Venedik Komisyonu nedir?

Avrupa Parlamentosu'nun, Avrupa Konseyi'nin anayasal konulardaki danışma organıdır.

Venedik Komisyonu 1990'da, Berlin Duvarı'nın çöküşü sonrası Orta ve Doğu Avrupa ülkelerinin anayasa hazırlama sürecinde acil yardıma ihtiyaç duydukları bir dönemde kurulmuştur.

Komisyon, bu ülkelerin Avrupa standartlarına uygun anayasalar hazırlamalarında öncü rol üstlenmişti.

Üyeleri özellikle anayasa hukuku ya da uluslararası hukuk alanlarında uzman akademisyenler, anayasa mahkemesi yargıçları ve çeşitli ülkelerin parlamenterlerinden oluşmaktadır.

Komisyon dört alanda faaliyet göstermektedir:

* Anayasa hazırlanması sürecine yardım etme

* Seçimler ve referandumlar düzenlenmesine yardımcı olma

* Anayasa mahkemeleriyle işbirliği yapma

* Çeşitli uluslararası konularda çalışmalar yapma, raporlar hazırlama, seminerler düzenleme

Venedik Komisyonu, öncelikle ülkelerin anayasa hazırlarken yararlanabilecekleri bir kurum olarak tasarlanmıştır.

Daha sonraları yasal konularda danışmanlık yapan bağımsız bir düşünce kuruluşuna dönüşmüştür.

Venedik Komisyonu bir yandan Avrupa'nın temel değerleri nezdinde kıtanın "anayasal mirasının" yayılmasına katkıda bulunmayı, bir yandan da ülkelere "anayasal ilkyardım" yapmayı hedeflemektedir.

Komisyon, anayasa hazırlanması sürecindeki tavsiyeleriyle, kriz yönetimi ve çeşitli sorunların önlenmesi açısından da önemli bir işlevler yüklenmektedir.

Avrupa Konseyi'nin Türkiye dahil 51 üyesinin tümü Venedik Komisyonu'nun da üyeleridir.

2002 yılı Şubat ayında varılan bir anlaşmayla, Avrupa dışından ülkelerin de komisyona üye olmalarına izin verilmiştir.

2004'te Kırgızistan, 2005'te Şili, 2006'da Güney Kore, 2007'de Fas ve Cezayir, 2008'de de İsrail komisyona üye olmuşlar.

Komisyon üye olması için Tunus'a da davet yapmıştır.

ABD dahil sekiz ülke Venedik Komisyonu'nda gözlemci statüsündedir.

Güney Afrika ise gözlemci olmasa da komisyon içinde özel statüye sahiptir.