Yeni Ekonomik Parametreler 10

Eski Kafaların Yeni Durumlara Karşı Tutumları

Deniz Gökçe iktisat öğretim görevlisidir. İmar Bankası’nın yönetiminde yer almıştır. Bankanın sağlam olduğunu söylediğinin ertesinde, banka batmıştır.

Kendisi yeni durumları şöyle açımlamaya çabalıyor:

“'İstikrar politikaları' yaklaşımında, sistemi riske sokan konuları vatandaşlarla konuşarak, risklerin doğru fiyatlanmasına yol açmak, etkili bir yaklaşım olabilir. Roosevelt'in 1933'teki 'Korkmamız gereken tek şey korkudur!' sözü bu tür bir yaklaşımdı. Bu sözler psikolojik tahribatı azaltmayı hedefliyordu.

Para ve maliye politikaları korkuyu ortadan kaldırmıyor, beklentileri tamir edemiyor. Böyle bir ortamda 'macro prudential' denen istikrar politikalarının devreye sokulması gerekli.”

( Akşam Haber )

Doğruları:

İnsanların iktisadi davranışlarını psikoloji de etkiler. Zaten makro krizlerde panik önemli bir öğedir.

Eksikleri:

Bu, daha önceden de bilinen bir durumdu.

Eğer, dengesi bozulan piyasayı dengelemek istiyorsak, yeni siyasetlere gereksinimimiz var.

Yanlışları:

Kapitalizm belli önkoşullarla zaten kendiliğinden kriz üretir.

Yeni ekonomik durumlar eski zihniyetlerle yönetilemez.

Sağduyu, yeni bir öğe değildir. Daha önce, tüketimci yaklaşım nedeniyle ciddiye alınmıyordu. Küçük yatırımcı için borsada kazanmanın tek yolu, uzun vadeli sağduyudur.

Toplarsak:

Daha önceleri kriz çıkaranlar yeni krizleri engelleyemez. Zaten engellemek de istemiyorlar. Yalnızca, yönetemedikleri öğelerin olmasını içlerine sindiremiyorlar.

Bu çok önemli, çünkü sık raslanan bir durum değil ve çok iyi gözlem yapma olanağı var.

Çıkarılacak ders şu:

Başkalarının yarattıkları krizleri çözmeyi denemeyin, bırakın altında kalsınlar.

Bir de.

Kriz çıkmadan çözmek, çıktıktan sonra çözmekten çok daha kolaydır. O nedenle, krizleri olmadan önce çözün. Çıkınca da, kenara çekilin.