Motivasyon

Bireyin, işinin yönünü, gücünü ve öncelik sırasını belirleyen iç veya dış dürtücünün etkisi ile işe geçmesi şeklinde tanımlanır aslında motivasyon. Başarının temel ateşleyici gücüdür. Çoğu insanın başarısızlığının temelinde ise  motive olamamak, yeterince dürtücü güce sahip olamamak yatar. Bir çok öğrencinin aslında matematiği, Türkçeyi anlayamıyorum yada ders çalışamıyorum, bir türlü istediğim sonucu alamıyorum demesinin ardındaki kilit cümle “ aslında ben motive olamıyorumdur”.

İ

yi bir maaş, başarı, özgürlük, istikrar, değişim, dönüşüm, karar, birliktelik vb kavramlar motive olmamızı sağlayan kavramlar içindedir.

Şaşılacak olan şudur; matematik bazı öğrenciler için eğlenceli ve kolay iken neden bir diğeri için berbat, iğrenç ve çekilmezdir. Neden bir kısım öğrenci coğrafyaya aşık olduğu halde bir kısmı için çile olarak algılanmaktadır. Cevap basit: motive olamamıştır. Beklentileri ile dersten elde ettikleri arasında uçurum vardır.

 

Peki nasıl olacak? Nasıl motive edilir bir öğrenci?

 

Kendini tanıma: öncelikle bu filmin asıl aktörü öğrencinin kendisidir. Bu filmde yan roller elbette var ve sadece ona yardımcı olabilir asla ana role geçemez. O yüzden kendi becerilerinin farkına varmasına yardımcı olmak gerekir. Sonunda elde edeceklerini hatırlatma, ders çalışmadığında yaşayacağı huzursuzluk hatırlatılabilir. Ceylan mı olmak ister yoksa aslan mı? Ceylan hayatı kaçar, aslan hayatı için kovalar.

Aşağıda sayacağımız maddeler bu konuda yardımcı olabilir.

 

Amaç-Hedef:Motivasyon içi ve dış motivasyon olarak iki kısma ayrılır. Amaç-hedef çalışması iç motivasyon için en önemli adımlardandır. Hedef daha çok kısa vadede, amaç ise uzun vadedeki planlardır. Örneğin amacım iyi mühendis olmak, hedefim ise İTÜ Makine Mühendisliğini kazanıp amacıma ulaşmak. Hedefler parçalara ayrılabilir. Günlük soru hedefleri, haftalık bitecek konular, aylık tekrar edilecek dersler, bir sonraki sınav puan hedefi gibi.

 

Tiyatro-Canlandırma: Doktor olmak isteyen bir öğrencimize şu tavsiye edilebilir. Bir medikal firmadan stetoskop, önlük vb alıp kendi odasında anne, baba ya da kardeşinden onunla beraber doktorculuk oynamasını isteyebiliriz. Başlangıçta gülünç ve tuhaf gelebilir ama o anı yaşaması motivasyon seviyesini artıracaktır.

Öğretmen olmak isteyen bir öğrencimize tavsiyemiz de şöyle olabilir. Beyaz bir önlük cep kısmında isminin yazılı olduğu. Bir beyaz tahta ve kalem mesela matematikten üslü sayıları anlatıyor. J

Ayrıca kendi hikayenizi yazmak da motive edecektir. Umut dolu bir gelecek ve yaşadığınız süreci bir başarı hikayesi gibi canlandırın ve kağıda dökün.

 

Ödül-Ceza:kendisine koyduğu kurala uyduğunda ya da belirlenen hedefleri gerçekleştiremediğinde uygulanabilir. Örneğin haftalık soru hedefi yakalandığında vizyondaki bir filmle ya da sevdiği gömleği almakla ödüllendirebilir kendini. Ya da tam tersi hedef yakalanmadığında bu sefer hafta sonu yapacağı bir aktivite kısıtlanabilir ya da mahrum edilebilir.

 

Telkin: biz de bir söz vardır. Bir adama kırk gün deli dersin kırk birinci gün deli olur. Kendisine sürekli olumlu telkin bir öğrenci de bir zaman sonra olumlu olmaya başlar. “ daha önce iki yüz soru hedefini yakaladım yine yapabilirim. Geçen denemede dört yüz puanı gördüm bir sonraki denemede bu sonucu elde edebilirim. Gerekli çalışmaları mı yaptım ve eminim ki yine olacak…” gibi telkinlerle olumlu düşüncelerin sayısı artırılabilir.

 

Başarıhikayeleri okumak: başarının bir anahtarı da başarılı olmuş kişileri taklit etmektir. Ben mesela Sakıp Sabancı’nın hayat hikayesinden çok etkilenmişimdir. Bir dönem meclis başkanlığı da yapan Cemil Çiçek’ in de başarı hikayesini tavsiye ederim. Azim ve kararlılık ardından doğru adımlar ve başarı.

 

Eksikleri giderin: Deneme sınavları, yazılılar birer boy aynasıdır. Eksiklerimizi görebileceğimiz fırsatlardır. Bir kere şunu düşünelim. Deneme olduk istediğimiz puanı alamadık üç gün milli yas ilan ettik. Ne hissediyoruz. Ya da denemede yapamadığımız konuları tespit ettik gerekli çalışmayı planladık. En geç iki haftada eksikler kapandı. Peki şimdi ne hissediyoruz. Sanırım daha mutlu…

 

Başarı: Aslında başta da belirtmiştik başarı, motivasyonu etkileyen en önemli faktörlerdendir. Başarı elde etmek, çalışmaların, gayretlerin neticesinde meyveyi yemek inanılmaz bir duygudur. Dolayısıyla başarmak istiyorsak doğru adımları atmalıyız. Başarının bazı kurallarını şöylece sıralayabiliriz;

 

En başta ne olmak istediğini bilmelisin. Hayatının önemli bir basamağı olan tercihlerini nereye yönlendireceksin?

 

Yapacağına işe dair inancın tam olmalı. Ayakların yere sağlam basmalı.

 

Bu tercihinde kimlerin rolü ağır basıyor. Başkalarının tercih ettiği bir yaşam mı? Yoksa orijinal ve sana ait bir yaşam mı? Tercihindeki kriter kesinlikle ikincisi olmalı.

 

Koyduğun hedeflere ulaşmak için asla pes etmemelisin. Malumdur ki taşı delen suyun gücü değil devamlılığıdır. Yeniden kalkmayı ve ilerlemeyi bilmelisin.

 

Koyduğun hedeflere ulaşmak istiyorsan mutlaka plan yapmalısın. Bu plana sadık kalıp basamakları birer birer çıkmalısın.

 

Ve eylem. Elbette ki hedeflerini gerçekleştirmek ve başarı elde etmek istiyorsan eyleme geçip fark atmalısın

 

Kendine bir model bulabilirsin: daha önce de dediğimiz gibi başarı istiyorsak başarı olmuş olanları taklit edebiliriz. Kendimize bir rol model belirleyip nasıl başardığını öğrenebiliriz.

 

Müzik dinleyin: Motivasyon artırıcı müzikler dinlemek hem rahatlatır hem de zevk alırsınız. Tabi isyankar, hard rockvb türlerdeki müzikler bir zaman sonra motivasyonunuzu ortadan kaldırabilir.

 

Sohbet edin: Sevdiğiniz insanlarla muhabbet edin. Özellikle de yaşını almış tanıdıklarla geçmişe dair, hayata dair, tarihsel vb tecrübe aktarımı zihninize bu karmaşık çağımızda nefes aldıracaktır. 

 

Hüseyin ER

Eğitim Danışmanı-Lise PDR

huseyinerpdr@gmail.com

Facebook-twitter /ERHüseyin