Vatandaşın Osmanlı tarihi; Neden bilgi üretemiyor, ilim insanı yetiştiremiyoruz? (13/Son)

Osmanlı Devleti, Batılıların 1600-1800 yılları arasında geliştirdikleri yeni düşünce ve üretim tekniklerine ayak uyduramaz geri kalır. Çözüm, "Ordunun yeniden yapılandırılmasıdır." İlginçtir,  bugünde; “Güçlü ordu güçlü Türkiye!” anlayışı devam etmektedir.

Anlaşılan, yaşananlardan hala bir ders alamamış olmamızdır.

Doğrusu; “Üretken Ekonomi ve Modern Orduya sahip güçlü Türkiye!” dir.

...

Önceki üç bölüm özetle;

-Osmanlı, 17’nci asra kadar dönemin ileri devletidir. Batı Avrupa’da, 1600-1800 yılları arasındaki gerçekleştirilen yeni düşünce ve üretim tekniklerine uyum sağlayamaz; “İleri Devlet!” Unvanını kaybederek, “Hasta Adam!” Olur.

-Avrupalılar Ortaçağ karanlığından, İslam Medeniyeti ve Müslüman ilim insanlarının öğretileri sayesinde çıkar ve bir kural değişmez.“Sonradan çıkan boynuz kulağı geçer!”  İslam ülkelerinden aldıklarını geliştirerek Müslümanları geride bırakırlar.

-Osmanlı, 17’nci asrın başlarından itibaren uzun süre – ikiyüz yıl- rekabette geri kalmayı, Devlet idaresinin yozlaşması, Ordunun bozulması ile zayıflamasına bağlamış bu anlayışla tüm imkanlarını orduya yeni bir düzen vermeye harcamış, ancak, kurtuluşun, Ordu da değil de, düşüncelerin değişmesinde olduğunu geç kavramıştır.

Gerçeğinde Hz. Muhammed (sav) çözümü, bin yıl evvel beş kelimede özetlemiştir.

-“Düşmanınıza silahı ile mukabele ediniz!”

Açık ifadesi ile, zamanın gerektirdiği şekilde değişiniz.

...

Başlıktaki soruyu; “Neden Bilgi üretemiyor, İlim insanı yetiştiremiyoruz? İfadesini cevaplandırarak bölümü bitiriyoruz.

Cevabımız, İngiltere’nin Sanayi Devrimi ve Devrimi tetikleyen sebeplerin içerisindedir.

Bu nedenle Sanayi devrimini hazırlayan ve besleyen nedenler aşağıdadır.

-İngiltere'de uzun süredir bir anayasal monarşi düzeni oluşmuştur. Bu düzenin temelinde mülkiyet haklarının ve bireysel hak ve özgürlüklerin korunması vardır. Bunların yanında İngiliz Parlamentosu,  iç piyasada özgür rekabeti önleyici bütün engelleri kaldırmıştır.

-İlgili dönemde, İngiltere’deki ilkel dokuma tezgahları artan talebe cevap veremez ve bir arayış başlar. Bu arayışlar yeni buluşları, yeni buluşlar da, 1763’de buharla çalışan makinenin üretilme nedeni olur.

-İngiltere, dünyanın en büyük sömürge imparatorluğu olmasının avantajını çok iyi kullanarak, ucuz hammadde aldığı sömürgelerine pahalı ürünler satarak sermaye birikimi sağlamıştır.

-16 ve 17’nci asırda Orta Amerika’dan yağmalanan tonlarca altın Avrupa’ya taşınmıştır. Yapılan bu geniş çaplı yağmalar, İngiliz Sanayi Devriminin en önemli finans kaynağı olmuştur.

-'17. Yüzyıl Aydınlanma Dönemi'nde,  Bilimsel yöntem ve rasyonel düşünme ilkelerinin bilimleri ortaya çıkarması ve teknolojik gelişmeleri etkilemesi de önemli nedenlerdendir.

Açıklananları özetlediğimizde;

-Halkın devletle yaptığı pazarlık sonucu; mülkiyet hakkı, bireysel hak ve hürriyetler ile özgür rekabet ortamı sağlanmıştır.

-Halka sağlanan bu haklar, halkın girişim ve yatırım heyecanını artırarak, pazarı genişletmiş, sermayeyi tabana yayarak  büyütmüştür.

...

Alınacak dersler;

-İngiliz halkı bilinçlenmiştir. Devletle yaptığı pazarlıkta neyi almasını gerektiğini bilmektedir.

-İngiliz halkı, bilinçlenmesini bilgisine borçludur.

-Bilginin okumakla elde edileceğini öğrenmiştir.

...

-İngiltere dünyanın en fazla okuyan milletlerindendir.

-Türkiye dünyanın en az okuyan milletlerindendir.

...

Gerçeğimiz;

Milletimiz, iki yüzyıl evvelde, bugünde okumamaktadır.

.

Japonlar doğuda sanayi devrimi yapan ilk milletlerdendir.

Peki neden?

Çünkü; Japonlar okumayı seven bir toplumdur.

Japonya'da trende, otobüste, her yerde bir şeyler okumaya çalışan insanlara rastlamak mümkündür.

Japonya’da günlük olarak 1000 kişi için 550 gazete;

Türkiye'de 1000 kişi için -Yerel-ulusal dahil-  55 gazete yayınlanmaktadır.

Üç büyük Japon gazetesi, (Yonmiri, Asabi, Mainichi) 16 milyondan fazla sabah baskısı yapmaktadır.  Aynı gazeteler bir o kadar da akşam baskısı yapmaktadır.

Ayrıca 1400 civarında, 90 milyonun üzerinde tiraja sahip olan aylık magazin dergisi yayınlanmaktadır.

...

Kapatırken...

Bizler yeteri kadar okumadığımız için,

Ne bilgi üretebilmekte; ne de ilim insanı yetiştirebilmekteyiz.

Bu nedenle, geri kalmamızda kabahat halk olarak bizlerindir.

Çamur atma ne olur, oku senin de olur!

.www.canmehmet.com

Resim;kitaplikkedisi.com