Anti-terör teknolojileri

Yine bir 9 Eylül sabahı. Bizimde peşimizi bırakmayan terörizmi hatırlatan günlerden biri. Peki bu konuda neler yapılıyor?

Havaalanlarında kimyasal tarayıcılar, biometrik cihazlar kullanılmaya başlandı. ABD pasaportlarında çip uygulamasına geçildi. Irak’ta mayın arama çalışmalarında robotlar kullanılmaya başlandı.

Artan terör tehlikesine karşı dünyada çeşitli teknolojiler öne çıkmaya başladılar. Bunların bir kısmı ülkeyi diğer bir kısmı ise gizlilik ve güvenliği korumak amaçlı.

Dünyada neler olup bittiğine beraberce bakalım;

1. Kablosuz Uygulamalar: Cep telefonlarındaki kameraları bilmeyenimiz kalmadı. Bunu FBI’da farkediyor ve geçen ay Washington ve New York’taki ajanlarına Blackberry dağıtıyor. Böylece olay anında suçluların resmini çekerek dizüstü bilgisayarlarına yada diğer ajanlara göndermelerini sağlıyorlar.

2. Daha iyi arama: İlk arama motoru “Archie”’den sonra ilk web tabanlı arama motoru olan Wandex 1993 yılında açılmıştı. Arama motorları çoğunlukla bireysel ve akademik kullanıcılar tarafından ve son yıllarda ticari amaçlı olarak kullanıldılar.

FBI, 2004’te IDW adını verdiği “SoruşturmaVeri Bankasını” devreye aldı. Güvenlik ile ilgili 650 milyon kayda web üzerinden erişilebilen bu veritabanı ile terörist izleme listelerine, sabıka kayıtlarına vb. 5 sn. içinde ulaşılabiliyor. Okuduklarımdan anladığım kadarı ile her ne kadar Google kadar olmasa da oldukça işe yarayan bir sistem olarak sahip çıkıyorlar.

3. Konteyner Kontrolleri: Teröristler her türlü patlayıcıyı konteynerler ile ülkeye sokabilirler. Hemen hemen tüm ülkelerde hergün binlerce veya belki milyonlarca konteyner ülkeye girerken sadece bir kısmı fiziksel olarak kontrol edilebiliyor.

ABD Gümrük ve Liman Kontrol Birimi bir model geliştirerek CIA ve diğer güvenlik kurumlarından gelen bilgileri değerlendirerek hangi konteynerların kontrol edilmesi gerektiğini belirleyen akıllı bir sistem geliştirmiş durumdalar. Adına ATS(Otomatik Hedefleme Sistemi) diyorlar. Bir yandanda özellikle nükleer patlayıcıları görebilmek için gamma tarayıcıları devreye sokmaya çalışıyorlar.

4. Akıllı Çeviri Yazılımları: İstihbarat örgütleri açısından terörist grupların konuştukları dili anlamak yada yapılan mesajlaşmaları anında çözmek çok önemli.

Arapça, Rusça, Çince’nin dail olduğu 10 dili İngilizceye çeviren cihazlar geliştirilmiş durumda. (Language Weaver) Hatta bunu geliştiren firma aracın tanıtımını yaparken El-Cezire TV’sindeki canlı bir yayını anında çevirmiş.

5. Kimyasalların Hızlı Tespiti: Kimyasal saldırılar hep korku konusu olmuştur. Tokyo metrosunda Sarin gazı, Kuzey Irak Halepçe katliamı unutulmuş değiller.

Açık havada rüzgarın etkisi ile bir kimyasalın yayılması an meselesi ve kontrolü neredeyse imkansız. Hatta Haziran ayında Time dergisinde New York metrosunda cep telefonu ile kimyasal silahı patlatmak isteyen bir terörist yakalanmıştı.

Şimdiye kadar ABD’de yerel polis karakollarında kolormatik tüpler vardı ve riskli bölgedeki hava bu tüpe çekildiğinde renk değiştiriyorsa kimyasalın varlığı anlaşılıyordu. Şimdi ise 45 saniyede havadaki herşeyi analiz edebilen çok daha akıllı cihazlar geliştirilmiş durumda.

6. Her yerde kameralar : Manhattan’da 1998 yılında 13 tane olan şehir kamerası 600’e çıkmış durumda. Aslında kamera sistemleri koruyucu olmaktan çok suçluların teşhisinde önemli rol oynuyor.

Son dönemde yerleştirilen kameralara hareket edebilme özelliğide eklenmiş durumda.

7. Kayıtlı Yolcular: ABD’de eğer yıllık 80 ABD Doları ödeyip, parmak iziniz ve göz taramanız ile birlikte temiz sabıka kaydınızı devlete beyan ederseniz havalanı kontrol noktalarından hemen geçebiliyorsunuz. Temmuz 2005’ten beri Onaylanmış Kimlik Geçişi adını verdikleri bu sistemin başarılı olduğu söyleniyor.

8. X-ray Kullanımı: Eskiden X-Ray’in insanları çıplak gösterdiğini gördüğümüz komik filmler olurdu. Ama artık maalesef gerçek. Sadece düşük bir radyasyonla elle kontrol esnasında farkedilemeyecek silahları yakalamaya yönelik bir uygulama olarak bazı havaalanlarında kullanılıyor.

9. Beyin Parmakizi: Lawrence Farwell tarafından bulunan bir teknik olarak beyin dalgalarının kişileri tanımada kullanılabileceğini savunuyor. Prensip ise şu: insan beyni bildiği/gördüğü bir şeyi tekrar gördüğünde saniyenin 10’da 3’ü kadar bir sürede P300 denen bir sinyal üretiyor. Böylece suçlu, kurbanı gördüğünde yada suç mahalline geri geldiğinde bu sinyalden anlaşılabiliyor.

Bu sistemin gerçekten çalışıp çalışmadığı konusunda tartışmalar sürüyor.

10. DNA taraması: Polis DNA teslerini kullanmada tecrübesini artırdı ama Amerika’daki asıl tartışma şu: Diyelimki bir sebepten DNA’nız alındı, kontrol edildi ve suçsuz olduğunuz anlaşıldı. Şimdi bu DNA örneği ne yapılacak?

İnsanoğlu kendini yok etmek için elinden gelen çabayı sarf ediyor. Bu terörizm denen lanet şey olmasaydı ve bu kaynaklar eğitim ve sağlığa harcansaydı ne güzel olurdu.