Yükselen Filantrofi ve Kurumsal Hayırseverlik

Amerika’da ve dünyada son yılların en çarpıcı gelişmelerinden biri iş dünyasının, işadamlarının ve şirketlerin “verme”, “hayırseverlik” ve “bağışlama” alanlarında atmış oldukları radikal adımlar.

“Kurumsal hayırseverlik” ve “iş dünyası bağışları” konusunda içinde bulunduğumuz devirde kuantum bir sıçrama yaşıyoruz. Sivil toplum ve bağış yapma alanları adeta iş dünyası tarafından yeniden şekillendiriliyor. Bunun çarpıcı örneklerini küresel platformda imrenerek izledik ve izliyoruz.

Dünyanın en zengin iki işadamı Bill Gates ve Warren Buffet, servetlerinin çoğunu sivil topluma ve hayır kurumlarına bağışlayarak unutulmaz kalıcı izler bırakmayı başardılar. Warren Buffet, öldükten sonra 38 milyar dolarlık servetinin 35 milyar dolarını sivil toplum ve hayır kuruluşlarına bağışlanmasını vasiyet ederek tekrar edilmesi güç bir rekora imza attı. Sinema sanatçıları, Akademi ödüllü aktrisler, Hollywood ünlüleri, müzisyenler ve işadamları; vermenin prestijini, uzun vadeli etkisini ve kalıcılığını kavramış olacaklar ki; giderek daha fazla oranda ve sistemli şekilde bağış yapıyorlar.

“Yeni nesil bağışçılar ve hayırseverler” diye bir kategoriden bile bahsetmemiz mümkün. Yeni nesil bağışçıların özelliği, onları zengin hale getiren strateji ve teknikleri bu kez bağış ve hayır alanlarında kullanmaya başlamaları.

The Economist’in geçen aylardaki sayılarından birinde Mathew Bishop “The Business of Giving” isimli bir 14 sayfalık bir makale yayınladı ve iş dünyasının ve sivil toplumun hayır ve filantrofi alanında yaşadığı değişimi mercek altına aldı. Bishop, Yönetim Akademisi Kongresinde yaptığı oturumda bu analizlerini ve perspektifini paylaştı ve “filanrokapitalizm” adını verdiği yeni bir döneme girdiğimizi iddia etti.

Bu iddia ne kadar doğru bilemeyeceğim ancak şu kadarını biliyorum ki bütün bu yaşadığımız örnekler küresel platformda çığır açıcı yeniliklere işaret ediyor:

a) İş dünyası ile sivil toplum birbirine giderek daha yaklaşıyor ve stratejik işbirlikleri ve sinerji geliştiriyor.
b) Şirketler kurumsal düzeyde sosyal sorumluluk faaliyetlerine stratejik önem atfediyorlar ve hayır faaliyetlerini en üst düzeyde kurumsal uzun vadeli stratejilerinin bir parçası haline getiriyorlar. Kısaca, “hayır işlemek” ve “vermek” kurumsallaşıyor.
c) Bağış ve hayırseverlik (philantrophy) alanı bugüne kadar hiç olmadığı ölçüde profesyonelleşiyor, kurumsallaşıyor. Amatör ve bireysel hayırların yerini dev bütçeli kurumsal sosyal sorumluluk projeleri almaya başlıyor.