"Sorgulanmayan Bir Yaşam Yaşamaya Değer Değldir..."

*Sessizce düşünsek duyacaklar bir gün
Olmazları olmuş sayacaklar bir gün


**"Yüreği yılmadan düşenler, dizleri üstünde savaşır."Seneca" Sonunda öldürülebilirler, ancak yenilmiş değillerdir."
Yaşanan olaylar kimi zaman sizi kendi iç dünyanıza sürükler; oraya sığınmaya ya da orada bir savaşıma. Dönüp durursunuz, bir his dalgasıdır kimi, ya da hesaplaşma çoğu zaman. Yükselir gelir vurur duvarlarına vicdanınızın, vurur, vurur...

İşte o zamandır, sorgulama başlar. Yaşayageldiğiniz hayat çizgisi, birikimleriniz, öğretilmiş düşün kalıpları, gelenekler ahlaki değerleriniz bir bakarsınız hepsi karşı tarafa geçmiştir. Zaten tersi kendinizden şüpheyi gerektirir. Karşı taraf; ne midir karşı taraf, yani haksızlığa uğrayanın yanında olmak. Yani kim olursa olsun, düşüncesine katılın ya da katılmayın, haksızlığa uğrayandan yana olmak.Yalnızca sizden yana kefesi ağır basan, adalet terazisinin değil, bir hilekar bakkal terazisinden yana olmamak...

Bireysellikten, birlikteliklere, oradan tüm topluma uzanan "olağanüstü koşullar" durumu haksızlığa karşı sessiz kalmanın ya da şimdilik "olağan koşullar" durumuna ertelemenin bir nedeni olamaz. Çünkü haksızlık kadar olağanüstü bir hal olamaz!.. Haksızlık karşısında susmaktır bu durumdan kazanımlar elde eden, korkunun tarafındakileri daha da cüretkar yapan. İçine girilen, sırtınızı dayadığınız bir çıkmaz sokaktır şimdi korku. Arkanızdaki karanlıkta ayak sesleri gittikçe büyüyen, ensenize bir tarih öncesi çürümüşlüğün kokusunu yaklaştıran yapışkan nefesi bir hortlağın. Ya ateşi yakacaksınız, ya da bir yolunu bulup kaçarak ikiyüzlülüğün rahatlatıcı yanı için vereceğiniz ödünü hazırlayacaksınız. Ötesi yok...

*** "Hiçbir şeye değmeyen bir adam bile, hayatın yaşam ve ölüm ihtimallerini hesaplayarak geçirmemelidir zamanını. Düşünmesi gerekli tek şey, yaptığı işin iyi mi, yoksa kötü mü olduğudur. Yani iyi bir adam olarak mı, yoksa kötü bir adam olarak mı yaşayacağıdır."
İyi bir adam olarak yaşamanın ve bunu sürdürmenin kuşkusuz zor olduğu anlar vardır. Alçaltıcı küçük bir sırt dönme ile değerlerinizden vazgeçmeniz karşılığı size, görece rahatlıklar, zenginlikler ve nimetler sunulacaktır. İşte o zaman gereklidir aslında insan olabilmenin o kadar da zor olmadığının gereğini yapmak. En azından "ne gelir elimizden, insan olmaktan başka" diyebilmek.

Ya aksini seçerseniz, ya sonra...Nasıl bakacaksınız sevdiklerinizin gözlerine, hadi baktınız, ya kendi gözlerinize. Nasıl içebileceksiniz bir yudum suyu boğazınıza takılmadan, nasıl yutabilecksiniz hak edilmemiş bir lokmayı boğazınızda düğümlenmeden. Hani dilinizden düşmüyor, namus diyorsunuz ya, nasıl uyuyabileceksiniz. Gökyüzü mavi değil mi, bilecek misiniz? Ya hapisaneyi, ne demek olduğunu. Bazen en katlanılmaz hapisanenin dışarısı olduğunu...

Herkes, gün gelir bir iz bırakır çeker gider bu gelgeç dünyadan. Herkes; her canlı. Kimi bir ses olur yankılanır sonsuzlukta, kimi bir karanlık gölge unutulmuşluğunda, kimi çıkmaz bir utanç lekesi. Yanar kimi bir ateş olur, karışır dumanı havaya, külü kalır, dağılır rüzgarda. Bir çiçek açar kokusunda anımsatır, bir gülüş olur oturur yarınlarına çocuk gözlerinin. Unutulmaz, unutulamaz...

Oysa bazılarının izi bile kalmaz, onlar yaşarken de izi olmayanlar, yok olanlardır zaten...

Akın Yazıcı
18 Şubat 2018

* Arif Nihat Asya, Rubaiyyat-ı Arif
** Montaigne, denemeler
*** Platon, Socratesin Savunması