Yeni yayın döneminin ilk programı

Ahmet Eler, Tek Rumeli ekranlarından sunduğu “Alternatifsiz Gündem”de bu hafta (19.09.2015, Cumartesi) ekonomide son gelişmeleri değerlendirdi.

Dolar yükseldi, Euro da öyle. Çünkü değer kaybeden TL. 
Dolar ve Euro’dan oluşan döviz sepeti ise bir ara 3.0962 ile tarihi en yüksek değerine ulaştı. 
Döviz sepetinin TL karşısındaki son bir yıllık artışı yüzde 22.9’u buldu.

- Dolar son bir yılda 2.1610’dan 2.9820’a yüzde 37 oranında çıktı.

- Euro 2.8791’den 3.3920’e çıkarak TL karşısında yüzde 13 değerlendi.

- Olaya TL’nin değeri açısından bakarsak 1 TL son bir yılda yüzde 27 değer kaybetti.

- TL’nin değer kaybının önemli kısmı doların dışarıdaki yükselişinden kaynaklanıyor. Çünkü aynı dönemde yani son bir yılda dolar kendinden sonra gelen altı büyük para birimine karşı yüzde 14.3 yükseldi. Dolar Endeksi 84.735’ten 96.910’a çıktı. Yine doların gelişmekte olan 10 ülke kuruna karşı değerini ölçen “JP Morgan Endeksi” 86.595’ten 69.342’ye düştü. Son bir yıllık gelişmekte olan ülkeler kurundaki ortalama kayıp yüzde 19.9.

- Buna göre TL’nin 6 puana varan ekstra kaybı kendi iç nedenlerinden kaynaklanıyor. Yani doların TL karşısındaki yükselişinde işin çoğu dış nedenlerden, azı iç nedenlerden kaynaklanıyor.

Olumsuz etkilere bakacak olursak; dünyanın ekonomik büyümesinin düşmesi, Çin büyümesinin zayıflamasına paralel ticari mallar ve petrol fiyatları hızla geriliyor. Petrol fiyatları 101.56 dolardan 48.00 dolarlara inerek son bir yılda yüzde 52.7 geriledi.

Reuters’in hazırladığı CRB Emtia Endeksi 287.04’ten 194.92’ye düşerek yüzde 32.1 değer kaybetti. Petrol ve emtia ihraç eden ülkeler gelişmekte olan ekonomiler. Gelir kaybı ve sermaye hareketlerinin tersine dönmeye başlamasıyla gelişmekte olan ekonomilerin parlayan yıldızı da sönüyor. Türkiye de bu ülkeler arasında yer alıyor. 

TÜRKİYE İÇİN DURUM KOLAY DEĞİL.

Art arda seçimlerin yapılacak olması ekonomik reformların gündeme alınmasını önlüyor. Tam da seçim sonrasında ekonomide yeni bir başlangıç ve reformların gerçekleşmesi umulurken siyasi belirsizlik, istikrarsızlık ve 1 Kasım'da yenilenecek seçimlerle karşılaştık.

Üzerine yurtiçi terör olaylarında patlama yaşanmasını eklemek gerek. Ortadoğu coğrafyasında yaşanan güvenlik sorunu artık Türkiye’nin de sorunu. 

İçeride siyasi istikrar sağlanır, ekonomik reformlar yapılır, terör ivme kaybederse TL’nin değer kaybı da diğer gelişmekte olan ülkelerle paralel düzeye inebilir. Küresel konjonktürün etkisini yaşarız ama benzer ülkelerle olumsuz ayrışmaya son verebiliriz. Zor bir döneme girdik ve her koşulda bunun devamı gelecek gibi. Kendi iç dinamiklerimizi harekete geçirmek ise bu zor dönemin sadece zorluk derecesini azaltacak.
* * *
KEYİAD (Keşanlı Yönetici ve İşadamları Derneği) Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Eler, bu değerlendirmelerinin ardından canlı yayın konuğu olarak Sağlık Bakanı Mehmet Müezzinoğlu'yla "Mülteci Sorunu Son Durum ve Cizre Olayları" üzerine söyleşti. 

Aynı gün akşam 21.30'dan itibaren de yeni yayın döneminin ilk programında Trakya Üniversitesi Rektörü Prof Dr. Yener Yörük, "Alternatifsiz Gündem"in konuğu oldu. 

* * *

Sonuçta, Keşanlı Yönetici ve İşadamları Derneğimiz (KEYİAD) olarak üzgünüz ki bu haliyle, önceki konuklarımızın da ifade ettiği gibi Türkiye, sorunlarını aşmadan ne içeride, ne dışarıda huzur bulabilir.