Usta ve Mürid

Paul Thomas Anderson ismini ilk olarak1997’de “Ateşli Geceler-Boogie Nights” ile tanımıştık. Genç yönetmen porno endüstrisinin kamera arkasını ve yetmişli yılların toplumsal yapısıyla olan ilişkisini etkileyici bir şekilde anlatmıştı. Sonrasında “Magnolia”(1999),”Punch Drunk Love “ (2002),”Kan Dökülecek” (2007) Anderson’u genç neslin en sağlam yönetmenleri arasına soktu. “The Master” da bu kez ellili yılların Amerika’sını tarikat, cemaat ilişkisi üzerinden yansıtıyor. Savaşın yarattığı psikolojik boşlukta, din ve inancı kullanarak işlerini “The Cause” tarikatı üzerinden yürüten Lancaster Dodd’un (Philip Seymour Hoffman) toplumun zengin kesiminde hatırı sayılır sayıda müridi vardır. Orduda uyumsuz davranışları ile dikkat çeken deniz piyadesi Freddie Quell (Joaquin Phoenix) ise döndükten sonra işsizlik ve alkolün pençesine düşer. Yolu bir şekilde Dodd ile kesişir ve kısa sürede onun sağ kolu olur. Freddie ‘nin kontrolsüz davranışları, seks ve alkol bağımlılığı ise ciddi bir sorun olarak devam eder.  

Anderson senaryosunu yazdığı öyküsünde, cemaat kurumsallaşması üzerine evrensel olabilecek bir fotoğraf gösterirken, tarikat liderliğinin de kesinlikle karizmatik ve etkileyici hitabet üzerinden yürüdüğünün altını çiziyor. Dodd’un ve Quell’in baba ve uyumsuz oğul birlikteliği itaat ve isyan arasında sınırında yürüyor. Quell hayatında ilk kez kendisiyle birilerinin ilgilenildiğini hissediyor. Kendisini daha fazla adıyor, fanatik olabilecek bir düzeye geliyor. Tarikat bağımlılığının tüm belirtilerini gösteriyor. Bu noktada Dodd’un ona gösterdiği tolerans ve yakınlık çok etkili oluyor. Gerçekte Scientology tarikatını işaret eden Anderson “The Cause” un saçma sapan sözde psikolojik güç adına yapılan ayinlerini ve felsefesini anlatıyor. Sözü böyle saçma şeylerin bile insanların inanç anlayışına hizmet edebileceğini, önemli olanın birlikte hissetmek, bir yere ait olmanın mutluluğu olduğuna getiriyor. Düşünceleri etkileyerek karşındakinin göz renginin değiştiği nerede görülmüştür ?

Quell karakterinde Joaquin Phoenix vücut dili ve psikolojik derinlik olarak bu yılın en iyi oyunculuklarından birisini sunuyor. Yönetmen Anderson’ın sinema dili Truffaut’dan başlayan Robert Altman ve Scorsese uzanan bir yelpazede incelenebilecek unsurlara sahip. Orta akım seyircinin sıkıldığı uzun sahnelere sıklıkla yer veriyor. Önemli bir ayrıntı filmin dönemi daha iyi yansıtması için artık kullanılmayan 65 mm peliküle çekmiş. Anderson’un diğer özelliği yazdığı konularda derinliğe inmesi.

Film müziklerini bir önceki filmi “Kan Dökülecek” de olduğu gibi Radiohead grubundan Johnny Greenwood bestelemiş. Farklı müzik akımlarından birleşen uyumsuz ritimler temanın rahatsız eden yönüne dikkat çekiyor gibi…

“The Master” için bu yılın en iyi draması demek zor değil. Anlattığı hikayenin derinliği, sinema dilinin kusursuzluğu, iki usta oyuncu Philip Seymour Hoffman ve Joaquin Phoenix karşılıklı döktürmesi bu tanımlama için yetiyor.