Türkiye'nin sosyo-ekonomik problemleri

TÜRKİYENİN ÖNCELİKLİ SOSYO-EKONOMİK PROBLEMLERİNİN BAŞLIKLARI ve ÖZET AÇILIMLARI

01- PARA POLİTİKASI : Faiz ve kur politikasının (dış ödemeler ve borç yükü politikalarının gerçekçiliğe yönelik olarak düzenlenmesi) ihtiyaç duyulan rezervin borçlanarak değilde özkaynakla oluşmasını sağlayacak strateji oluşturulmalıdır.  Oysa mevcut durum ithalatı azdıran, ihracatı engelleyen dış faiz ödemesini artıran, ekonomi eğitimi görmüşler tarafından dahi anlaşılmayan bir politika ve stratejiden oluşmaktadır.    

02- DIŞ ÖDEMELER DENGESİ :Dış ticaret ve rezerv fazlası bulunan Japonya ve Çin bile parasını değerlemezken dış ticaret (cari açık) ve rezerv eksiği olan Türkiyenin borçlanarak parasını değerli kılma yoluyla ihracatı engelleme, ithalatı teşvik ve ulusal gelir düzeyinin hak etmediği ithalat politikasının bilimsel açıklaması kamu oyuna yapılmalıdır.

03- ULUSAL TOPLAM BORÇ: Bir devletin borcu sadece kamu borcu değil bireyin ve özel kurumların yüklendiği iç ve dış borçların toplamı olarak hesaplanarak kamu oyu bilgilendirilerek ekonminin borca ne kadar bağımlı hale geldiğine açıklık kazandırılmalıdır.  

04- VERGİ POLİTİKASI : Bu başlıkta son dönem bir takım düzenlemeler yapılmıştır, ancak kayıt dışı ekonomiyi ve vergi adaletsizliğini sıfırlayacak gerçekçilikte değildir. İlave adımlar atılarak vergi yükü düşürülüp cezalar artırılarak, gerçekçi tam uygulanabilir noktaya gelinmelidir. Veya vergi denetimi adaletsizliğinin giderileceği bir uygulamaya geçilerek ve mevcut uygulama mantığı da açıklanarak kamu oyu ikna edilmelidir.

05- BÖLGE EKONOMİLERİ : Her bölgenin kendi ekonomik dinamikleri esas alınarak projeler oluşturulmalıdır, geri kalmış tüm bölgelere benzer projelerin teşviki ile bir yere varılamayacağı deneyimlerle öğrenilmiştir. 

06- İSTİHDAMI TEŞVİK: İstihdamı teşvik; kendini ispat etmiş kalıcı hale dönüşmüş girişimcilerin-işverenlerin geri kalmış bölgelere yatırım yapmalarına yönelik gerçekçi yapıya kavuşturulmalıdır, yoksa teşvikler deneme tahtasına dönüştürülerek kaynaklar savrularak hiçbir yere varılamaz. 

07- SOSYAL BARINMA MERKEZLERİ : İşsiziliğin yoğun olduğu bölgelere iş götürülemiyorsa, işsizlerin istihdam bölgelerinde barınmalarını sağlayacak Soyal Barınma Merkezleri ilgili Yerel Yönetimler tarafından organize edilmelidir.  Bu durum işsizin iş olduğu bölgeye göçmesini kolaylaştırarak iş gücü tedarikine ve işsizliğin azalmasına imkan sağlayacaktır.

08- SOSYAL GÜVENLİK POLİTİKASI : Eşit işe eşit ücret, eşit sosyal güvenlik şartları, gerçekçi sağlık sigortası düzenlemeleri ve kıdem tazminatı yükünün bir sandıkta biriktirilmesi ile işverenden bağımsız hale getirilmesi başlıklarında acil düzenlemlerde yapılmalıdır.Mevcut durum hem devlet hem işverenler tarafından tam bir kargaşa durumundadır.

09- EMEKLİLERİN METROPOLÜ TERKİ TEŞVİK : Metropolde yaşayan ama yaşama zorunluluğu olmadığı gibi doğduğu veya ilgi duyduğu kente göçme imkanı olan yaşlıların metropolü terklerini teşvik edecek bir program; hem metropole talebi ve nufusu azaltarak, diğer illere yönelimi artırarak ülkeye sosyo-ekonomik dağılımla kazanç sağlanmış olur. (örneğin metropolde yaşamayan emeklilere % 10 daha fazla emekli maaşı ödemek, taşaradaki illerde sağlık hizmetlerinin geliştirilmesi vb teşvikler gibi) 

10- VATANDAŞLIK EĞİTİMİ : Lise eğitimi tamamlamış olanlar dahil taşradan metropollere göçen vatandaşlara sorumlulukları; ceza ehliyeti, sosyal yaşama adaptasyon başlıklarında sınavlı eğitimlerle kazandırılmalıdır. Bu çalışma merkez veya yerel yönetimler tarafından uygulanabilir.  Mevecut durumda taşaradan metropole gelenlerin sosyal uyumsuzluğu ve emeğinin niteliksizliği temel problem oluşturmaktadır.

11- ORGANİZE İHRACAT BÖLGELERİ : Tamamen ihracata yönelik faaliyet gösteren imalat firmalarının toplanacağı Org.İhr.Bölgeleri oluştularak özel ihracat teşviklerinin oluşturulması aşırı değerli TL ye karşı ihracatı güvence altına alacak yönetemlerden biri olabilir. Ayrıca komşu ülkelerle yapılacak ticarete konu olan imalat firmalarının o bölgelere yakın noktalarda toplanması için desteklenmesi de bu başlıkta değerlendirilebilir.

12- MİLLETVEKİLİ MAAŞI  : Aktif ve emekli milletvekili maaşlarının bürokrasiye endeskli hale getiirlmeleri bu konunun kamu vicdanında kökten çözümünü sağlayacaktır. Aksi takdirde milletvekilliği ömür sonuna kadar güvencesi olan çok değerli bir sosyo-ekonomik yaşam yatırımı olarak değerlendirilmeye, uğrunda paralar harcanmaya değer bir iş kapısı alarak görülmeye ve böylece uygun kişilerden çok gücü yetenlerin piyasası olmaya devam edecektir.

13- TÜRKÇE BİLMEYENLER : Kürt probleminin iki kesimi vardır, Türkçe eğitim görüp Türkiye geneline adapte olabilenlerle, türkçe bilmeyen ve hatta nufus kağıdı olmayanlar; işte bu konuda esas çözüm bekleyen ana problemde budur. Türkçe bilmeyenler veya öğrenmek istemeyenlerin yaşama ve var kabul edilme hakları nasıl olacaksa insan hakları çerçevesinde düzenlenmelidir.

14 YARGININ SÜRATLENMESİ : Yürülükte olan prösedüre göre hukuki davaların karara bağlanma süreleri yıllar almaktadır, oluşan bu süreç sosyal ve ekonomik yükler-sonuçlar  oluşturmaktadır. Adaletin sonuçlamasını geçiktiren-aykırı olan bu durum giderilmesi için yargının hazırlık ve karar mahkemleri veya alternatif düzenlemelerle hızlandırılması gerekmektedir, geçikmiş karar adil değildir.

15- YARGININ ÜLKE GERÇEKLERİNE UYGUNLUĞU: Ayrıca ülke gerçekleri ile ithal kanunların çelişkileri de giderilmelidir. Aksi takdirde yargı hukuk tiyatrosuna dönüşmekten alı konamayacaktır.

16- YAŞAM TARZI GÜVENCESİ  Türkiye’de eşcinsel yaşamdan, alkol özgürlüğünden, çıplaklar kampından radikal müslüman tarza kadar biribirinden 180 derece farklı yaşam tarzlarının tamamanın güvence altına alacak sosyal hukuk yapısı; ülkenin laik, anti laik, özgür muhafazakar kesimlerinin biribirlerini kabulleneceği bir yapı oluşturacaktır, aksi durum herkesin biribine kuşkuyla ve düşmanlıkla tavır takınacağı şartların kargaşanın devamına neden olacaktır.

17- SOSYALLEŞEMEYENLERİN PROBLEMLERİ            : Cinsel tercihleri (travesti) veya sosyal tazları (romanlar gibi) nedeniyle toplumdan soyut yaşamak zorunda kalanların yaşamsal harcamalarını karşılacak istihdam şanslarının olmaması, onları hukuk dışı (hırsızlık) ve sağlıksız (fuhuş) kabul edilemeyecek işlere zorlamaktadır. Toplumsal ve yönetsel şartlar zorladığından sonuçta bonuda her kesimin vebali olduğu göz ardı edilmemelidir.

18- DEVLETİN YÖNETİM ORGANİZASYONU: 1789 Fransız devrimi ile hayat bulan güçlerin Yasama, Yürütme, Yargı eşitliğine dayalı devlet yönetimi eksiktir ve eskimiştir, bu durum çağın ve ülkenin gereklerine uygun şekilde yeniden düzenlenmelidir. Bu konuya ilişkin gözlemim “2012 Yeni Anayasa Önerilerim” başlıklı bloğumdadır.

19- EĞİTİM POLİTİKASI: Tamamen teorik olarak programlanmış (bürokrat-teknokrat) eğitim politikasının yetenek geliştirme (meslek liseleri) ağırlı hale dönüşünün hızlanması için gerekli düzenlemeler yapılmalıdır.

20- GİRİŞİMCİ GELİŞTİRME: Gelişen tekonoloji ve artan nufüsla oluşan kronik hale gelen işsizliğin temel çözümü istihdam yoğun sektörlerde nitelikli girişimci sayısının artışıdır. Bunun için  sektörler belirlenmeli ve girişimcilik cazip hale getirilerek gerekli çalışmlaar yapılmalıdır.  

Kadri KANPAK–kadrikanpak@hotmail.com  0 539 914 85 80