Bu gün “Türkiye ekonomisinde adım adım ekonomik krize” başlıklı yazı dizimize ara veriyoruz. Malumunuz bir süredir ülkemiz toplumsal olayların etkisi altında. Döviz, borsa, faiz hop kalkıyor hop oturuyor, borsa kaynıyor, volatilite hat safhada, siyasilerden sürekli açıklamalar geliyor… Her şey sanki bizi bir şeye hazırlıyor…
Derken bir faiz lobisi ifadesidir ortaya çıkıyor ve ülkenin başbakanı her fırsatta biz size izin vermeyiz diyor. Hayır, sayın başbakan onlara bizzat siz izin verdiniz. Nasıl?
Bizim ülkemizde temel sorunlardan biri de kavramları tam olarak öğrenmeden, netleştirmeden, kavramadan yorum yapmak ve dahi meslek icra etmek. Bu sebeple öncelikle faiz lobisi nedir onu açıklamakta fayda görüyorum.
Lobi: Öncelikle lobi sözcüğü büyük binaların içerisine girildiğine karşılama alanı gibi de düşünülebilen büyük boşluğa verilen isimdir. Lobi sözcüğü Türkçemize ait bir sözcük değildir. (Toplumsal olayları ilgilendiren konularda toplumun her kesiminin rahatlıkla anlayacağı Türkçemize ait sözcüklerin kullanılması daha sağlıklı olacaktır) Otel girişlerinde, han girişlerinde, büyük organizasyonların düzenlendiği mekânların girişlerinde lobiler görülür. Eski çağlarda özellikle Avrupa’da gizli birtakım konu ve olayları konuşmak, istişare etmek üzere belli amacı taşıyan insanlar bu tür mekânlarda bir araya gelirlermiş. Lobide sosyolojik veya ticari bir olayı istişare etmekse seçkin bir durummuş. Kafa kafaya verip yönetimleri, ticareti veya belirli olayları etkilemek isteyen kişilere de lobici derlermiş. Öyle imiş veya böyle imiş fark etmez bir gerçek var ki önemli konu ve olayları kendi menfaatleri doğrultusuna çekmek isteyen gurupların adıdır lobicilik. Her şeyin lobisi olabilir pirinç lobisi, et lobisi, toprak lobisi, mutluluk lobisi, ermeni lobisi, düşünce lobisi, faiz lobisi… aklımıza gelen her şeyin bir lobisi oluşturulabilir. Amaç gaye lobiyi kuranların bu işten menfaatle çıkmasıdır. Ticari lobicilik din, dil, ırk gözetmez ruhunu kapitalizmden alır ve asıl amaç kazanmaktır. Bu sebeple lobicilerin veya dış mihrakların sadece Türkiye’yle uğraştıklarını düşünmek doğru değildir. 1990 ların sonlarında Malezya’yı Tayland’ı Singapur’u krize götüren de lobilerdir, 2008’de ABD küresel krizinin altına iki kürek kömür atan da!
FAİZ LOBİSİ KİMDİR? FAİZ LOBİSİNE ÜLKE YÖNETİMİ BİLEREK VEYA BİLMEYEREK NASIL YOL VERDİ?
Faiz lobisi bir kazanç lobisidir, faiz lobisi sadece Türkiye’de değil tüm Dünyada vardır. Üç, beş kompratörün, üç-beş büyük spekülatörün, üç büyük kapitalistin bir araya gelerek oturduğu masanın adı lobi faaliyetlerinin yürütüldüğü masadır. Faiz lobisi ilgili ülkenin faiz oranlarını ve buna bağlı olarak döviz kurlarını etkileyerek kazanç sağlamaya çalışır, bunu nasıl yapar? Öncelikle hedef seçtiği ülkede ilgili piyasanın kanun ve düzenlemelerinin lobicilik faaliyetlerine izin vermesi gerekir, lobiciler kanun, tüzük ve yönetmelikleri sıkı sıkıya takip eder ve incelerler.
Bu sebeple elinde tüm kanuni düzenlemeleri yapabilme gücü bulunduran bir başbakanın lobicilik faaliyetlerinden şikâyet etmesi biraz tezat bir durumdur. Lobiciler kanunları ve tüzükleri iyi analiz ettikten sonra parasal ataklarla faaliyete geçerler. Ne yaparlar?
İlgili ülkeye aktarabildikleri kadar yabancı para aktarırlar, borsaya, tahvillere, şirketlere yabancı para aktarırlar. İçeride adeta bir para stoku oluştururlar ve bu süreçte gerek ulusal medyada gerekse güçlerinin yettiği ölçüde Dünya medyasında ilgili ülke için iyimserlik pompalarlar. Kendilerinin akıttığı para haricinde ilgili ülkeye para akıtırlar, para gelmesini sağlarlar. Faizlerin hükümet tarafından reel ekonomiyle desteklenmeyen ölçülerde sürekli indirilmesi, yabancı para cinsinden borçlanmaya sınır getirilmemesi ve kontrolsüz sıcak para girişlerine kapıların açık olması faiz lobisine yol vermektir, lobiciler bu açığı değerlendirmeye koyulurlar. Merkez bankası rezerv miktarı faiz lobisinin dikkatle izlediği konudur. Örneğin bir ülkenin bir yıl içerisinde ödemek zorunda olduğu dış borç miktarı 25 milyar dolar olsun, bununla beraber faiz lobisinin ülkede aldığı pozisyonun büyüklüğü de 25 milyar dolar olsun ve ilgili ülkenin merkez bankasının kasasında da 100 milyar dolar döviz rezervi bulunsun. İşte tam bu sahne faiz lobisinin iştahını kabartır ve harekete geçer öncelikle piyasada kendisi iyimserlik ortamında dönebildiği kadar yabancı para birimine döner, ne getirmişti ülkeye 25 milyar dolar mı? Pozisyonunu çevirebildiği kadar yabancı para birimine çevirir. Bunu yaparken yüksek faizle aldığı tahvillerini düşük faizle satarak para kazanmış olur. Bunu iyimser ortamda yapar, kendilerinin tayin ettiği bir miktarsal pozisyonda tahvil satımını artırırlar ve eşanlı olarak piyasadan döviz talebinde bulunurlar yine aynı zamanda bu lobi sosyal olaylar çıkararak, hükümetleri zayıflatarak iyimserlik havasını dağıtıp yerine karamsarlık ve panik havasını getirirler. Bu noktadan sonra her kaos bu adamların işine gelir. Oku yaydan çıkarmak için ellerinden ne geliyorsa yaparlar. Lobiciler merkez bankasının kuru müdahale edemeyeceği dolar rezerv seviyesine kadar bunu devam ettirirler, ayrıca daha önce iyimserlikle ülkeye giren paranın kötümserlikle hızla çıkmasına uğraşırlar.
Öncelikli amaç karlı bir şekilde düşük faizle bozdurulan tahvillerin yerine yeni yüksek faizli tahvil pozisyonları açabilmektir. Sonraki amaç kuru yapabiliyorlarsa devalüe etmek ve yüksek fiyattan döviz satarak yerine tekrar TL cinsi Devlet tahvili almaktır. Bir taşla iki kuş vurmak da denilebilir.
Sürekli büyüme ve oy kaygısı taşıyan, popülist amaçlar peşinde koşan, sıcak paraya her koşulda kucak açan hükümetler faiz lobilerinin adeta dişi kaplanı gibidirler, çıkardıkları ses, yaydıkları hormonlarla zaten faiz lobisini kendileri çağırırlar. Her şey iyi iken iyidir, sonra işler bozulur erkek kaplan suçlu olur. Kimse de çıkıp yok kardeşim sen çağırdın şimdi çıkıp bize şikâyet etme demez.
Sayın ekonomi yönetimi reel piyasanın desteklemediği bir şekilde borsanın 95 bine çıkmasına izin vererek, faizlerin ticari faizlerle alakasız bir şekilde yüzde 4.5 e kadar düşmesine izin vererek, enflasyonu gerçek fiyatlarla alakasız açıklayarak, ekonomi yönetiminde teknik adamları değil siyasi adamları dinleyerek(Teknik adam Erdem Başçı, Siyasi adam Zafer Çağlayan), yerli yabancı tüm şirketlere yabancı para cinsinden gerekenden daha yüksek borçlanmaya olanak tanıyarak, kısacası tüm ekonomiyi ve piyasaları gereğinden ve hak ettiğinden fazla gazlayarak faiz lobisine siz yol verdiniz. Keser döner sap döner bir gün olur hesap döner, şimdi kalkıp bu lobiyi hiç halka şikayet etmeyin, çünkü düne kadar kol kola geziyordunuz.
Son söz: Çölün ortasında çiftleşmek isteyen bir dişi kaplan mutlaka amacına ulaşır.
Sevgiler
Mustafa ÖZTÜRK
Derken bir faiz lobisi ifadesidir ortaya çıkıyor ve ülkenin başbakanı her fırsatta biz size izin vermeyiz diyor. Hayır, sayın başbakan onlara bizzat siz izin verdiniz. Nasıl?
Bizim ülkemizde temel sorunlardan biri de kavramları tam olarak öğrenmeden, netleştirmeden, kavramadan yorum yapmak ve dahi meslek icra etmek. Bu sebeple öncelikle faiz lobisi nedir onu açıklamakta fayda görüyorum.
Lobi: Öncelikle lobi sözcüğü büyük binaların içerisine girildiğine karşılama alanı gibi de düşünülebilen büyük boşluğa verilen isimdir. Lobi sözcüğü Türkçemize ait bir sözcük değildir. (Toplumsal olayları ilgilendiren konularda toplumun her kesiminin rahatlıkla anlayacağı Türkçemize ait sözcüklerin kullanılması daha sağlıklı olacaktır) Otel girişlerinde, han girişlerinde, büyük organizasyonların düzenlendiği mekânların girişlerinde lobiler görülür. Eski çağlarda özellikle Avrupa’da gizli birtakım konu ve olayları konuşmak, istişare etmek üzere belli amacı taşıyan insanlar bu tür mekânlarda bir araya gelirlermiş. Lobide sosyolojik veya ticari bir olayı istişare etmekse seçkin bir durummuş. Kafa kafaya verip yönetimleri, ticareti veya belirli olayları etkilemek isteyen kişilere de lobici derlermiş. Öyle imiş veya böyle imiş fark etmez bir gerçek var ki önemli konu ve olayları kendi menfaatleri doğrultusuna çekmek isteyen gurupların adıdır lobicilik. Her şeyin lobisi olabilir pirinç lobisi, et lobisi, toprak lobisi, mutluluk lobisi, ermeni lobisi, düşünce lobisi, faiz lobisi… aklımıza gelen her şeyin bir lobisi oluşturulabilir. Amaç gaye lobiyi kuranların bu işten menfaatle çıkmasıdır. Ticari lobicilik din, dil, ırk gözetmez ruhunu kapitalizmden alır ve asıl amaç kazanmaktır. Bu sebeple lobicilerin veya dış mihrakların sadece Türkiye’yle uğraştıklarını düşünmek doğru değildir. 1990 ların sonlarında Malezya’yı Tayland’ı Singapur’u krize götüren de lobilerdir, 2008’de ABD küresel krizinin altına iki kürek kömür atan da!
FAİZ LOBİSİ KİMDİR? FAİZ LOBİSİNE ÜLKE YÖNETİMİ BİLEREK VEYA BİLMEYEREK NASIL YOL VERDİ?
Faiz lobisi bir kazanç lobisidir, faiz lobisi sadece Türkiye’de değil tüm Dünyada vardır. Üç, beş kompratörün, üç-beş büyük spekülatörün, üç büyük kapitalistin bir araya gelerek oturduğu masanın adı lobi faaliyetlerinin yürütüldüğü masadır. Faiz lobisi ilgili ülkenin faiz oranlarını ve buna bağlı olarak döviz kurlarını etkileyerek kazanç sağlamaya çalışır, bunu nasıl yapar? Öncelikle hedef seçtiği ülkede ilgili piyasanın kanun ve düzenlemelerinin lobicilik faaliyetlerine izin vermesi gerekir, lobiciler kanun, tüzük ve yönetmelikleri sıkı sıkıya takip eder ve incelerler.
Bu sebeple elinde tüm kanuni düzenlemeleri yapabilme gücü bulunduran bir başbakanın lobicilik faaliyetlerinden şikâyet etmesi biraz tezat bir durumdur. Lobiciler kanunları ve tüzükleri iyi analiz ettikten sonra parasal ataklarla faaliyete geçerler. Ne yaparlar?
İlgili ülkeye aktarabildikleri kadar yabancı para aktarırlar, borsaya, tahvillere, şirketlere yabancı para aktarırlar. İçeride adeta bir para stoku oluştururlar ve bu süreçte gerek ulusal medyada gerekse güçlerinin yettiği ölçüde Dünya medyasında ilgili ülke için iyimserlik pompalarlar. Kendilerinin akıttığı para haricinde ilgili ülkeye para akıtırlar, para gelmesini sağlarlar. Faizlerin hükümet tarafından reel ekonomiyle desteklenmeyen ölçülerde sürekli indirilmesi, yabancı para cinsinden borçlanmaya sınır getirilmemesi ve kontrolsüz sıcak para girişlerine kapıların açık olması faiz lobisine yol vermektir, lobiciler bu açığı değerlendirmeye koyulurlar. Merkez bankası rezerv miktarı faiz lobisinin dikkatle izlediği konudur. Örneğin bir ülkenin bir yıl içerisinde ödemek zorunda olduğu dış borç miktarı 25 milyar dolar olsun, bununla beraber faiz lobisinin ülkede aldığı pozisyonun büyüklüğü de 25 milyar dolar olsun ve ilgili ülkenin merkez bankasının kasasında da 100 milyar dolar döviz rezervi bulunsun. İşte tam bu sahne faiz lobisinin iştahını kabartır ve harekete geçer öncelikle piyasada kendisi iyimserlik ortamında dönebildiği kadar yabancı para birimine döner, ne getirmişti ülkeye 25 milyar dolar mı? Pozisyonunu çevirebildiği kadar yabancı para birimine çevirir. Bunu yaparken yüksek faizle aldığı tahvillerini düşük faizle satarak para kazanmış olur. Bunu iyimser ortamda yapar, kendilerinin tayin ettiği bir miktarsal pozisyonda tahvil satımını artırırlar ve eşanlı olarak piyasadan döviz talebinde bulunurlar yine aynı zamanda bu lobi sosyal olaylar çıkararak, hükümetleri zayıflatarak iyimserlik havasını dağıtıp yerine karamsarlık ve panik havasını getirirler. Bu noktadan sonra her kaos bu adamların işine gelir. Oku yaydan çıkarmak için ellerinden ne geliyorsa yaparlar. Lobiciler merkez bankasının kuru müdahale edemeyeceği dolar rezerv seviyesine kadar bunu devam ettirirler, ayrıca daha önce iyimserlikle ülkeye giren paranın kötümserlikle hızla çıkmasına uğraşırlar.
Öncelikli amaç karlı bir şekilde düşük faizle bozdurulan tahvillerin yerine yeni yüksek faizli tahvil pozisyonları açabilmektir. Sonraki amaç kuru yapabiliyorlarsa devalüe etmek ve yüksek fiyattan döviz satarak yerine tekrar TL cinsi Devlet tahvili almaktır. Bir taşla iki kuş vurmak da denilebilir.
Sürekli büyüme ve oy kaygısı taşıyan, popülist amaçlar peşinde koşan, sıcak paraya her koşulda kucak açan hükümetler faiz lobilerinin adeta dişi kaplanı gibidirler, çıkardıkları ses, yaydıkları hormonlarla zaten faiz lobisini kendileri çağırırlar. Her şey iyi iken iyidir, sonra işler bozulur erkek kaplan suçlu olur. Kimse de çıkıp yok kardeşim sen çağırdın şimdi çıkıp bize şikâyet etme demez.
Sayın ekonomi yönetimi reel piyasanın desteklemediği bir şekilde borsanın 95 bine çıkmasına izin vererek, faizlerin ticari faizlerle alakasız bir şekilde yüzde 4.5 e kadar düşmesine izin vererek, enflasyonu gerçek fiyatlarla alakasız açıklayarak, ekonomi yönetiminde teknik adamları değil siyasi adamları dinleyerek(Teknik adam Erdem Başçı, Siyasi adam Zafer Çağlayan), yerli yabancı tüm şirketlere yabancı para cinsinden gerekenden daha yüksek borçlanmaya olanak tanıyarak, kısacası tüm ekonomiyi ve piyasaları gereğinden ve hak ettiğinden fazla gazlayarak faiz lobisine siz yol verdiniz. Keser döner sap döner bir gün olur hesap döner, şimdi kalkıp bu lobiyi hiç halka şikayet etmeyin, çünkü düne kadar kol kola geziyordunuz.
Son söz: Çölün ortasında çiftleşmek isteyen bir dişi kaplan mutlaka amacına ulaşır.
Sevgiler
Mustafa ÖZTÜRK