Üstün zekalı ve yetenekli öğrencilere eğitim

Ülkelerin dünya üzerindeki stratejik yeri ve önemini tayin eden faktörler teknolojik ve sosyal gelişmelerdir. Dünya üzerindeki çeşitli devletler, bu durumu bir zamanlar Osmanlı’da olduğu gibi etüt ederek üstün zekalı ve yetenekli öğrencilerin eğitimine önem vermişler ve bugünkü yerlerini büyük ölçüde bu çalışmalara borçludurlar. Çünkü topluma yapılan katkılarda üstün zekalı ve yetenekli bireylerin payı büyüktür. Bu nedenle üstün zekalı ve yetenekli bireylerin eğitimi, tüm dünyada önemli bir konudur. Son zamanlara kadar ülkemizde üstün zekalı ve yetenekli öğrencilere yönelik ayrı bir program oluşturulmadığından bu potansiyel hazinelerimiz ya kendilerini gerçekleştiremeyip sönüp gitmiş, ya da beyin göçüyle diğer ülkelerin bilim yolundaki insanlarından olmuşlardır. Bu olumsuz durumun Türkiye lehine değiştirilmesi için İstanbul Üniversitesi Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Üstün Zekalılar Öğretmenliği Ana Bilim Dalı tarafından yürütülen “Üstün Zekalı ve Yetenekli Çocukların Eğitimi” projesi başlatılmıştır. Bu proje, Türkiye’nin sahip olduğu cevherleri değerlendirme ve dünya üzerindeki konumu değiştirilmesi gerekliliğini vurgular niteliktedir.

İstanbul Üniversitesinin üstün zekalı ve yetenekli öğrencilerin eğitimine gösterdiği duyarlılığı aynı şekilde “Eyüboğlu Eğitim Kurumları”da göstermektedir. Eyüboğlu Eğitim Kurumları, İstanbul Üniversitesinin üstünlere yönelik projesini benimseyerek bu bölümün mezunlarına, uygulamanın kendi okullarında da yürütülmesini için kadrosunu açan tek okuldur. Bu proje, İstanbul Üniversitesinin uygulama okulu olan Beyazıt İlköğretim Okulunda başlamış ve projenin bir örneğini okulumuz üstlenerek Türkiye’nin daha aydınlık resmi için verdiği önemi göstermiştir.

Projenin benimsenmesinde en önemli faktör, tüm öğrencilere eşit eğitim olanaklarının sunulmasının önemidir. Eşit eğitim olanakları, gerek MEB mevzuatlarında gerekse demokrasiyle yönetilen ülkelerde önemli bir konudur ve temel insan haklarından biridir. Ama eşit eğitim hakkı, bildiğimiz gibi herkese aynı olanakların sunulması demek değildir; çünkü üstün öğrenciler tıpkı zihinsel engelliler gibi farklılaştırılmış bir müfredata ve farklı uygulamalara ihtiyaç duyarlar. Bu nedenle, bu çocukların farklı olan özellikleri ve gereksinimleri için farklılaştırılmaların yapılmaması, ne demokrasiyle ne de insan haklarıyla bağdaşır.

Üstün zekâlı ve yetenekli öğrenciler; okullarında gereksinimlerinin karşılanmaması nedeniyle mutsuzluk, hayal kırıklıkları, okulu sevmeme veya boş verme gibi durumlarla karşılaşılıyorlar ve bu durum, çoğu zaman onları problem yaratan öğrenci olarak gösteriyor. Problemli çocuk olarak nitelendirilmelerindeki en büyük etken, bu çocukların sorgulayıcı olmasıdır. Bu çocuklar kuralları, yöntemleri ve çalışmaları sorgulamaları ve nedenlerini öğrenmek istemeleri, onların bilinç düzeylerinin ne kadar yüksek olduğunu gösterir. Uygulanan eğitim, onların ihtiyaçlarına göre farklılaştırılmadığı sürece de bu çocuklar kaybolup gitmeye devam edeceklerdir.

Üstün zekalı ve yetenekli bireyler, genel olarak yüksek duyarlılığa sahip kişilerdir. Ayrıca toplum, bu kişileri başarılı ve yüksek işleve sahip bireyler olarak kabul etmektedir. Bu nedenle toplumu daha yüksek konumlara taşımaları için onlardan beklentiler vardır. Bu beklentiler, üstün çocuklarda sosyal baskıyı artırır. Bu durumu bireyin ve toplumun lehine çevirebilmek için gerekli farklılaştırmalar yapıldığı takdirde, insanlığı ileriye götürecek icatlar ve keşiflerde bulunacaklardır. Çünkü üstün bireyler, duyarlı kişilerdir ve toplumun kendilerinden olan beklentilerinin farkındadırlar.

Okulumuz, Mustafa Kemal Atatürk’ün “Eğitimde feda edilecek fert yoktur.” sözünü benimsemiş ve üstün çocuklarını kaybetmemek için bu alanda eğitim almış uzman kadrosuyla üstün zekâlı ve yetenekli öğrencilerine farklılaştırılmış bir eğitim vermektedir.

Burak TÜRKMAN