Atatürk ve Cumhuriyet

Yer, Ankara. TBMM’nin şimdi müze olan o zamanki küçük binası.

Tarih: 29 Ekim 1923 pazartesi.

Saat: 20.30

Meclisteki oylamaya 158 milletvekili katılarak, 20 Ocak 1921 Anayasasının binici maddesine “Türkiye Devleti’nin şekl-i hükümeti Cumhuriyettir” cümlesinin eklenmesini oybirliğiyle kabul ediyor. Gazi Mustafa Kemal’i de cumhurbaşkanlığına seçiyor.

30 Ekim Cuma günü de İsmet ( İnönü ) Paşa başbakan unvanıyla, on bir kişilik ( Şeriye, Umumiye, İktisat, Dahiliye, Müdafa-i Milliye, Adliye, Maarif, Nafıa, Sıhhiye, İmar ve İskan, Maliye bakanlıklarından oluşan ) kabineyi kuruyor.

Artık hem devlet başkanı, hem de yasa koyucular, vatandaşın hür iradesiyle kullandıkları oylarla, yargı denetimi altında seçilecektir.

İlk ve son söz milletindir artık.

Bundan sonra yasama, yürütme ve yargı organları, baskısız ve bağımsız olarak çalışacaklardır.

Ulus iradesi dışında hiçbir kuvvet tanımayan Mustafa Kemal, “Bir ulusun gerçek bağımsızlığının ekonomik bağımsızlıkla mümkün olabileceğini “ söylüyordu.

“İçinizden ülkeyi ve halkı çok seven, aklına, anlayışına en çok güvendiğiniz insanları seçiniz. Ancak o sayede meclisin, sizin isteklerinizi yapmaya, layık olduğunuz bolluğu, rahatlığı sağlama gücüne sahip olacaktır.” diyor aziz Atatürk.

Ulu önder bir konuşmasında da ”Ulusa efendilik yoktur, hizmet etmek vardır. Bu ulusa hizmet eden onun efendisi olur” diyor.

Tartışmaktan hiç çekinmeyen Atatürk meclisle çalışmayı seven bir devlet adamıdır. Onun zamanında hiç kanun hükmünde kararname çıkmamıştır.

Otuz dokuz yaşında meclis başkanı, kırk iki yaşında da cumhurbaşkanı olan aziz Atatürk’e göre sadece cumhuriyete sahip olmak yeterli değil, ona layık olmak da gerekir.

Ona layık olmak…

Bir anı

Atatürk Çankaya sırtlarında dolaşırken bir çocuğa rastlar. Adını soyadını sorar. Çocuk “Cemil” der. Hangi okulda okuduğunu nerede oturduklarını sorar. Çocuk hepsini söyler. Atatürk sonra:

-Söyle bakalım ben kimim der. Çocuk:

-Sen Gazi Paşa’sın der. Atatürk:

-Hayır bilemedin, ben gazi paşa değilim, sen beni benzettin galiba der. Çocuk da:

-Hayır benzetmedim. Çünkü size hiç kimse benzemez, der.

Cumhuriyet bayramımız kutlu olsun.