Ankara'da Mansur Yavaş gerçeği ve erken bir seçim değerlendirmesi

30 Mart Pazar günü yapılan yerel seçimler geçmiş seçimlerden pek çok açıdan farklılaşmıştır. Bu yazının amacı açısından bazılarına değineceğim. Öncelikle, Ankara Belediye Başkanlığı seçiminin tamamen özgün bir nitelik arz ettiği ve doğru analizinin siyasetin geleceği açısından önemli yararları olacağı kanısındayım. Ankara'da MHP seçmeni, İstanbul' olduğu gibi AKP karşısında kazanabilecek adaya sahip çıktı. Ancak Ankara'yı özgün yapan durum, söz konusu eğilimin ve seçmenin bilinçli tercihinin MHP Genel Merkezine ve Genel Başkanına rağmen ortaya çıkmasıdır. Öyle ki, Devlet Bahçeli propaganda dönemi başında Mansur Yavaş'ı doğrudan hedef almamış olsaydı bugün Ankara’da seçimin galibi tartışmasız Mansur Yavaş olacaktı. Sonuca Devlet Bahçeli ve MHP üst yönetimine rağmen ulaşılmıştır. Bu durum, geleneksel olarak otoriter lider ve katı iç disiplin partisi olan MHP için bir ders çıkarma gereğine işaret etmektedir. 

Bu seçimin bir diğer özelliği de Büyükşehir statüsündeki illerde daha önce mevcut bulunan İl Genel Meclislerinin yasa ile kaldırılmış olmasıdır. Bu nedenle seçimde partilerin aldığı belediye başkanlığı oyları dışında genel seçimlerdeki performansları ile karşılaştırma olanağı sağlayan il genel meclisi oylarının tüm Türkiye ölçeğinde artık mevcut değildir. Bunun yerine belirgin olarak tercih edilen yöntem Büyükşehirler dışındaki 51 ilin  İl Genel Meclisi oylarına,  Büyükşehir Belediye Başkanlığı oylarının ilave edilmesiyle yapılan hesaplamadır. Oysa geçmişle kıyaslama açısından daha doğru ve makul hesaplama yöntemi, denkleme Büyükşehir Belediye Başkanlığı oyları yerine İlçe Belediye Meclisi oylarının dahil edilmesidir. Bu durumda da AKP'nin 2014 yerel seçimlerindeki Türkiye geneli oy oranı %45 değil  %43 olmaktadır. Bu sonuç ise Cumhurbaşkanlığı seçimi için ilk turda AKP'ye yeterli olmayacağı gibi anayasa değiştirmeye yetecek oy oranına da işaret etmemektedir.

Ayrıca seçim öncesinde yaşanan ve tarihe kaydedilen olaylar nedeniyle bu seçim başbakanın olağanüstü gayretleriyle bırakalım AKP’yi, kendisi için bir referandum özelliğine bürünmüştür. Dolayısıyla AKP’nin aldığı %43 oyun aslında dört ay sonra yapılacak olan cumhurbaşkanlığı seçiminde Recep Tayyip Erdoğan’ın alacağı oy oranının tavanını oluşturacağı öngörülebilir.  

Yukarıdaki saptamaların birlikte değerlendirilebilmesi ve doğru bir Cumhurbaşkanı adayı üzerinde, aşikar nedenlerle AKP karşısında oluşabilecek tarihsel bloğun uzlaşabilmesi halinde ise Cumhurbaşkanlığı makamına iktidar partisi adayının oturmamasının yolu açılmış olacaktır. Böyle bir sonuç ise açıktır ki tek parti iktidarının gücünün önemli ölçüde sınırlanması anlamına gelecektir. Söz konusu tarihsel blok için oluşmuş mudur sorusunun yanıtı ise yukarıdaki fotoğrafta mevcuttur kanısındayım.