80'lerin meşhur tv dizileri: "Dallas" [2]

Üzerinde Roma, Moskova, Londra, Sofya gibi şehirlerin yer aldığı ahşap radyolar vardı 80'lerde... Kısa ve uzun dalgalar vardı. Sonra ne olduysa oldu, televizyonun ve dizilerin öyle bir tutkunu olduk ki, evdeki yaşlılar dışında kimsenin ahşap radyonun düğmesini çevitmek aklına gelmez oldu!

70'li yılların sonundan 80'li yılların başlangıcına dek süren dönemde, ben hiç görmesem de, siyah-beyaz televizyonların önüne konan renkli camlar meşhurmuş. Bu camların rengi genelde yeşli olurmuş ki, böylece ekrandakiler hiç olmazsa biraz renklensin!

Bazı ekran camları ise "zengin işi" olup, dört-beş renketen oluşuyormuş. Böylece hem ekran renkleniyor, hem de haylaz çocukların yaramazlıklarından kurtulup, ekranan zeval gelmiyormuş!

Renkli televizyonların çıkmasıyla ortadan kalkan renkli camlar, yerini renkli dizilere bırakmıştı.

"Annemiz müsaitse akşama gelen komşular" ile en çok "Dallas" seyredilirdi. Nasıl unutulsun! Kötüler kötüsü JR, halen TV tarihinin en kötü karakterleri arasında anılmaktadır.

"Dallas" 1978-1991 yılları arasında yayımlanan televizyon tarihinin uzun soluklu dizilerinden biridir. Dizide rolleri Larry Hagman, Ken Kercheval, Patrick Duffy, Linda Gray, Barbara Bel Geddes, Steve Kanaly, Howard Keel, Victoria Principal, Charlene Tilton, Susan Howard, Priscilla Presley paylaşmaktadır. J.R. karakteri, herkesi diziye öyle bir bağlamıştır ki, JR'ı canlandıran Lary Hagman az bedduaya uğramamıştır!

Lary Hagman'ın Fox'ta izlediğim hayat öyküsü çok neşeli, nazik ve naif ve resmen 68 hippisi olduğunu gösteriyordu! Ancak aktör alkol ve uyuşturuu ile gerileyen kariyerinde ne zaman JR'ı canlandırmış, o zaman tüm dünyada tanınmıştır...

Herkesin müdavimi olduğu, o oyandığı zaman sokakların tenhalaştığı bir diziydi Dallas... Sonrasında bu diziye benzer "Flamingo Yolu" gibi diziler çekilse de, Dallas kadar tutmamıştır.

Teksaslı petrol zengini Ewing Ailesi’nin Southfork Çiftliği’ndeki ihanet, kıskançlık ve entrikalarla dolu yaşamını anlatan ve milyonları ekran karşısına çivileyen unutulmaz dizisidir “Dallas”.

Televizyon tarihinin klasikleri arasına adını altın harflerle yazdıran “Dallas”, 1978 ile 1992 yılları arasında 13 sezon, yani toplam 357 bölüm çekilmiş ve 130 ülkede gösterilmiştir.

Tek kanallı TRT döneminin hüküm sürdüğü ‘80'ler Türkiye’sini de esir alan ve yayımlandığı saatlerde sokakların boşalmasına neden olan dizi, birbirinden renkli karakterleriyle de hafızalara kazınmıştır:

Aile reisi Jock Ewing, karısı Bayan Ellie, oğulları taş kalpli Jr, iyi huylu Bobby ve California’da yaşayan serseri Gary...

Jr’ın eski Teksas güzeli eşi Sue Ellen Shepard, Bobby’nin eşi Pamela Barnes, evin en küçüğü Lucy ve gizli aşk yaşadığı çiftlik kahyası Ray’i de unutmamak lazım.

80'lerde pek çok cocuk diziyi izlemek için anne babasına boykot uygulamış, yattığı yerden dizinin seslerini dinlerken uyuya kalmıştır. Israrcı olanlar bunu başarsa da, dizi onlar için hayal kırıklığı olmuştur. Çünkü öyle çok entirika vardır ki dize de, artık kimin kime entirika çevirdiği unutulmuştur'

Her bölümün sonunda, kimin suratının üstünden yazılar akacak şeklinde iddiaya bile girilen dizide, yazılar Jr'ın suratından akarken, heyecan da ciğerlere işlemiş olurdu...

Pek çok eleştirmene göre bu Amerikan tv dizisi, 1980'lerde kültürel emperyalizmin baş yapıtı olmuşken, üstüne pek çok da araştırma yapılmıştır.

"Dizinin başladığı saatlerde sokaklarda kedi köpek bile kalmazdı" sözü, diziyi herkesin izlediğinin abartılmış şeklidir ama, özellikle son bölümü yayınladığında, sokakların bomboş olduğu bir bakıma doğrudur.

"JR'ı kim vurdu?" sorusunu yüzyılın çözülmesi en zor problemlerinden biri haline getirmiş olan dizi, Lary Hagman'a büyük para sağlamıştır, nasıl mı? Hagman "ya hep ya hiç diyerek" dizi başına aldığı 25 bin dolar ücretini 100 bin dolara çıkarmak istemiştir. Bu Hollaywood'u bile aşan bir istek olmuştur. Yine de dizinin devamı ve başarı Jr'a bağlıdır. Bu nedenle 75 bin dolara anlaşır taraflar.

Pazar akşamları haberlerden sonra oynayan dizini, gofreti de çıkmakta gecikmemiştir!

"Dallas dizisinin ilk kez gösterildiği yıllarda bütün Türkiye'yi kapsayan bir yarışma yapılmıştır: "JR Ewing'e en çok benzeyen kim?" yarışması; o derece popüler bir dizidir. Yüzlerce insanın katıldığı bu yarışmayı kazanan Ankaralı bir elektrikçi olmuştur." deniyor ekşi sözlükte.

"Pek çok bilim insanının özel kanallar açıldıktan sonra neden izlendiğine uzun uzun kafa yorduğu bir dizi" diye ekleniyor... Aslında sebebi ortada... Bolca entirika, bolca zenginlik, şatafatlı hayat, üstü açık arabalar, sürekli birileriyle yatan bir kız. Dünyada ise neo liberal dönem: ABD'de Ronald Reagan, İngiltere'de Margaret Thatcher, Türkiye'de Turgut Özal. Bilhassa Türkiye'de "sonradan görmelerin", köeşe dönücülerin, hayali ihracatçıların dönemi...

İlk yayınlandığı dönemde Jr'ı Oytun Şanal, Bobby'i Alev Sezer, Cliff'i Ferdi Merter, Pamela'yı Gülseren Gültunca, Bayan Ellie'yi Nurşen Girginkoç seslendirmiştir.

Şimdilerde film versiyonunda John Travolta'nin JR'ı, Jennifer Lopez'in Sue Ellen'i, Owen Wilson'in Bobby'yi ve Shirley Maclaine'in Ellie'yi oynayacağı söylense de, kadroda bir tek John Travaolta kalmış...

Dallas gibi ortamdan, Ceyyar adının Türkçe'de kötülük ile eşdeğer olmasına, "herkesin elinde bir viski bardağı" fenomeninden, Cem Yılmaz'ın kafa bulduğu "herkesin biribini sırayla selamlamasına" kadar, pek çok klişenin esas kaynağıdır Dallas...

Türkiye'de olur olmaz dükkâna Dallas isminin takılmasının sebebidir...

Son bir bilgi: Dallas, JFK suikastinin gerçekleştirildiği yerdir...

Meraklısına not:
80'ler: 1] http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=49832