Uykunun Psikolojik ve Bedensel Sağlığımıza Etkileri

Uykunun ne kadar önemli bir nimet olduğunu uyku problemi yaşayanlar bilirler. Yorgun düşen ruhumuzu ve bedenimizi dinlendirmek ve yeni güne hazırlamak için yapılabilecek en iyi şey güzel bir uykudur. Tabii her konuda olduğu gibi uyku konusunda da bazı doğrular ve yanlışlar vardır. Bunları bilip uygulamaya özen gösterdikçe faydalarından o kadar yararlanabiliriz.

Gece uykusu insan için en dinlendirici uykudur. Gece uykusundan en üst düzeyde yararlanabilmek için mümkün olduğunca erken yatıp erken kalkılmalıdır. Dinlendirici hormonların en aktif olduğu saatler olan 23:00-05:00 arası uyuyor olmak önemlidir. Uyunan ortam iyi havalandırılmış ve kesinlikle karanlık olmalı. Yatak odasında TV, telefon vb gibi manyetik dalga yayan cihazlar bulunması uykunun kalitesini bozabilir.

Ne kadar uyunmalı? Zor bir soru çünkü kişiden kişiye, yaşa, yapılan işe, alışkanlıklara göre değişir. Ancak yetişkin bir bireyin normal şartlarda 6 saat ile 8 saat arası uyuması normaldir diyebiliriz. Burada kişi kendini gözlemlemeli, yorgunluk, uyuklama gibi halleri varsa süreyi artırmalıdır. Uykunun azı olduğu gibi fazlası da zararlıdır. Fazlası da sersemlik, uyuşukluk ve tembellik sebebidir. Hastalık vb gibi özel durumlar olmadıkça sağlıklı yetişkin bir insanın günlük 9 saatin üstüne çıkması ve geç uyanması (saat 10’u geçmek gibi) bu gibi sorunlara da sebep olabilir.

Peki aç mı yatmalı tok mu? Bu da çok zor bir soru. Sorunun cevabı ise ne aç ne de tok olmalı. Aç yatan insan mide kazıntısından zor uyur. Tok ve tıka basa karnı dolu yatan ise dinlenemez. Uyuyunca mide kendini rölantiye alır, bu sefer ne sindirim sindirim olur ne de uyku uykuya benzer. En ideali yemeği uykudan 2-3 saat kadar önce yemek ve mümkün mertebe yatmadan önce bir şey yememek veya yoğurt gibi, süt gibi hafif şeyler yemek. Çay içmekte ise mahzur yoktur (abartmamak şartı ile).

Gündüz uykusuna ne dersiniz? Kuşluk ve ikindi arası (takriben saat 11:30 ile 14:30 arası) 1 saati geçmeyecek gündüz uykusu vücut için çok dinlendirici ve günün geri kalanı için tazeleyicidir. Bir de uyunmaması gereken saatler vardır ki, birisi güneş doğduktan hemen sonraki 1 saat, diğer de güneş batmadan hemen önceki 1 saattir. Bu saatlere kerahat vakitleri denir. Bu saatlerde psikolojimiz için çok önemli hormonlar salgılanır. Bu saatleri uyuyarak geçirmek hormon salınımını zayıflatır ve uzun vadede psikolojik rahatsızlıklara neden olabili.

Gece uyanıp tekrar uyumak? Bilinenin aksine deliksiz bir gece uykusu yerine gece bir kere uyanıp tekrar uyumak daha dinlendiricidir. Tabii gece uyanıp da birşeyler yiyip içmek veya TV izlemek vb gibi işlere dalmamak kaydı ile. Hatta Avrupa’da bazı kliniklerde ruhsal hastalığı olan kimilerine bu teknik uygulanmaktadır. Adı ise “Sleep Withdrawal” tekniğidir, dileyen daha detaylı araştırabilir…

Herkese Hayırlı Huzurlu Uykular. Allah rahatlık versin…