Yanlış hesap Bağdat'dan döndü

Bundan bir önceki blogumuzda bakanlığın çıkarmış olduğu yönetmelikte ürünlerin içinde GDO bulunmazsa etikette bunun belirtilmesinin yasaklanmasının saçmalığını anlatmaya çalışmıştık.

Bugün (20.11.2009) yayınlanan resmi gazetede bu yanlıştan dönüldü.

Değişikliğe göre, ilk yönetmelikteki ''Gıda veya yem, GDO'lardan biri ya da birkaçını toplamda en az yüzde 0, 9 oranında içeriyor ise, GDO'lu olarak kabul edilir. Gıda veya yemin yüzde 0, 5 ten fazla izin verilmeyen GDO içermesi halinde ithalatına, işlenmesine, nakline, dağıtımına ve satışına izin verilmez. GDO'suz ürünlerin etiketinde ürünün GDO'suz olduğuna dair ifadeler bulunamaz'' hükümleri yönetmelikten çıkarıldı.

Buna göre, gıda veya yem, GDO'lardan biri ya da birkaçını içerirse orana bakılmadan GDO'lu olarak kabul edilecek. Gıda veya yem ''izin verilmeyen GDO içermesi halinde'' ithalatına, işlenmesine, nakline, dağıtımına ve satışına izin verilmeyecek.

GDO'suz ürünlerin etiketinde istenirse ve ürünün GDO'suz olduğu ispatlanırsa GDO'suz olduğu yazılabilecek.

Yani bundan sonra eğer ürün GDO'suz ise bu ürünün etiketinde ürünün GDO'suz olduğu belirtilebilecek.Şimdi burada iş gıda üreticisi firmalara kalıyor.Gıda üreticisi firmalar mümkün olduğu kadar GDO'lu ürün kullanmaktan kaçınmalılar ve bunu da etiketlerinde belirtmeleri gerekir.İnanıyorum ki bir çok insan bundan böyle etiketleri daha dikkatli okuyacaklardır.

Ancak bu arada bakanlık gıda etiketlerinin içeriği konusunda ayrıca bir çalışma yapması gerekir. Bunu neden söylüyorum? Dondurulmuş ürün çıtır kaplamalı tavuk budu veya kanadı... İçindekilere bakıyorum: Tavuk eti, kaplama malzemesi, bağlayıcı yazıyor. Tavuk etinin birşeyle kaplandığı malum da o kaplama malzemesi nedir? Orası belli değil. Bağlayıcı nedir? Muhtemelen nişastadır diye düşünüyorum, ama benim düşüncem malzemeye bir açıklık getirmiyor.

Bence hazır ürünlerden mümkün olduğu kadar uzak durmak en iyisi.

Gıda üreticilerini de anlamak zor. Genelde web sayfaları, bir kaçı istisna, kötü dizayn edilmiş. Bazıları sayfalarında ürün içeriklerine ve besin değerlerine yer verirken (örneğin Keskinoğlu), bazıları sadece besin değerlerine yer vermeyi yeterli görmüş (örneğin Banvit, Lezita, Pınar), bazıları da içindekileri belirtmiş ama besin değerlerini belirtmemiş (örneğin Tat) , bazıları ise ne besin değeri ne de ürün içeriğine yer vermiş (örneğin Maret, Nestle) .

Gıda üreticileri besin değerleri ve ürün içeriklerine web sayfalarında belirtmeliler, ve bu etiket gibi zorunlu olmalı. Web sayfası da o firmanın ve ürünlerinin bir etiketidir çünkü. Firmalar bunu neden dikkate almazlar? Muhtemelen halkımızın okur-yazar olmadığını düşünüyor olabilirler, zaten bu halde bile kolay satış yapıyorlar tüketiciyi bilinçlendirmenin ne anlamı var diye düşünüyor olabilirler, vs. Bu arada sayfaları çok özenli, düzenli, ayrıntılı olan firmalarımız da yok değil (örneğin Sütaş) .

Yönetmelikte yapılan bir diğer değişiklik de , ithalatçı firmadan, GDO ve ürünlerinin üretildiği veya yüklendiği ülke yetkilileri tarafından düzenlenmiş ürünün miktarı ve aktarılan geni belirten belge veya uluslararası akredite bir laboratuvardan alınmış analiz raporu istenmesi de hükme bağlandı.

İzin verilen GDO'lu gıdaların, Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliğinde yer alan gerekliliklere ilave olarak belirtilen hususlar çerçevesinde etiketlenmesi zorunlu tutulacak. Yem veya yemlik madde olarak kullanımına izin verilen GDO'lu yemler de yem mevzuatında yer alan etiket gerekliliklerine ilave olarak yönetmelikte belirtilen şekilde etiketlenecek.

Bence yönetmelik şimdi biraz daha memnuniyet verici bir hale geldi.