türkiye'de İhracat ve Parite ilişkisi

Geçmiş veriler incelendiğinde Sanayi Üretim Endeksi'nin arttığı dönemlerde ihracatında buna paralel arttığı görülmektedir. Bu da bize ihracatın Türkiye ekonomisinin lokomotifi olduğunu göstermektedir.

Türkiye ihracatını ağırlıklı olarak Euro (Ort. %45), ithalatını ise ağırlıklı olarak dolar (Ort. %60) ile yapan bir ekonomidir. Yapılan ithalatın ise büyük bölümü hammaddelerden oluşmaktadır. (Ort. %70) Yani Türkiye dolar ile ithal ettiği hammaddeleri kullanarak ürettiği malları Euro ile ihraç eden bir ülkedir. Bu da bize ihracata dayalı bir büyüme politikası benimsemiş Türkiye’nin ihracatının Euro/Dolar paritesinden etkileneceği gerçeğini anlatmaktadır. Şöyleki; Euro’nun dolar karşısında değer kaybetmesi, ithal girdi maliyetlerinin ihraç fiyatı içerisindeki payını arttırmakta ve kar marjının azalmasına yol açmaktadır. Buda ihracatçıyı rekabet yapamaz duruma getirmekte ve doğrudan kısa vade ve orta vade de (sert iniş) büyümeme riskiyle karşı karşıya bırakmaktadır.

2010, 2011 yıllarında hormonlu büyüme göstermiş (cari açık %10 seviyelerine ulaşmıştır) Türkiye ekonomisi için Ekim ayından itibaren ibrenin artık terse döneceğini ve sert iniş riskinin fiyatlanacağını düşünüyorum.

Avrupa pazarındaki ihracat kayıplarının yaşandığı ve küresel resesyon riskinin konuşulduğu bu dönemde Türkiye’nin acil olarak büyümeye yönelik yeni adımlar atması gerekmektedir, aksi durumda şuan ki sabitler yumuşak inişi sert’e dönüştürebilir. Ben şu anki sabitler ile piyasaların Fitch’den beklediği ve Fitc’in de 3 ay içerisinde nihai kararı vereceğiz açıklamalarında ki not artırım beklentilerinin boşa çıkacağını ve Fitch’in Türkiye’nin kredi notunu arttırmak bir yana görünümünü durağan’a ve hatta negatife çevireceğini düşünüyorum. Bekleyip göreceğiz. Sevgilerimle.

EY

https://twitter.com/yilmazesray