Türkiye ekonomisini ve siyasetini kim yönetiyor?

Görseldeki üçgende, Türkiye ekonomisinin; dış ticaret açığı, cari açık, bütçe açığı üçlüsüne oturduğu anlaşılıyor.

Biraz daha detaya inersek, Türkiye ekonomisi; faiz / döviz, dış ticaret, Toplam Kamu Borcu, Bütçe Dengesi dörtlüsüne oturduğu anlaşılır. Bu dörtlüye ilave vergi ve istihdam politikası; istihdam, GSMH (gayri safi milli hâsıla), ABMG (adam başına milli geliri) belirler.         

Yorumlamaya çalışırsak; Para (faiz/döviz) politikasında, faizin yüksek dövizin düşük hali; ithalatı körükleyip ihracatı engellerken hem cari açık doğurmakta hem de işsizliği artırmaktadır. Cari açık ta sıcak para talebini artırmaktadır. Dış kaynaklı sıcak paranın (borcun) artışı da ekonomiyi dış kaynak sahiplerine bağımlı hale getirmektedir. Bu durumda faiz-kur politikasına göre (yabancı sermaye başlığında) 'sıcak paranın sahipleri' istedikleri kadar dövizi yurt içine sokabilmekte veya çıkarabilmektedir. Bu durumda ‘döviz girişine’ göre kur düşmekte, döviz çıkışına göre kur artmaktadır.

Her ne kadar faiz-kur dengesini Merkez Bankası belirliyor görünüyorsa da aslında MB da politikayı döviz giriş çıkışına göre belirlerken; faiz-kur dengesini 'sıcak para' kaynakları belirlemektedir. 

Bir devlete istediği kadar dövizi sokup döviz kurunu istediği düzeye düşürebilen veya istediği kadar dövizi çıkarıp kuru yükseltebilen, bu operasyonlarla faiz politikasını da belirleyerek bir devletin ‘ithalat-ihracat-iç talep-istihdam’ dengeleriyle oynayabilen 'sıcak para-yabancı sermaye' sahipleri bu mekanizmayla devletlerin siyasetlerini yönlendirerek iktidarlarını da belirleyebilmektedir.

ÖRNEĞİN; 2001 krizle ECEVİT hükumetini götürüp, AKP hükumetini getiren güçler bugünde AKP iktidarını götürebilir veya bir pazarlık içinde gibi görünüyor. İktidarlar devletlerini yönettiklerini zannetseler bile aslında onları da (sıcak para sahibi) yabancı sermaye yönetmektedir. TABİİ Kİ yabancı sermaye, yerlilerin yurt dışındaki kaynakları da olabilir.

1960 tan itibaren 10 yılda bir askeri darbe yapılırken; 1990 dan itibaren de artık her gerektiğinde kur darbesi yapılacağı anlaşılmaktadır.

-------------------------------------------------------------------------------

Farklı açıdan bakarsak 

Merkez Bankası faiz kur politikasını para ve döviz bolluğuna ayrıca kendi bilançosuna göre oluşturursa; oluşturulan politikaların ihracatı, ithalatı, cari açığı, işsizliği hangi boyutta etkilediğini göz ardı ederse?

Hazine politikalarını neye göre belirlediğini anlaşılır şekilde duyurmazsa?

Maliye Bakanlığı bütçesini denkleştirmek için vergi ve borçlanma polikaları oluştururken bunların ekonomiyi üretenden kemirmeye dönüştürdüğünü göz ardı ederse?

Sosyal Güvenlik Bakanlığı politikalarını belirlerken durumun ekonomiyi nasıl etkileyeceğini göz ardı ederse?

Sendikalar politikalarını belirlerken kur politikasını ve ithalat faktörünü göz ardı ederse?

DPT neyi planladığı anlaşılmazsa? veya ekonominin makro planı olmazsa...  

Parayı, Vergiyi, SG yöneten var, işçi haklarını arayan var da,

Türkiye'nin kaynaklarının imkanlarının verimliliği kaygısını taşıyacak şekilde EKONOMİYİ KİM YÖNETİYOR ? diye sormak anormal kaçar mı?

Bence toplam ekonomiyi kimin yönettiğini kimse bilmiyor? bilen varsa duyursa da öğrensek...

Veya ekonomiyi yöneten varsa büyüme başlarken cari açık neden şahlanıyor, ardından borçlanma..? 

www.kadrikanpak.com