Yalan Dünya neden düşüşte?

Yakın geçmişte en çok izlenen dizilerden biri olan Yalan Dünya ciddi düşüşte. En çok seyredilen programlar arasında ilk 20’ye güç bela giriyor; AB gurubunda (Gelir durumu iyi kesim) ise payı 15’lerde…

Dizinin yaratıcısı, keskin mizahi zekâsına hayranlık duyduğum Gülse Birsel ise bu defa beni şaşırttı, reytingi düşen bütün yapımcılar gibi suçu ölçüm sistemine attı.

1989’da TV Reyting Sistemini Türkiye’de ilk kuranlardanım. Geçen 24 yılda izlenme payı düşenlerin biri bile iğneyi kendine batırmayı denemedi; herkes işin kolayına kaçarak düşüşten reyting sistemini sorumlu tuttu.

Gülse Birsel’in farkı ılımlı üslubu ve diğerleri gibi kör cahilce karalamak yerine, bilgisi çerçevesinde bilimsel yaklaşma çabası.

Buna rağmen 1 Aralık tarihli Hürriyet’teki yazısında ölçüm sisteminin hatalarını sıralarken oldukça kibir kokan bir cümle kurmaktan alamamış kendini: “Ayıptır söylemesi on yıldır en çok seyredilen komedileri yapıyoruz… Hâlâ reyting problemimiz yok.”

Oysa durum hiç de öyle değil. Dizinin izlenme düzeyi eskisinin hayli altında…

Birsel’in sandığı gibi bunun sebebi AB gurubunun temsil oranının düşmesi değil. Panelin tamamı AB gurubundan seçilseydi bile dizinin share’i (İzlenme payı) 15 civarında olacaktı, reytingi 6’yı geçmeyecekti.

Peki, sorun ne?

Sorun dizinin kendisinde. Diziyi eskiden ilgiyle takip eden biri olarak söyleyeyim, artık keyif vermiyor bana. Aileme de.

Bunun tespiti çok mu zor? Hiç değil. Ülkemizde her konuda araştırmalar yapılıyor ama nedense dizi yapımcıları bu konuda para harcamaktan kaçınıyor. Dizide neyin beğenildiği, neyin beğenilmediği araştırmalarla tespit edilebilir ve yeni senaryolar bu doğrultuda yazılabilir.

Yalan Dünya bana eskisi kadar komik gelmiyor. Karakterlerin biri ikisi değil, önemli bölümü toplumun uzağında tipler.

Selahattin gibi sevimli karakterler diziyi taşıyor, ama diğerlerininki sevimlilik değil, iticilik. Sosyal medyada repliklerinin paylaşımı yanıltmasın, bence Vasfiye Teyze diziye olumlu katkı yapmıyor; tersine izleyiciyi soğutuyor.

Keza Nurhayat, Bora, Emir, Orçun, Açılay, Eylem ve Çağatay’ı izlemek eskisi gibi keyif vermiyor. Hani “the person I like to hate” (Nefret etmeye bayıldığım insan) diye bir tabir var ya, bu tiplerin hiçbiri ona uymuyor.

Bu elbette benim şahsi görüşüm. Ancak genel izleyici de benzer görüşlere sahip olmalı ki, diziden uzaklaşmakta.

İzleyicinin düşüncesini öğrenmenin ve gerekli tedbirleri almanın tek yolu araştırma. Yoksa reyting sistemini karalayarak hiçbir diziyi yukarı çıkarmak mümkün değil.