Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 

24 Ekim '16

 
Kategori
Dilbilim
 

Yanlış kullanılan kelimeler (3)

 "Levanten": Doğu Akdeniz Ülkeleri insanına, özellikle de doğulu hıristıyanlara verilen addır. Fransızca okunuşu "lövanten"dir. Türkçede "levanten" şeklinde telaffuzu yanlıştır.

 "Merhum" ve "rahmetli" sıfatları da zaman zaman yanlış kullanılmaktadır. Bu sözcükler islami  terimler olduğu için genellikle ölmüş müslümanlar için kullanılır ve "nurlar içinde yatsın" ya da "mekânı cennet olsun" gibi dileklerde bulunulur. Ölen kişi gayr-i müslim ise "merhum" yerine "müteveffâ" (vefat etmiş) sıfatı kullanılır ve "toprağı bol olsun" dileğinde bulunulur.

 "Halel" sözcüğü de bazan "helal" ile karıştırılmaktadır. Bu sözcükler hem yazılış, hem de anlam yönünden birbirinden farklıdır. Başlarında bulunan ''h" harfleri değişiktir. Ayrıca helâl sözcüğündeki "a" harfi, bir ek getirildiğinde uzun okunur.

Anlamlarına gelince:
     "Halel" : bozma, zarar verme, hasar verme demektir.
     "Helâl" : meşru olan, izin verilen anlamına gelir.
     "Teolog" sözcüğü de yanlış kullanılmaktadır. Doğrusu "teolojyen"dir.

Dilimize batı dillerinden geçmiş bazı bilim dalı isimleri -loji ekiyle bitmektedir. Bu bilim dallarıyla uğraşan kişileri adlandırırken -loji eki -log ekiyle değiştirilmektedir. Örneğin:
                 filoloji > filolog
                 sosyoloji > sosyolog
                 psikoloji > psikolog

Bu örnekler doğru olmakla birlikte yukardaki kuralı genele teşmil etmek yanlış olur. Nitekim biyoloji, teoloji, fizyoloji alanında uzman kişilere "biyolojist, teolojyen, fizyolojist" denir.

"Yarlıgama" eski bir sözcük olmakla beraber bazan karşımıza çıkabilmektedir. Nitekim geçen ay okuduğum bir kitapta bu kelimenin "yargılama" biçiminde yazılmış olduğunu gördüm. "Yarlıgama" eski Türkçede, merhamet etmek, acımak anlamına gelir. Yargılama ise bilindiği gibi, yargı faaliyetinde bulunma, hüküm verme demektir.

 
Toplam blog
: 11
: 512
Kayıt tarihi
: 11.09.16
 
 

Kelime ve kavramların doğru kullanılması başlıca ilgi alanımdır. Ankara Ü. Hukuk Fakültesi(1992),..