Uluslararası hukuk ve sınır ötesi operasyon

Malumu olduğunuz üzere askerlerimiz dün akşam itibarıyla Kuzey Irak bölgesine doğru sınırlı bir sınırötesi kara operasyonu düzenledi.
Operasyon başta Türkiye ve bölge ülkeleri olmak üzere tüm dünyada büyük yankı uyandırdı.

Operasyona ülkemizdeki malum siyasi parti dışında karşı çıkan siyasal parti olmadı. İktidar ve muhalefet partileri bütün olarak operasyonu desteklediklerini bildirdiler. Hatta bir siyasi partimizin genel başkanı sınırötesi operasyon yapan TSK'nın belli bir süre orada konuşlanması gerektiği türünden bir açıklama yaptı.

Bu operasyonun kapsamını ve sonuçlarını kesin olarak bilemiyoruz. Tabii ne kadar süreceğini de...

Ancak tek dileğimiz operasyonun ülkemiz ve bölge ülkeleri için faydalı sonuçlar doğurması ve terörün kökünün kazınması yolunda adımların atılması.

Olaya bir başka açıdan, yani hukuk boyutundan bakacak olursak ne söyleyebiliriz?

Sınırötesi operasyon uluslararası hukuka aykırı mı?

Sınırötesi operasyonun yapılması ülkemizin üye olduğu uluslararası kuruluşlar bakımından bir sakınca getirir mi?

Olaya uluslararası hukuk açısından bakarak, gerçek sonuçlara ulaşabilmek adına bu sorulara cevap vermek gerekecektir.

Birincisi uluslararası toplumun arzuladığı en önemli durum savaşın, kanın, gözyaşının ve terörün olmadığı bir dünya. Ancak dünya gerçeklerinin böyle olmadığı da herkesin malumu. Yakın zamanda burnumuzun dibinde yaşanan savaşlar ve uzun süredir devam eden İsrail Filistin gerginliği sürekli olarak dünyanın gündeminde.

Gerçek bu iken, yani dünyada savaşların ve terörün olduğu açık bir gerçekken devletler terör konusunda hangi adımları ne şartlar altında atarlarsa hukuka uygun davranmış olurlar?

Ülkemizde 20 yılı aşkın süredir devam eden ve amacı ülkemizin varlığı ve bütünlüğünü ortadan kaldırmak olan bir PKK terörü mevcuttur. PKK terörüne karşı onyıllardır özveri ile verilen büyük bir mücadele söz konusu olmuştur. Zaman zaman terör örgütünden ayrılmak isteyenlere yönelik etkin pişmanlık yasaları çıkarılmış ve devlet hata ettiğini anlayan teröristlere kucak açmıştır. Buna karşın terör örgütünün eylemleri azalmamış ve hem Türk askeri hem de bölge insanı açısından terör örgütünün verdiği zararlar günden güne artmıştır.

Elebaşının yakalanmasından sonra uzun süren bir durgunluğa geçen terör, sona ermediğini son yıllardaki kanlı eylemleriyle tekrar göstermiş çok sayıda asker ve sivil vatandaşımız terör örgütünün adi faaliyetlerinde şehit olmuştur.
Bu dönemde AB ülkeleri ve ABD Pkk terörünü terör örgütleri listesine almış; örgüte yardım edenlere ve örgüt propagadası yapanlara belli müeyyideler uygulamayı taahhüt etmiştir.

Bu genel bilgilierden de anlaşılacağı üzere PKK terörüne karşı verilen mücadele hem ülke içinde hem de uluslararası alanda büyük özveriler gösterilerek sürdürülmüştür. Bütün barış çağrıları, eve dönüş söylemleri karşılıksız kalmıştır.
Bu dönemde teröristlere kucak açan, teröristlerin rahatça barınmalarını sağlayan ve ekonimik destek veren Irak da ülkemiz açısından büyük risk unsuru olmuştur. Bu bakımdan incelendiğinde Türkiyenin sınırötesi operasyonu uluslararası hukuk bakımından meşru müdafaa olarak nitelendirilecek ve Türkiye açısından asla bir hukuksuzluk sözkonusu olmayacaktır.

Uluslararası hukuk açısından meşru müdafaa Türkiyenin de taraf olduğu çok taraflı anlaşmalarla belirlenmiş savaş ve yakın savaş tehlikesi durumunda tehlikenin geldiği ülkeye tehlikeyi bertaraf etmek amacıyla verilecek mücadelenin hukuka aykırı olmayacağı belirtilmiştir.

Zaten Türkiye'nin de amacı Türkiye açısından açık tehlike oluşturan PKK'yı bertaraf etmektir.

Dünya üzerinde barışı korumak ve sürdrümek amacıyla kurulan BM açısından da durum bu şekilde değerlendirilmektedir.

Dolayısıyla görülmektedir ki Türkiye'nin yapmış olduğu sınırötesi operasyonun şartları oluşmuş ve bu operasyon hukuka aykırı bir şekilde gerçekleştirilmemiştir. Uluslararası hukukun ülkemize vermiş olduğu meşru savunma hakkı sınırları dahilinde gerçekleştirilen bu operasyonda sivillere yönelik bir saldırının sözkonusu olmayacağını cumhurbaşkanımız ve başbakanımız açıklamıştır.

Umut ediyoruz ki hukuka uygun bir şekilde gerçekleştirilen bu operasyon hem ülkemiz de hem de bölge ülkeleri açısından yararlı olur.

Saygı ve sevgilerle.