Beslenme Pramidi 2005

Etsiz beslenen insanlarin sagliksiz beslendikleri sanilirdi. Özellikle dar gelirli aileler az et tüketmek zorunda kalırdı. "Evine et girmiyor..." diye; söz edilirdi. Oysa yoksulluk onlarin saglikli beslenmelerini saglıyormus.


Tarlasinda dogal yetistirme sistemiyle taze sebze yetistirirdi. Hayvanlar antibiyotik ve hormonsuz gidalarla beslenirdi. Evlerinde süt ürünleri eksik olmazdi. Kasaba ve köyler de yasayan insanlar; büyük kentlerde yasayan insanlardan daha saglikli besleniyorlardi. Simdi nasil bilmiyorum.

Yanlis hatirlamiyorsam 1990-91 yılıydı. Hormonlu sigir eti skandali cıkınca et yemekten tiksindirmistim. Et yememeye o yillarda karar vermistim.


Daha önceleri sofrada etsiz yemekler yemekten sayılmıyordu. Serada yetisen sebzelerin zaten kendi öz lezzetleri yoktu. Et skandali atlatildiktan sonra yemekleri kıymalı pisiriyordum. Maksat; kokusu ve tadiyla yetinip etsiz yemek yemeye damaklarimizi alistirmakti.


Damak tadimiza radikal bir uygulama olmamasi icin iki haftada bir; iki kez beyaz et - kuzu eti veya balik almaya basladim. Kuzu etinin kokusu da hosuma gitmemeye basladi. Oglum sevdigi icin arada bir aliyorum. Kasap önlerinden ya da marketlerde et satan reyonlarda cig etleri görmemeye calısıyorum.

50-60 sene sonra yasayacak olan kusak; "barbar, cani dedelerimiz ,ninelerimiz hayvanlari katlediyorlarmis... "diye söz edeceklerdir belki.

Oglum 4-5 yaslarindayken tabagina kizartılmis pilic koymustum. Tabakdaki ete bir süre gözünü diktikten sonra; "yazik hayvani öldürdüler..." diyerek aglamaya baslamis ve eti yemek istememisti.

Ama simdi büyüdü 18 yasinda. Gelisme caginda oldugu icin bazen et yemek istiyor cani. Özellikle salam sucuk sevdikleri arasinda.

Onlari sık sık tüketmemek gerekiyor. Taze etten dahada sagliksiz oldugu icin cok seyrek alırım. Aslinda tüm gida maddelerini ne kadar ve ne sıklikta tüketmis olmamiz önemli. Her gıdadan ve normal miktarda tüketmeliyiz..

30 yil önce amerikalilar ilk "beslenme pramidi " adli bir sema olusturmuslar. Günlük alinmasi gereken gidalar ve miktari hakkinda bilgier veriyor.

1992 senesinde bir yenisi gündeme geldi. Fakat hatali oldugu anlasilmis. Seker hastaliklari, obezit insanlarin sayisi artinca beslenme semasinda degisiklikler yapilmis.

Benim aklim düz mantigim en salt düsünceyle söyle diyor: Insanlik alemi topraktan olustu ise; toprakta bulunan minareller, vitaminlerle dogal ve saglıklı beslenmek mümkün. Vücudumuzun tüm ihtiyacını karsılayan; vitaminler, bitkisel proteinler, mineraller, elementler hepsi toprakta yetisen ürünlerde mevcut.

Hayvanlari katledip onlarin etiyle beslenmenin mantigi barbarca bir zihniyet veya alıskanlık.

USA-Boston Harvard-Üniversitesi Tip Fakültesinde, anabolizma eksperleri tarafından 2005 yılında yeni beslenme pramidi gelistirildi ve gündemde yerini aldı. Ve böylece daha önce cıkarılan beslenme-pramidinin vadesi dolmus oldu.

Sonuclara göre %50 sebze ve meyve agirlikli beslenme öneriliyor bu semaya göre;

Taze zencefil kökü

ückeninin tabanini teskil eden bol tüketilmesi gereken ana gidalar :

• Lifli sebzeler, meyveler yer aliyor.

• Günlük beslenme planinda; hergün, 5 porsiyon sebze (400 gr. ) iki porsiyon meyve ( 250 gr. ) ideal oldugu ileri sürülüyor edindigim bilgilere göre.

• Günde 2-3 litre su veya tatlandirilmamis sivi iceceklerin icilmesi, organlarin saglikli calismasi icin önem tasiyor.

Tabi sebze ve meyveler ekolojik sistemle yetistirilmis olmasi tercih edilmelidir. Tüketim arttikca üretim artacak dolayisiyla her bütceye uygun fiyat kategorisine girecektir.

Avokado Bol sebze tüketelim

Ikinci kademe:

• Yagsiz et, yumurta, az yagli süt. Süt mamüllerinden az yagli yogurt ve peynir cinsleri sirayi aliyor.

• Bunun disinda, findik, ceviz, badem vb. bundan baska bol bitkisel protein iceren baklagiller.

• Tereyagi, hayvansal yaglar, yumurta, karaciger, doymus yaglar kategorisine girdigi icin az tüketilmeli.

Ingiliz Biyokimyager Dr. Hugh Sinclair arastirmlarinda, Kanada'nin kuzeyinde yasayan eskimolar da kalp ve kandolasim bozukluguna ender rastlandigini saptamis. Daha güclü ve saglikli olmalari bol balik tüketmis olmalarina baglanmis.

Tekli doymamis-yag asiti:

Omega-3- yag asiti: zeytin yagi, soya yagi, ceviz yagi, kolza yagi, keten tohumu yaginda, palamut, ton baligi, ala balikta mevcut ve günlük miktar; 5:1 orantili. Omega-6- yag asiti: Misir özü yagi, ay cicegi yagina mevcut.

Günlük miktar, 8:1 orantili.


Son 20 seneden bu yana yapilan arastirmalara göre:

Bu yaglar; kanda olusan ve kötü dedigimiz, damarlarlarin ic sathini tahrip eden, LDL- kolosterol yag oranini düsürürken, ic dokusu icin yararli HDL kolosterol miktarini düsürmüyor.

Böylece kan kilcal damarlara rahatlikla ulasiyor dokularin oksijene kavusmasini sagliyor.

Kan pihtilasmasini önlüyor. Omega 3-yag asiti vücuttaki iltihaplanmalari önlüyor.

Damarlarin genislemesi saglanarak kan basincini (tansiyon) düsürüyor.


Her ne kadar saglikli olursa olsun kilo alma sorunlari olanlar icin sakincali. Cünkü, 107 gr. zeytin yaginda; 944, 8 kcal. nazari itibara almak gerekiyor.

Ay cicegi yaginda kalori miktari daha insafli: 16.gr. 143, 7 kcal.

Haftalik et tüketimi, yagsiz 300-600 gr. öneriliyor. Yagsiz olmasi gerekiyor. Ilaveten yagli et yemeye gerek yok vücut doymus yag zaten üretebiliyormus.

Ücüncü kademe:

• Kabukariyla ögütülmüs özlü undan yapilan ekmek, makarna, ezilmis tahillar (müsli) kurabiye vb. , özlü pirinc, ( 150-180 gr.) Patates, ( 20-250 gr.).

Ücgenin dördüncü, son kademesi:

En az tüketilmesi gerekiyor.

• Sekerli yiyecekler, beyaz un mamülleri günde ( 200-250 gr. ).

Eski ve yeni 2005- beslenme piramidinde yapilan degisikligi gösteren grafik.

Saglıklı beslenirken bedensel ve zihinsel aktivitelerle destek vererek saglıgımızı korumak mümkün. İdeal kilonuzu korumak ve kilo vermek icin; spor, yürüyüs, yüzmek, bisiklet gezileri, hafif koşu kısaca bedenin hareketli olması mutlaka saglanmalıdır.


Damak tadiniz ve yüreginizdeki sevgi hep daim olsun.

Sevgiler-saygiler.

Mine

02.12.2006

Not:
Bu bilgileri güvenilir kaynaklardan derledim: Amacim paylasim ve hatirlatmaktan öteye gidemez.
Konuyla ilgi duyuyorsaniz! lütfen doktorunuza danismanizi ya da kendinizin bizzat arastirmasini öneririm.