Üniversiteye giriş sistemi nasıl değişecek?

2 sene sonra sınav sisteminin değişeceği yetkili ağızlardan dile döküldü bile. Ben de, bu konudaki tahminlerimi yazıya dökmek istedim.

Bildiğiniz gibi son yıllarda çok sayıda üniversite açıldı, kontenjanlar arttırıldı. Rakam vermek gerekirse; 2006 yılında 25 olan vakıf üniversitesi sayısı, 2012'de 77'ye yükseldi. 1994 yılı itibariyle 53 olan devlet üniversiteleri sayısında 2006 yılına kadar hiçbir değişim olmazken, bugün toplam üniversite sayısı (devlet ve vakıf) 180'e ulaştı. 

Yeterli hazırlık yapılmadan, nitelikli öğretim üyesi açığı tavan yapmışken, kontrolsüz biçimde yapılan bu artış elbette bir şeylerin hazırlığıydı; sınavla öğrenci yerleştirme sisteminin kaldırılması. Dikkat ederseniz, üniversiteye giriş sınavının kaldırılmasından bahsetmiyorum. Ancak benim tahminim, yerleştirme sisteminin baştan aşağı yenileneceği yönünde. Peki nasıl olacak?

Bildiğiniz gibi Amerika'da ve diğer pek çok ülkede üniversite için merkezi yerleştirme sistemi bulunmuyor. Öğrenciler istedikleri üniversitelere kendileri başvuruyorlar ve üniversiteler de "kendi kriterlerine göre" öğrencileri kabul veya red ediyorlar. Muhtelemen ülkemizde üniversitelerin belirleyecekleri kriterlere de YÖK tarafından belirli kısıtlamalar getirilecektir ve üniversiteler öğrenci seçiminde Amerika'da olduğu kadar özgür olamayacaklardır.

Aslında bu sistem şu anda ülkemizde uygulanıyor. Yüksek lisans ya da doktora yapmak isteyen öğrenciler, yine ÖSYM tarafından yapılan ALES sınavına giriyorlar ve sonrasında üniversitelere kendileri başvuruyorlar. Başvuru yapabilmek için YÖK tarafından belirlenen basit bir iki şart var, kabul veya red etmek ise üniversiteye kalmış. Yani öğrenciler bir sınava giriyorlar, ancak bu sınavdaki başarıları tek başına kabul edilmek için yeterli olmuyor; yabancı dillerinden, sosyalliklerine kadar pek çok parametre işin içine giriyor. Şüphesiz ki bu sistem suistimallere de sebep olabiliyor. Torpil faktörü -tamamen etkili olmasa da- ortaya çıkabiliyor.

İşte ÖSYS (Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi) için de tıpkı lisans üstü öğretim için uygulanan sisteme benzeyen bir çözüm düşünülüyor bence. Böyle bir sistem elbette öğrencilerin üzerindeki sınav stresini azaltacağı ve öğrencileri kendilerini farklı alanlarda da geliştirmeye teşvik edeceği gibi üniversiteye kabullerde suistimallere de sebep olabilir. Diğer bir deyişle; taraf olmayan bertaraf olabilir.

Tabii ki başında da söylediğim gibi bunlar benim tahminlerim. Sistem ne şekilde değişecek, iyi mi olacak, yoska daha mı kötü olacak, hep birlikte göreceğiz.

http://faati.net/

twitter.com/faati

fatih.ustun {at} gmail {nokta} com