Eğitim, PISA Sonuçları ve Gelecek

           Neden insanları eğitiyoruz.Okullar açıyor öğretmenler atıyor ,programlar oluşturuyoruz. Aile olarak yada devlet bunun için belirli bir bütce oluşturuyor. Bu bir yatırımdır. Geleceğimize yatırım.

           Bütün memeli türler ve kuşlar türlerinin devamına yatırım yaparlar. Türlerde bu yatırıma en fazla destek olan (Yavrunun büyütülmesi yaşama hazırlanması) devekuşundan enaz katkı sağlayan deniz etına kadar bu canlıların tümünün, türün devamını sağlama yatırımıdır.İnsanların oba ve kabile yaşantısından beri sadece çocuklarını beslemez ayni zamanda da hayatta kalmasını sağlayacak bilgilerini ona aktarır bu eğitim toplumlara, şefliklere ve devletlere göre, ayni zamanda yaşanan çoğrafi koşullara göre değişiklik gösterir. Bazı topluluklarda eğitim tümden aileye bırakılırken daha geniş şefliklerde bu geniş aile oba ve şefliklerle paylaşılır.Devletli topluluklarda devlet çocukların eğitimini belirli bir yaştan itibaren üstlenir.Bu devletin geleceği için yaptığı yatırımdır.

            Bütün devletler eğitimi kendi sistemleri ve devletin geleceği için planlar, programlayarak uygulamasını  denetler. Eğitim yatırımı geleceğe yapılan bir yatırım olduğundan her devlet yaptığı bu yatırımda eksik veya tökezlemeye izin vermez. Diğer ülkeleri takip ederek onlardan geriye kalacak bir pozisyona düşmemeye çalışırlar.Çünki eğitimde geriye düştüğün her an pazar olma konumuna gelirsin.Bu nedenle her ülke eğitime önem vermek zorundadır.

              Yeterli yatırımı yapmak sonuç getirir mi? işte bu biraz kuşkulu.Şöyle düşünelim bir iş adamı sermayesini doğru zamanda ve yerde kullanmazsa ne kadar sermaye koyarsa koysun getirisi buna doğru orantılı olmayacaktır.Akıllı tahtalar korsun,bilgisayar sınıfları açarsın tabletler dağıtırsın ama PISA sınavlarında bu yatırımın karşılığını alamazsın. Her yatırım iyi bir planlama,tahlil ve analiz gerektirir.Bu yeterince yapılmadığında başarı düşer.PISA sonuçlarının 2015 Milli Eğitim Bakanlığı raporuna baktığımızda Singapur,Tayland,Çin gibi ülkelerin önde olduklarını daha  büyük yatırımlar ayıran avrupa ülkelerini geride bıraktıkları görülüyor.Yine öğrenci sayılarının öğretmen başına düşen sayısında da durum bu ülkeler lehine görülmekte. Yine PISA sonuçlarına göre okulda ve okuldışında eğitime ayrılan zamanın Ülkemizde daha fazla olmasına ragmen başarıdaki oran düşüktür. Okulda ve okulsonrasında eğitime ve öğrenmeye ayırdığımız zaman OECD ortalamasından fazla olduğu halde,toplam öğrenme zamanının her bir saat için fen,matematik ve okuma puanının düşük olduğunu görüyoruz. Bu durum kurs yada ödevlerin artırılmasının bu başarıya etkisinin olmadığını göstermektedir.PISA 2015 Fen okuryazarlığı ağırlıklı bir değerlendirme olduğundan uygulamadaki yoğunluk fen üzerineydi.Gerek Okuma Becerileri ,Matematik Okuryazarlığı üzerine olsun Ülkemizin bu sınavlardan aldığı sonuç OECD ortamalarının altında kalmıştır.Son yapılan 2015 sınavları ayrıca 2000 den 2012 ye kadar olan süreclerde OECD ve tüm Ülkeler sıralamasında aşağı basamaklara indiğimiz görülmüştür. Matematik okuryazarlığında 2009 da OECD ortalaması 496 iken puanımız 445, 2015 de OECD ortalaması 490 bizim ortalamamız 420 olmuştur.Bu durum fen okuryazarlığında da,okuma okuryazarlığında da değişmiyor.

                  PISA değerlendirmesi eğitimin, gelişen ve değişen dünyadaki bireylere bilgiler kazandırma amacının yanında kazandığı bilgileri kullanma, yaşama aktarma ve yeni durumlara uyarlama amaçları doğrusunda şekillendirmektedir. Bu nedenle değerlendirmeler 5 veya 6 yeterlilik düzeylerine göre belirlenmektedir.Bunlara baktığımızda 1. ve en alt düzey en kolay ve açık anlatımlı basit bilgi kullanımı gerektiren bölüm iken 5. veya 6 düzey en üst düzeyde yeterlilik gerektiren hipotezler ve tahminler sunmak, verilenler dışında sonuca varacak yeni yöntemlerle bilgilerini kullanarak, yeni sonuçlar oluşturabilen beceriler gerektiren bir düzey. Bu da öğrencilerin düşünen, bilgilerini kullanabilen analiz yapabilen karşılaştığı farklı durumlarda çözümler üretebilmesi demektir.Ezbere eğitim değil,öğrenci merkezli bilimsel eğitimin bu başarıyı artırabileceği artık görülmelidir. PISA daki yıllara göre sonuçlara baktığımızda 2009 ve 2015 arası öğrencilerimizin 1. alt düzeydeki sayıları artarken üst düzey yeterlilik gerektiren 5 veya 6 düzeydeki sayıları azalmaktadır.

            Bu sınav değerlendirmeleri belki bazı eğitimciler acısından kayda alınmıyor olabilir eğitim geleceğe yatırımdır hiç bir ülkeden geri kalmamak,tökezlememek ve duraklamamak için doğru yatırım yapmalıyız.Teknolojinin hızla değiştiği ve geliştiği günümüzde eğitimde kaybedecek zamanımızın olmadığı bilinmelidir.Yarının dünyasını tahmin edemeyebiliriz ama karşılaştığı her yeni duruma çözüm üreten, soyut bilimsel fikirleri  kullanarak karmaşık olayları ve süreçleri açıklayan rasyonel düşünen bireyler yetiştirmeliyiz.

           Geleceğin dünyasında yerimizi almak istiyorsak, “Eğitime Nasıl Yatırım Yapmalıyız?”

Özkan ŞANAL