Yapılan ibadetlerin sevabı bir başkasına bağışlanabilir mi?

” Gerçekten bir günahkar başkasının günah yükünü yüklenmez.Bilsin ki insan için kendi çalışmasından başka bir şey yoktur.” (Necm 38-39)

 

“Herkesin kazandığı iyilik kendi lehine , kazandığı kötülükte kendi aleyhinedir.” (Bakara 286)

 

Bu ayetlerle Cenab-ı Hakk, sorumluluğun şahsiliği ilkesini getirmiştir. Peygamberimiz de ne açıkça ne de dolaylı olarak ümmetini ölüler arkasından Kur'an okumaya özendirmemiştir. Bu yolda hiç bir yönlendirmesine hiç bir uygulamasına rastlamayız. Hiç bir sahabe de bu anlama gelecek bir söz söylememiştir. İmamı Şafi bu ayetlere dayanarak ölülerin arkasından okunan Kur'an'ın sevabının onlara ulaşmayacağını ileri sürmüştür. Çünkü başkalarının okuduğu Kur'an o ölünün kişisel ameli değildir.

 

Bizler hayatta ya da ölmüş müslümanlara sadece dua ederiz. Hiç kimsenin ibadeti, hiç kimsenin sevabı bir başkasına yazılmaz. Kur'an okuyorsam ben okuyorum dolayısıyla sevabı da benimdir. Bunu başkasına devretmem mümkün değildir. Kur'an okuyup, iyi bir amelde bulunup ondan sonra ölmüş anne – babalarımız için veya diğer akrabalarımız için dua edebiliriz. Bu durum (dua) Kur'an ile sabittir. Ancak okunan Kur'an'ın sevabını ölmüşlerimize devredemez, onlara gönderemeyiz.

 

Peki, ölümlerde ne yapalım? Kesinlikle Kur’an okuyalım. Eğer biz Kur’an okumazsak, birileri mevlüt okur, birileri gazel okur, birileri alkış çeker, birileri zılgıt çeker. Kur’an dağa taşa, kurda kuşa her yer ve zamanda her bahaneyle okunmalı. Kur’an okunduğu yerde Allah konuşuyor demektir. Eğer okunan Kur’an Fatiha gibi içinde dua bulunan ayetlerden ise, ölüye dua olur. Zira ölüye duayı biz Kur’an’dan öğrendik. Kur’an’da geçmiş mümin kardeşlerimize edeceğimiz dua öğretilir. Eğer Kur’an okuyan ölünün oğlu veya kızı veya torunları ise, onlar ölenin yaşayan ameli olduğu için, Efendimizin üç kişinin defteri kapanmaz hadisi gereğince ölü bundan istifade eder. Zira baba ölmüştür ama oğul onun yaşayan amelidir. Onun amelinden baba istifade eder. Tıpkı sadaka-i cariye gibi. Bunların dışında ise: Ölünün bunun sevabından istifade edeceğine dair bir şey bilmiyoruz.

 

Sonuç olarak: 

 

1. Kur’an’da Kur’an’ın ölülere okunacağına dair hiçbir şey yar almaz. 2. Kur’an’da Kur’an’ın diriler için indiğine ve dirilttiğine dair ayetler yer alır. 3. Sünnette ne Peygamber efendimizin ne de sahabeden herhangi birinin bunu yaptığına dair en küçük bir rivayet yer almaz. 4. Hadiste, İbn Ömer’den gelen güvenilmez bir rivayet var, fakat mesnet olmayacak kadar problemli ve şaibelidir…