Yerli Uçak dosyası; Fabrikaları, 1928’de Atatürk, 1950’de İnönü, 1952’de Ordu mu kapattı (1)

Doğrusu öğrenilmeden çok tartışılan, “Yerli Uçak Sanayii”,  Dosyasını, Yunanlıların ricatıyla ilgili, okuyanı ağlatacak/güldürecek yaşanmış çok ilginç bir olayın anlatımı ile açıyoruz.

...

1903’de ABD’li Wright kardeşlerin kısacık uçuşu ile başlayan motorlu havacılık, kısa zamanda Birleşik Amerika ve Avrupa’da .... (yapımcılar) bulmuş., herhangi bir kurala ve kısıtlamaya mâruz kalmaksızın, hem ferdî hem de şirketler ve devletler eliyle sür’atli bir şekilde çeşit çeşit uçak yapma, uçma ve kullanma şeklinde topyekûn bir gelişme başlamışdır.

Bizim açımızdan ve herhalde bütün dünyâda uçağın askerî maksatla ilk kullanılışı, 1911 Libya-Trablus harbinde İtalya’nın Osmanlı savunma cepheleri üzerinde tayyare uçurması ile başlamışdır.

Bundan üç sene sonra başlayan, neredeyse bütün Avrupa’nın birbirine girdiği, bizim de dışında kalamadığımız l.DH’nin (Dünya Harbi)  bütün cephelerinde, en azından keşif ve kısmen de makinalı tüfek taraması şeklinde uçak kullanılmışdır. Bizim dahi (şu anda referansını veremem amma), Alman-İngiliz-Fransız-İtalyan yapımı uçaklardan müteşekkil 18 filomuz olduğunu okumuş idim.

Kaybettiğimiz bu harbin sonunda, işgalcilerin eline geçmemesi için, İstanbul civarındaki birkaçı hâriç, bütün uçaklarımız, bulundukları meydanlarda, bakım ve işletme üniteleri ile birlikte imha edilmiş idi. Millî Mücâdele sırasında, işgal kuvvetleri tarafından İstanbul’da muhafaza altına alınmış olan uçakların bir kısmı sökülüp parça parça Anadolu’ya kaçırılmış; Konya’da, meselâ gövdesi İngiliz, kanadı Alman, motoru Fransız, kuyruğu İtalyan vs. yapımı olarak birkaç melez uçak ortaya konabilmiş idi.

Bu uçaklarla ilgili şu notu düşmeyi faydalı gördüm:

-Konya’da, İstanbul’dan bir şekilde kaçırılan parçaların toplama (assamblaj) yolu ile entegre edilmesiyle ortaya konan uçaklardan biri, o sırada cereyan etmekde olan Birinci İnönü muharebesi sahası üzerinde uçarken., her iki ordunun, biri diğerinden habersiz ricat etmekde olduğunu gören pilot, eline geçirdiği kâğıtlara esas çekilenin Yunanlılar olduğunu yazarak aşağıya atmış. Bunlardan birini bir meraklı askerin okuması ile durum anlaşılınca hemen ricat emri kaldırılıp, ordumuz geriye döndürülerek Yunan ordusunu takibe geçmiş. Böylece, sanki onları bozguna uğratmışız gibi, mağlûb olmak üzere iken galip durumuna geçilmiş. İşte, makus talihin yenildiğine dâir o meşhur telgraf bu sebeple çekilmişdir. (1)

...

Kendimize göre çok az da olsa Milli Mücadele ile ilgili okuduğumuzu  düşünmemize rağmen, bu olayı ilk kez bu ilim insanının kaleminden öğrendik ve;

Bir husustaki kanaatimizi de pekiştirdik; Doğruya ulaşmak farklı kaynakları, anlayışları  birlikte okumayı gerektirmektedir. Tarih, sadece tarih kitaplarında değil, Din, Sosyoloji, Ekonomi, Siyaset ve (dönemin şartları ile birlikte) Uluslararası İlişkiler'i de bilmeyi zorunlu kılmaktadır.

Elbette, yazılanlardan tarafsız ve çıkarsız bir sonuç bekleniyorsa...

www.canmehmet.com

-Devam edecek, Tarihimizde yüzde yüz yerli bir uçak imal ettik mi, ve 1928’de kapatılan Uçak Fabrikası nasıl yorumlanmalıdır?

Resim; Web ortamından alınmıştır.

Kaynak;

(1) TÜRKİYE’DE İNSANSIZ UÇAK ALDATMACASI, Prof. Dr. Ahmet Nuri Yüksel, 1. Basım, Mart 2012. Sahife; 209. Yazar;  İTÜ Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi (eski) Dekanı’dır.