Yıldız Dağdelen Uğurlandı

TÜRK OPERASI BİR CARMEN’İNİ SON YOLCULUĞA UĞURLADI

İstanbul Şehir Operası’nın ilk solistlerinden mezzo soprano Yıldız Dağdelen’i dün Zincirlikuyu’da son yolculuğuna uğurladık. Kendisi mezzo sesi ve güzel fiziği ile yıllarca G.Bizet’in Carmen operasında başrol oynamıştı. Sadece opera sahnelerinde değil, konserlerin de unutulmaz sesi idi Yıldız Dağdelen. Özellikle ‘’Lied’’ler konusunda son derece önemli bir yer edinmişti Türk Sanatında. Onun özellikle piyanist Ferdi Statzer ve Ergican Saydam ile yapmış olduğu konserler unutulamaz. Dağdelen kendini özellikle bu şarkı türüne adamış bir sanatçıydı. Yabancı dillerdeki üstün başarısı, kelimeleri şarkılarına doğru tellaffuzla bindirmesi gerçekten çok önemli idi. Sanatçının, piyanist Judith Uluğ eşliğinde, lied dağarından Mendelssohn- Bartoldy’nin Şarkının Kanatlarında, G.F.Haendel’in Orlando’su, B.Britten’in Ninni’si, J.Brahms’ın ve Rus besteci Musorsgki’nin şarkılarındaki diksiyon düzgünlüğü, işte Dağdelen’in iyi eğitim alması ile yurt dışında kendini geliştirmesi sayesinde olmuştu.

Öğrencisi Ezgi Saydam hocası için şunları anlattı:

‘’Yıldız Dağdelen benim hocamdı ve ayrıca İstanbul Belediye Konservatuarı’ndan okul arkadaşı olan babam piyanist Ergican Saydam ile sayısız konserler vermişti. Yıldız hocam babamın çok iyi bir eşlikçi olduğunu söylerdi. Kendisi Türkiye’nin yetiştirdiği, Dünya çapında bir mezzo sopranodur. Ayrıca profesör olmayı hak eden bir pedagog ve hoca idi. Kendisi ile çalışmış olmayı kendime bir şans olarak görüyorum. Carmen ve Dido gibi rolleri çok iyi seslendirdi. Kendisi benim idolümdü.’’

Yıldız Dağdelen’nin sanatçılığı kadar eğitmenliği de çok önemliydi. Sanatçı İstanbul Belediye, MSÜDK ve YTÜSTF’de şan ve diksiyon hocalıkları yapmış, ondan yetişen öğrenciler doğru bilgi ile daha iyi yerlere gelmişlerdir. Sanatçının yetiştirdiği öğrencilerin yıl sonlarında gerçekleştirdiği konserler de öğrencilerin ne denli iyi eğitim almış olmalarının anlaşılması bakımından da önemliydi. Örneğin, 1993 Mayıs’ında MSÜDK’daki kendi sınıf öğrencilerinin piyanist Augusta Riebel’in eşliğinde Resim ve Heykel Müzesi salonunda vermiş oldukları konser de kulaklarda yer etmişti.

Geçen yıl Yıldız Dağdelen’i Süreyya sahnesinde bir etkinlikte görmüştüm. Oldukça yaşlı ve rahatsızdı. Dış dünya ile iletişimi yok gibiydi. Gözlerim doldu, sadece yutkundum, elimden bir şey gelmedi maalesef.

Yıldız Dağdelen 1 Mart 1929'da İstanbul'da doğdu. Piyano ile başladığı müzik eğitimine şan ile devam etti. 1950 yılında İstanbul Belediye Konservatuarı'nın dördüncü sınıfına Alice Rosenthal'in öğrencisi olarak kabul edildi.1955 yılında mezun oldu ve eğitimine Almanya'da Frankfurt/Main Hochschule für Musik'te Profesör Paul Lohmann'ın şan sınıfına devam etti. Bu süre içinde Prof. Franzisska Martiensen-Lohmann ile de çalıştı. 1960 yılında bu okuldan mezun oldu ve hemen Lübeck Operası'yla solist olarak anlaşma yaptı. Oynadığı ilk rol Mozart'ın Così Fan Tutte operasındaki Dorabella oldu. Bunu Verdi'nin Rigoletto'sunda Maddalena, Puccini'nin Madama Butterly'ında Suzuki, Menotti'nin Kız Kurusu ve Hırsız'ında Miss Todd, Mussorgski'nin Boris Godunov'unda meyhaneci kadın ve cadı, Richard Strauss'un Rosenkavalier'inde Anina, Wolf-Ferrari'nin Il Campiello'sunda Orsola, Pizzetti'nin Assassinio nella Catedrale'sinde koro başı, Ibert'in Angelique'inde Mme. Laminoche gibi lirik mezzo rolleri izledi.

1962'de İstanbul'a döndü ve 1961'de açılan İstanbul Şehir Operası'nda solist olarak başta Carmen olmak üzere Madama Butterfly'da Suzuki, Hoffmann'ın Masalları'nda Giulietta ve Niklaus rollerini canlandırdı. 194-1967 yıllarında Ankara Devlet Operası'nda başta Carmen olmak üzere çeşitli lirik mezzo rollerde sahne aldı. 1968-1973 yıllarında İstanbul Belediye Konservatuarı'nda ders verdi. 1977'den 1988 yılı sonuna kadar Mimar Sinan Üniversitesi Devlet Konservatuarı'nda öğretim üyesi olarak görev yaptı.

1983'de doçent, 1986'da profesör ünvanını aldı. 1998-2002 yıllarında Yıldız Teknik Üniversitesi Sanat ve Tasarım Fakültesi, Müzik ve Sahne Sanatları Bölümü'nde öğretim görevlisi olarak çalıştı. Yurt içinde ve yurt dışında konserler ve Lied resitalleri verdi. İstanbul Radyosu'nda programlar yaptı.

14 Mart 2020’de vefat etti. Cenazesi 16 Mart’ta Zincirlikuyu Camiinde namazı kılındıktan sonra, aynı mezarlıktaki aile kabristanlığında toprağa verildi.

Huzur içinde uyu Yıldız hocam.

İsmail Hakkı Aksu