı çevre ve ekonomik politikaları en çok tarımsal üretime zarar verdi. Küresel ısınma nedeniyle doğal denge bozulurken afetler arttı. En üzücü ve düşündürücü tarafı serbest piyasa ekonomisi, serbest rekabet, globalleşme derken dünya küresel finansal krizin içine düştü. Gelişmiş ülkelerde dahi kırsalda fakirlik, yoksulluk ve açlık tehlikesi arttı. Ortaya çıkan olumsuz tablo kırsal kadar şehirleri de tehdit etmeye başladı.

Bu tablo karşısında global finans çevreleri ve bazı uluslar arası kuruluşların önerdikleri ekonomik modeller çöktü. Düne kadar yıpratılmaya çalışılan kooperatifleşme ve aile tarımının getirileri yeniden keşfedilmeye başladı. Küresel ısınma ve gıda güvenliği dünyanın geleceği için en stratejik konu olarak görülmeye başladı. Birleşmiş Milletler bu tablo karşısında 2012 yılını Uluslararası Kooperatifçilik Yılı olarak ilan ettikten sonra, sayıları 500 milyon aileyi aşan, tarım işletmelerinin %80'den fazlasını oluşturan, bazı ülkelerde tarım arazilerinin %80'den fazlasını işleyen, üretimin % 80'den fazlasını gerçekleştiren aile çiftçilerini gördü. Çünkü onlar kendilerini doyurdukları ve kendilerine istihdam imkânı yarattıkları gibi, yöresel ekonomilerin ve ülkenin en büyük gücü idiler. 

Bu gerçeği çok iyi gören Birleşmiş Milletler 2014 Yılının Uluslararası Aile Tarımı Yılı olarak kutlanmasına karar verdi. Birleşmiş Milletlerin Genel Kurulunun 66. Oturumunda alınan bu karar doğrultusunda üye ülkelere ve ilgili uluslararası örgütlere bu yılın dünya çapında yaygın ve etkili olarak kutlanması çağrısında bulunuldu. Büyük çoğunluğu küçük işletmelerden oluşan Aile Tarımının gıda güvenliği, beslenme, istihdam,  doğal kaynakların yönetimi ve korunması, açlık ve yoksulluğun azaltılması, çevre ve sürdürülebilir kalkınmadaki konusundaki önemli rolüne dikkatini çekmek amaçlandı.

Bu amaç doğrultusunda tüm dünyada daha eşit ve dengeli kalkınma, sağlıklı ve doğru gelişmeyi teşvik etmek,  dünyada ve ülkelerde tarım politikalarındaki boşluklar ve fırsatların belirlenmesini sağlayarak, ülkelerin ulusal gündemlerinde tarım, çevresel ve sosyal politikalarının merkezine aile tarımını yeniden koymak hedeflendi. Aile çiftçilerinin karşılaştığı sorunların çözümü için toplumda bilinç düzeyini ve anlayışı artırmak istendi. Ulusal, bölgesel ve küresel düzeylerde geniş tartışma ortamı yaratıldı. BM Gıda ve tarım Örgütü (FAO) aracılığı ile dünya çapında aile tarımının kutlanması ve farkındalığının artırılması konusundaki işbirliğini ortamları desteklendi.

Türkiye BM’in 1945 yılından beri, FAO’nun da 1948 yılından beri üyesidir. Son yıllarda ilişkilerimiz daha da güçlü bir şekilde gelişmiştir. FAO’nun teknik kapasitesinden faydalanan bir ülke konumdan finansman ve işbirliği bakımından katkılarda bulunan ülke konumuna gelmiştir. Diğer yıllarda olduğu gibi 2014 Uluslararası Aile Tarımı Yılını da en iyi şekilde kutlama hazırlığı içine girdi.

12-13 Haziran 2014 tarihleri arasında Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) çiftçi örgütleri ve sivil toplum örgütlerinin katılımı ile ‘2014 Uluslararası Aile Çiftçiliği Yılı Çalıştayı düzenledi. İki gün süren çalıştayda sosyo-ekonomik boyutta aile çiftliğinin önemi ve aile çiftçiliğine toplumsal cinsiyet eşitliği bağlamında bakış konuları ele alındı.

Ankara’da gerçekleştirilen çalıştaya Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı M.Mehdi Eker, FAO Orta Asya Alt Bölge Ofisi Genel Direktörü Mustapha Sınaceur, TBMM Tarım Orman ve Köyişleri Komisyonu Başkanı İbrahim Yiğit, GTHB Tarım Reformu Genel Müdürü Gürsel Küsek, Genel Müdür Yardımcıları Metin Türker, Faruk Fıratoğlu ve Mehmet Şahin, FAO’nun stratejik ortağı olan Uluslararası Tarım Kooperatifleri  Örgütü (ICAO) Yönetim Kurulu Üyesi ve ORKOOP Genel Başkanı Cafer Yüksel, TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Özden Güngör, bakanlık yetkilileri, diğer çiftçi örgütü ve kooperatiflerin temsilcileri ile çeşitli illerden gelen çiftçiler katıldı.

2014 Uluslararası Aile Çiftliği Yılı Çalıştayı'nın açılış törenine katılan Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker yaptığı açış konuşmasında dünyada ve ülkemizde aile çiftçiliğinin yeri ve önemine değindi. Ülkemizde bu yönde yapılan ve yapılması planlanan çalışmaları ele aldı. Çiftçilerin kooperatif kurmalarını desteklediklerini belirtti.

Aile çiftçiliğinin sorunlarının ayrıntılarıyla konuşulması gerektiğini açıklayan Bakan Eker,  bu yıl ekim sonunda Aile Çiftçiliği konusunda bir sempozyum düzenleneceğini, Aile Çiftçiliği Eylem Planı hazırlanacağını ifade etti.

FAO Genel Direktörü Mustapha Sinaceur, yaptığı açış konuşmasında aile çiftçiliğinin açlığın ortadan kaldırılmasındaki önemine işaret etti. Aile çiftçiliği geçmişte çözülmesi gereken bir sorun olarak görülürken şimdi gıda güvenliği ve sürdürülebilir kalkınma için çözümün bir parçası diyerek aile çiftçiliğinin dünya için önemini ortaya koydu.

Tarım Reformu Genel Müdürü Gürsel Küsek, küçük aile işletmelerini ilgilendiren konularda yaptıkları çalışmalara değindi. Sorunlara çözüm getirecek olan Aile Çiftçiliği Eylem Planını kısa sürede tamamlayacaklarını ifade etti.

Açış töreninden sonra çalıştayın çerçeve sunuşları yapıldı. Prof Dr. Bülent Gülçubuk “Sosyo ekonomik Boyutta Aile Çiftçiliğinin Önemi”, Prof Dr Ayşe Hoşgör Gündüz “Aile Çiftçiliğine Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Bağlamında Bakış” konulu sunuşlar yaptılar.

Çalıştayın birinci gününü öğlenden sonraki bölümünde bir panel düzenlendi. Ana teması Aile Çiftçiliği ve Türkiye olan paneli Tarım Reformu Genel Müdür Yardımcısı Dr. Metin Türker yönetti. Panele FAO Temsilcisi Ayşegül Akın, ZMO Başkanı Özden Güngör, KÖYKOOP Genel Müdürü Turgay Solmaz, ORKOOP Eğitim, Araştırma ve Dışişleri Koordinatörü Ünal Örnek ile Kalkınma bakanlığından Dr Taylan Kıymaz, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığından Daire başkanı Reyhan Özgöbek ve Ankara Üniversitesi Kalkınma Çalışmaları Merkezinden Yard. Doç. Dr. FFeryal Söylemezoğlu katıldılar. Aile tarımının önemi ele alındı. Ülkemizdeki mevcut durum ve yapılan ve yapılması gereken çalışmalar değerlendirildi. Görüşler ortaya konuldu.

13 Haziran 2014 günü çalıştay 5 grupta çalışmalarına başladılar. Bu gruplar sırasıyla;

1. Aile Çiftçiliği Açısından Örgütlenme-Finansman-Destekler

2.Aile Çiftçiliği Açısından Pazarlama-Ürün Değerlendirme – Değer Zinciri

3. Aile Çiftçiliği Açısından Kadın İşgücü, Çocuk İşçiliği, Kayıt Altına Alma

4. Aile Çiftçiliği Açısından Eğitim-Yayım ve Danışmanlık Hizmetleri

5. Aile Çiftçiliği Açısından Kırsal Kalkınma Araçları ve Kullanılabilirliği

Konularını işleyen gruplar yaptıkları çalışmalar sonunda birer sunuş hazırlayarak, çalıştaya sundular. Aile Çiftçiliğinin mevcut durum, sorunları ve kaynakları, çözüm yaklaşımları ve paydaşları, izleme ve değerlendirme göstergeleri ile konunun Türkiye için güçlü ve zayıf yönlerini ele aldılar.

Düzenlenen çalıştay ile aile tarımının geleceğin dünyasının en büyük güvencesi olduğu, dünyada olduğu gibi ülkemizde de vurgulandı. Geçmişte çözülmesi gereken bir sorun olarak görülen aile çiftçiliğinin şimdi gıda güvenliği ve sürdürülebilir kalkınma için çözümün bir parçası olduğu gerçeği ülkemizde de dile getirildi. 2014 Uluslar arası Aile Çiftçiliği Yılı çerçevesinde yapılacak çalışmalar için önemli bir adım atılmış oldu.