Yaşam koçluğuna genel bir bakış

Koçluk nedir?

Hepimiz, yaşamlarımıza devam ederken farklı alanlarda gelişmeye ihtiyaç duyarız; , aile hayatımız, iş hayatımız, parasal durumumuz, ilişkilerimiz, eğitimimiz, sağlığımız vb. Çünkü değişim ve gelişim yaşamın özünü oluşturur. Kişi bunu ne ölçüde başarabiliyorsa, o kadar doyumlu ve mutlu bir hayat sürdürür. İşte koçluk; kişinin yaşamda ihtiyacına göre istediği alanları, bir plan ve program dahilinde hedefler koyarak geliştirmesini sağlayan bir süreçtir. Performans arttırmada en etkili yöntemlerdendir. 

Koç; süreçte danışanın işbirliği yaptığı kişidir. Kişinin kendi kendine fark edemeyeceği tıkanıklıkların tespit edilmesinde ve bunların üstesinden gelinmesinde rol oynar; hedeflerin netleştirilmesine, stratejiler oluşturulmasına yardımcı olur; kişiyi harekete geçmeye teşvik eder ve kişinin değişimini takip eder. 

Koçun üzerinde çalıştığı ve uzmanlaştığı alan koçluğun çeşidini belirler. Örneğin ders başarısı ve okul yaşantısına yönelik çalışan eğitim koçları veya finans alanında çalışan para koçları; sağlık ve beslenme koçluğu; kurumlara yönelik kurumsal ve yönetici koçluğu gibi. Bunları geliştirilmek, istenen alana göre arttırmak mümkündür.

Danışmanlık alan her bireyin ilerleme süresi farklılık gösterebilir.

Bir koçtan danışmanlık alan bir bireyin ne kadar zamanda ilerleme kaydedeceği, danışana göre değişiklik gösterir. Danışanın, hedeflerinin belirlenmesinin ardından, eylem adımlarını gerçekleştirme noktasında istekli oluşu ve bunları yapıyor olması danışana avantaj kazandırır ve gelişim hızlı olur.  Bir de çalışılan alanla ilgili tıkaçlar(danışanın psikolojik engelleri) söz konusudur. Tıkaçları, danışanı yolunda ilerlerken arkasından çeken bir el gibidir. Bunları aşma süreci de ilerlemesini etkiler.

Ancak her ne olursa olsun, kişinin koçla birlikte bir hedefe odaklanması ve bunun üzerinde çalışıyor olması kişiye kaçınılmaz bir fayda sağlar. Çünkü kişi hedefsiz kaldığında kendini kaybolmuş hisseder. Sanırım bu durumu en iyi açıklayan “Gideceği limanı bilmeyen gemiye hiçbir rüzgar yardım etmez.” sözüdür.

Psikolog ya da psikiyatr ile koçun arasında fark vardır.

Yaşam koçluğunda, herhangi bir psikiyatrik rahatsızlığı olmayan, yani ‘normal’ dediğimiz bireylerle çalışırız. Psikolog veya psikiyatrın ise konusu bu tarz rahatsızlıklardır. Yaşam koçluğunda ‘nasıl’ sorusuna cevap ararken şimdiki döneme dair stratejiler belirleriz. Terapilerde ise ‘neden’ sorusu üzerinde durulur ve ihtiyaca göre geçmişe de gidilebilir.

Hilal USTA

Psikolojik Danışman/Yaşam Koçu

www.hilalusta.com

@ustahilal