Edebiyatımızın Temmuz ayı terkleri

Temmuz da yazınımızın çok değerli insanlarını aramızdan alıp götüren aylardandır. Aslında her birisi uzun uzun yazılacak, anılacak, değerlendirilecek kişileridir onlar. Ancak gene kısa kısa bilgiler vererek, tarihlerini belirterek onları da anmak istiyorum bu ay.

Türkçenin dayanağı Kamus-u Türki' nin ve 6 ciltlik oylumlu ilk ansiklopedimiz Kamus-u Alam' ın yazarı Şemsettin Sami 1 Temmuz 1904’te bu yaşamdan ayrıldı. Latin harflerinin Türkçe'ye daha uygun olduğu düşüncesiyle alfabe taslağını hazırladı.. Yazınımızın ilk yerli Romanı Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat’ı da Şemseddin Sami yazmıştır. Oğullarından birinin Galatasaray futbol kulübüyle birlikte anılan Ali Sami Yen'dir.

2 Temmuz 1993 sanat, kültür, yazın tarihimize kara bir leke olarak kazınan bir tarihtir. Sıvas’ta Pir Sultan Abdal Şenlikleri sırasında Madımak Oteli'nin kuşatılıp yakılması 37yazar, ozan, öğrenci ve aydının yakılarak öldürülmesi içimizi yakan bir olaydır O gün ölenler arasında eleştirmen Asım Bezirci, şair Behçet Safa Aysan, ozan Hasret Gültekin ve Nesimi Çimen'inde bulunduğu belirlendi. Dumandan boğulanların içinde bulunan şair Metin Altıok da 9 Temmuz’da ölenlere katıldı.

2 Temmuz 1980 Edebiyat tarihçisi Mehmet Behçet Yazar öldü.

Türk şiirinin genç yaşta yitirdiği şairlerden biri de Muzaffer Tayip Uslu’dur. 3 Temmuz 1946’da yaşama son noktasını koyduğunda henüz 24 yaşındadır. Şimdilik adlı kitabını yayımladığında bilir miydi böyle erken ayrılacağını şiirlerinden?

Edebiyat konularında, özellikle de Rus edebiyatı ko­nusunda incelemeler yayınlamış, tiyatro eleştiri­leri yazmış Hasan Ali Ediz, Puşkin, Gogol, Dostoyevskiy, Turgenyev, Tolstoy, Çehov, Gorki gibi klasikleşmiş, İlya Ehrenburg, Cengiz Aytmatov gibi çağdaş Rus yazarlarının yapıtları­nı Türkçe’ye kazandırmıştı. Ünlü çevirmen 3 Temmuz 1972’de öldü.

Madımak katliamından son anda kurtulan gülmece yazınımızın büyük ustası Aziz Nesin 5 Temmuz 1995’te 80 yaşında yaşama mendil salladı.

Tarihi konularda yazdığı fıkra, roman, öykü ve incelemeleri ve en önemli yapıtı İstanbul Ansiklopedisi'yle tanınan Reşat Ekrem Koçu 6 Temmuz 1975’te öldü.

Şair, romancı, öykücü… Yazılarında ve yaşamında toplumcu çizgisinden ödün vermeyen, Hababam Sınıfı romanıyla hâlâ güldüren ve düşündüren Rıfat Ilgaz’ın ölüm tarihi 7 Temmuz 1993’tür.

Hacizli Toprak, Kerkenez adlı romanlarıyla da tanınan E Yayınları'nın kurucusu Cengiz Tuncer 8 Temmuz 1981’de öldü.

10 Temmuz 1992, Yedi Meşaleciler’ in sonuncusu, şair, eleştirmen ve edebiyat tarihçisi Cevdet Kudret’in öldüğü günü imler.

1950’lerde şiirle girdiği yazın-sanat dünyasında, adını daha çok eleştiri çalışmalarıyla duyurmuştu Bedrettin Cömert. Önemli çevirilere imza atmıştı. Ne acı ki Türkiye'nin siyasi kutuplaşma dönemindeki cinayetlerden birinde, 11 Temmuz 1978 günü Ankara’da öldürüldü!.

13 Temmuz 1986 Öykü ve roman yazarı Mehmet Seyda öldü..

Roman, öykü ve deneme yazarı, çevirmen Bilge Karasu’nun ölüm tarihi 14 Temmuz 1995.

Çoğu yapıtı sinemaya uyarlanan, olaya dayalı aşk ve serüven romanlarıyla ün kazanan, yakın zamanda yapıtları Bilgi Yayınevi’nce yeniden basılan Romancı Esat Mahmut Karakurt 15 Temmuz 1977’de öldü.

Yedi Meşale Topluluğu içinde yer aldı. Önce epik şiirler yazdı. Daha sonra hece ölçüsüyle, âşık tarzı şiire yöneldi. Şiirlerinde kahramanlık, ulusal duygular, vatan ve millet sevgisi gibi izlekleri işledi. Evet şair Vasfi Mahir Kocatürk 17 Temmuz 1961’de ayrıldı yazından ve yaşamdan.

Türk Edebiyatı'nda ilk kez Anadolu'yu tanıtan yapıtlarıyla adını duyurmuş, yergi ve gülmece türündeki yazılarıyla ün yapmıştır.Gözleme dayanan yapıtlarında, betimlemeler, portreler, benzetmeler yer alır.Sade, akıcı dili, güçlü tekniği ile 20. yüzyıl romancıları arasında seçkin bir yere sahiptir. Türkçeyi iyi kullanan yazın ustası Refik Halit Karay’ın ölüm tarihi 18 Temmuz 1965’tir.

20 Temmuz 1959 Oyun yazarı Musahipzade Celal öldü.

Şair ve oyun yazarı Ahmet Kutsi Tecer 23 Temmuz 1967’de, Fosforlu Cevriye'nin yazarı Suat Derviş ise 23 Temmuz 1972’de öldü.

Edebiyata Servet-i Fünuncu bir yazar olarak başlayan

“Salon Köşelerinde adlı romanıyla ün yapan Safveti Ziya’nın ölüm tarihi 25 Temmuz 1929.

Oyun yazarı İsmet Küntay’ın dünyamızı terk ediş tarihi 25 Temmuz 1974’e rastlar.

Şair İbrahim Zeki Burdurlu 27 Temmuz 1984’te, Gazeteci-yazar Nimet Arzık ise 27 Temmuz 1989’da öldü.

Oyun yazarı Sadık Şendil’in ölüm tarihi kayıtlara 28 Temmuz 1986 olarak geçer.