ÇAğdaş Çankaya için “yeşil politika”

İtalya ve Fransa’da “Yeşil Politika” izleyen yerel politikacılar, 1980’lerin ortalarında ve giderek sonlarında yerel yönetimlerde büyük başarı sağladılar ve Belediye seçimlerini ve Meclis Üyeliklerini kazandılar [1]. Daha sonra, “Yeşil Parti” ‘ler milletvekillikleri kazanarak meclis’ girdiler. Bu “Yeşil Politika” insan’a ve çevreye önem veren, çevreyi insandan önce sayan “Biyo-Centric” politikalardı. Her zamanki “İnsan merkezli (Antropocentric-Homocentric)” politikalar bilindiği gibi, çevre sorunlarına, türlerin yok edilmesine neden olmuş ve olmaktadır. Ben Çankaya belediyesi için yeni dönemde bir “YEŞİL/EKOLOJİK POLİTİKA” ve “ÇEVRE DUYARLI BİR PLANLAMA ÇERÇEVESİ” önermek istiyorum.

I. ÇEVRE DUYARLI PLANLI ÇANKAYA / PLANLI ANKARA :

Çankaya Belediye sınırları, Ankara Metropoliten Alanı’ndan kopuk, bağımsız bir parça değildir. Yapılacak tüm uygulamalar Ankara Kent Bütünü ile ilişkili, planlı ve eşgüdüm içinde olmalıdır. Yapılacak tüm planlamalar, oluşturulacak “Yeşil Politika” doğrultusunda ele alınmalıdır.

I.1. Ankara Nazım Planı onayı bulunmamakla birlikte yapılan çalışmalar “Çevre Duyarlı” olarak yeniden ele alınmalıdır.

I.2. Çankaya Belediye sınırları içinde hazırlanmış tüm Nazım Planlar (1/5000) bütünleştirilerek, planlı ve plansız alanlar belirlenmelidir.

I.3. Tüm Nazım Planlar (1/5000) doğal, kültürel ve tarihsel çevre değerleri (Sit Alanları, tescilli yapı ve alanlar, Saraçoğlu Mah., Bakanlıklar, Elçilikler, Çankaya Köşkü ve çevresi, vadiler, / İmrahor, Dikmen vd. ) dikkate alınarak yeniden irdelenmelidir. “Kentsel dönüşüm” ve “Sürdürülebilir Koruma” ilkeleri birlikte düşünülmelidir. Kentsel dönüşüm yapılırken “Ekolojik Planlama“ yaklaşımları ile “Kentsel ekoloji” dikkate alınmalıdır.

I.4. Rüzgar koridorları, yer altı ve yerüstü su kaynakları ve su havzaları (Gölbaşı/Eymir/İmrahor/Dikmen vb), hava, su ve toprak kirlilikleri dikkate alınmalıdır.

I.5. Sürdürülebilir Planlama İlkeleri doğrultusunda Çankaya İlçe Sınırları içi yeniden, gerekirse tümüyle planlanmalıdır.

I.6. Tüm Uygulama İmar Planları (1/1000), yukarıdaki yöntemle hazırlanan Nazım planlar (ECO-PLAN) doğrultusunda yeniden gözden geçirilmeli, makro-planlara uyum sağlamayanlar yeniden hazırlanmalıdır.

I.7. Hazırlanacak Nazım Planlar, “Yapısal (Structural)” nitelikte “Stratejik” planlar olmalı, uygulamaya yönelik “Özel Proje Alanları”, “Kamu Proje Alanları” ile “Etaplama” ve “Uygulama Modelleri” ni içermelidir.

I.8. Eko-planların bütünleyicisi olarak;

1.8.1. “ÇEVRESEL ANA PLAN“ : Flora ve fauna (canlı sistem) ile, su, toprak ve havadan oluşan (doğal sistem) çevrenin insan yapısı ögeler (kent dokusu) ile ilişkilerinin sağlıklı kurulmasını sağlayacak bir plandır (1/25 000 ve/veya 1/10 000 ölçeklerde olabilir).

1.8.2. “ULAŞIM ANA PLANI” : Yaya, bisiklet, atlı spor, koşu/yürüyüş vb. doğal aktivitelere ağırlık verecek şekilde tüm ulaşım sisteminin yeniden ele alınacağı bir plandır. Toplu taşın sistemleri (raylı-tramvay-metro-traleybüs, otobüs/dolmuş hariç) ile, özellikle kent merkezlerinin (Kızılay + Alt Merkezler / Tunalı- Bahçeli – Esat vd.) ağırlıklı olarak yaya bölgesi olarak planlanmasına yönelik çalışmalar yapılmalıdır.

1.8.3. “YEŞİL SİSTEMİ ANA PLANI” : Çevresel ana planla bağlantılı olarak kentsel ölçekten başlayarak (Vadiler, Kent Parkları vd.) semt ve mahalle ölçeklerine kadar giden (yeşil kama, yaya aksları, semt/mahalle park, spor alanları ve yaya yolları) yeşil sistemi oluşturmaya çalışan, kentin doğal verilerini değerlendirerek (Kavaklıdere, Dikmen Bağları vd.) restore etmeyi amaçlayan bir plandır. (1/5000 – gerekirse 1/1000)

1.8.4. “KÜLTÜREL DEĞERLER ANA PLANI” : Çankaya Cumhuriyet ile özdeşleşmiş, Atatürk Devrimlerinin mekansal karşılıklarının yer aldığı bir simgedir. İlçedeki tarihsel / kültürel alanlar, tescilli/tescilsiz korunması gerekli kültür varlıklarını dikkate alarak hazırlanacak bir plandır. Bu planda; öncelikler, korumaya yönelik ilke ve kararlar, etaplama, yapı/yapı gruplarının birbirleri ile olan ilişkileri yer alacak, Yeşil Sistemi Ana Planı” ve “Ulaşım Ana Planı” ile entegre edilecektir.

1.8.5. “YERLEŞMELER ANA PLANI” : İmarlı, imarsız, planlı ve plan dışı tüm yerleşimleri ele alarak sağlıklı, yaşanabilir ve sürdürülebilir bir éYaşam Çevresi / Habitat” oluşturmayı hedefleyen bir plandır. (1/5000-1/1000-1/500.....1/1 Ölçeklerde ele alınmalıdır). Isıtma, soğutma, iletişim, su, atıksu/içmesuyu, kanalizasyon, elektrik vb. teknik altyapı sistemlerinin geliştirilmesi ile yapının iç konfor (tuvalet, mutfak, banyo, sağlıklı m2’ler) durumunu geliştirmeyi hedefleyen planlama çalışmalarıdır. Güneş enerjisi kullanımı ile, aydınlatma, ısıtma, enerji sakınımı (tasarrufu), yalıtım, depreme dayanıklılık gibi pek çok konunun bir arada ve kapsamlı olarak ele alınmasını gerektirir.

1.8.6. “ALTYAPI ANA PLANI” : Teknik donatı alanları dahil, altyapının çevresel ilkeler doğrultusunda yeniden ele alınmasını gerektiren bir plandır.

Önerim, seçilecek Belediye Başkanımızın yukarıda ana hatları çizilen “Yeşil Politika” ve “çevre Politikası” nı öne çıkaracak bir strateji ve yönetim modeli getirmesini, çağdaş ve sürdürülebilir bir Çankaya oluşturmasını dilerim.

Saygılarımla..

[1] Bkz. George Perrot; “Yeşil Politika”..