Çeşm-i cihan Amasra'yı korumak

Amasra, Fenike ve İon SESAMOS' undan, Kraliçe AMASTRİS Amasra’ sına, Roma ve Bizans' tan, Cenovalılar' a, Osmanlı’ dan, 2000' li yıllara, yaklaşık üç bin yıldır varlığını sürdürmektedir. Kent, hala onu Osmanlı'ya kazandıran Büyük Fatih'in "ÇEŞM-İ CİHAN'ı yani “Dünyanın Göz Bebeği” dir.

Ancak, yoğun yapılaşma, doğal, tarihsel çevrenin tahribatı ve çevre sorunları ile bu niteliklerini giderek kaybetmektedir. Geçtiğimiz yıl Amasra’nın Tarlaağzı kesimine yapılmak istenilen termik santral ise, eğer gerçekleştirilirse doğal çevre için bir felaket olabilecektır. Çevre Düzeni Planları’nda Filyos vadisinde kurulması önerilen termik santralin tamamen ekonomik karlılık düşüncesi ile bu kesimde yer alması Amasra’nın doğal ve kültürel turizm beklentilerine bir darbe vurmakla kalmayacak, yaşayanlarını da çeşitli olası sağlık sorunları ile karşı karşıya bırakacak, havasını ve denizini kirletecektir.

Amasra’ da korumaya yönelik ilk karar 1976 yılında, Ereğli Kömür İşletmesi tarafından yapılan bazı uygulamaların ve Amasra Belediyesi tarafından limanlarda yapılan düzenlemelerin Antik Kent kalıntılarını yok ettiği düşüncesi ile, Gayri Menkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu tarafından alınmıştır. Kentin ve gelişme alanlarının büyük bir bölümü “II. Derece Arkeolojik ve Doğal Sit Alanı” ilan edilmiş ve 14 anıtsal, 6 çevresel yapı tescil edilmiştir.

Bu karar kapsamında bir dizi tahribatı önleyici ve korumaya yönlendirici öneriler bulunmaktadır. Tarihsel doku içerisinde yeni yapılanma 3 kat ile sınırlanmış, I. ve II. Derece Arkeolojik ve Doğal Sit Alanları’ na yeni yapılanma yasağı getirilmiş, diğer alanlarda Müze uzmanları denetiminde yapılanmaya izin verilmiştir. Antik Liman ve Büyük Limanların tarihsel kimliklerini yok edip, kirleten ve bozan Ereğli Kömür İşletmeleri ve Belediye uygulamalarına sınırlama getirilmiştir.

Ahşep işçiliğin örneklerinin satıldığı Çekiciler Çarşısı’ nın aynen korunması kararı getirilmiştir. Ancak bu yasakların izlenmemesi ve yaptırım gücünün bulunmayışı, önerilerin plan haline getirilmesi sürecinin yavaş işlemesi yok etmeyi hızlandırmış, Kaleiçi ve Boztepe kesimlerindeki tarihi kentsel dokunun köhneleşmesi, sağlıksızlaşması ve düzlüklerdeki antik kalıntıların giderek tahribine yol açmıştır.

Amasra Koruma Planı, iki ayrı bölümde ele alınmıştır.

1. Yöresel mimari özellikleri yansıtan Boztepe ve Kaleiçi Mahalleleri ile Antik Liman (Küçük Liman) ve Büyük Liman kesimi,
2. Boztepe ve Kaleiçi Mahallelerinin gerisinde kalan düzlükler için saptanmış bulunan arkeolojik sit alanları,
için plan kararları getirilmiştir.

Koruma Planı açıklama raporunda, Kaleiçi ve Boztepe Mahalleleri’ nin yöresel mimari özellikler taşıdığı, bütünlük gösterdiği ve bu nedenle korunması gerektiği ancak, bu alanların II. Derece Arkeolojik Sit Alanı olması nedeniyle yaşanarak korunması olanağını ortadan kaldırmakta olduğu vurgulanmaktadır. Çevreye aykırı yapıların birçoğunun yapı yasağının konmasından sonra yapıldığı, bu nedenle hem arkeolojik sit alanının korunması hem de kentsel sit alanının geri kalan özelliklerinin korunması ve yaşatılması amacıyla denetim altında bir yapılaşma ve onarım önerilmektedir.

Fiziksel konumu, geleneksel dokusu ve surlar ile çevresi olması nedeniyle BOZTEPE ve KALEİÇİ (Zindan) Mahallelerinde Arkeolojik değerler, tarihsel / kentsel doku ile birlikte Koruma Planı’ nın sınırlarını oluşturmaktadır.

I. Derece Doğal ve Arkeolojik Sit Alanı olan Tavşan adası günümüzde üzerinde yaşanılmadığı için herhangi bir koruma sorunu ile karşı karşıya değildir.
Boztepe ve Kaleiçi Mahalleri, jeolojik açıdan sağlam kalker bir zemine oturmaktadır. Kentin diğer kesimleri güneye doğru alüvyon zeminlerdir ve özellikle çok katlı yerleşmeye uygun değildir.

Koruma Planı’nın temel kararları aşağıda özetlenmiştir.

1. Tümü ile II. Derece Arkeolojik Sit Alanı olan Boztepe ve Kaleiçi Mahalleleri’ nin yerleşik olan kesiminin III. Derece Arkeolojik Sit Alanı olması ve böylece bu alanlarda yapı yapma, mevcut yapıları yöresel özellikleri ile koruma, onarma ve yaşatmak olanağının yaratılması,

2. Sur duvarlarına bitişik taşınmazlar, üzerinde yapı yapma hakkı kısıtlanmadan ayıklanmış, biçimlendirilmiş ve surlar üzerinde kamuya açık, yeşil alanlar, gezinti yolları, bakı noktaları seçilmiş ve düzenlenmiştir.

3. Kaleiçi’ nde bulunan ve sayıları ve alan büyüklükleri sınırlı olan taşınmazlar da yeşil alan olarak belirlenmişlerdir. Bu alanların yanı sıra yer yer hiza düzenlemeleri yapılarak yolların ve kesişme noktalarının algılanması olanakları arttırılmıştır.

4. Özellikle Boztepe’ nin boş kesimi ile doğal özellikleri ile yöreye kişilik katan yarlar, tepeler aynen korunmuşlar, II. Derece Arkeolojik Sit alanı kapsamında bırakılmışlardır.

5. Mevcut konut dokusu içinde sınırlı sayıda bulunan boş parsellerde, yöresel yapılaşma özellikleri taşıyan yapıların yapılması önerilmiştir. Yapılacak yapıların ve onarımların ilkelerini, mimari özelliklerini belirleyecek ayrıntılı çalışmalar araştırma içeriğinde yapılmış ve bu çalışmalar uygulama yönetmeliğinin ilgili bölümlerinde yer almıştır.

6. Küçük ve Büyük Liman çevreleri mevcut imar planı ilkeleri doğrultusunda düzenlenmiş ve Antik Liman kalıntılarının restitüsyonuna olanak sağlanmıştır.

7. Mevcut Sur Duvarları ile Çekiciler çarşısı arasında kalan ve işlevi bulunmayan alan, pazaryeri ve otopark olarak düzenlenmiş, bu düzenleme ile sur duvarlarına yakın, çevreye aykırı yapılanma ayıklanmış, yeni yapılanma da önlenmiştir.

8. Kemere’ nin altının temizlenmesi önerilerek özellikle Küçük Liman’ da su sirkülasyonunun sağlanması ve doğal bir temizlenme öngörülmüştür.

9. Arkeolojik sit alanlarında ortaya çıkan yapılaşma bölgeleri, imar adaları haline getirilerek III. Derece Arkeolojik Sit Bölgesi içine alınmış, bu bölgeler II. Derece Arkeolojik Sit kapsamından çıkarılmıştır. Böylece, mevcut yapılaşmanın onarımı sağlanmış, altyapı vb. sorunların çözümünde yönetimsel kolaylıklar getirilmiştir. Ancak, bu karar, alanın Koruma Kurulu denetiminden çıkarılarak Belediye tarafından planlı olsa da yoğun bir şekilde yapılaştırılması sonucunu doğurmuştur.

10. Arkeolojik alanlarda, uygulama planlarında önerilen Kurucaşile - Bartın yolu, var olan yapılaşma bölgelerine ve II. Derece Arkeolojik Sit Alanları’ nı bütünlemek amacıyla, mülkiyet desenine de uydurularak yeni bir güzergaha oturtulmuş, böylelikle teknik ve geometrik standartlar geliştirilmiş, kentsel kullanım alanlarının bütünlüğü sağlanmıştır.

11. Bu bölge içinde K.T.V. Koruma Kurulu tarafından III. Derece Arkeolojik Sit Alanı olarak belirlenen bölge için, yerleşmenin tümü için hazırlanan imar planı kapsamında bir plan hazırlanmıştır. Bu planda, mülkiyet deseni irdelenmiş ve donatı ögeleri korunarak planlanmıştır.

12. Bu bölgenin güneyinde bulunan ve Bedesten (Gymnasium) olarak anılan yapıyı içine alan bölge “Açık Hava Müzesi” olarak önerilmiştir. Bu bölge aynı zamanda II. Derece Arkeolojik Sit Alanı içinde bırakılmış ve alan içinde yapılaşma olanağı ortadan kaldırılmıştır. Yörede bulunması olası kalıntıların Bedesten’ in de onarımı ile açık havada sergilenmesi olanağının yaratılması, sınırlı bir kapalı alana sahip mevcut müzenin de geliştirilmesi anlamına gelecek, hem alan hem de yapı korunmuş, ayrıca sergilenme olanakları da sağlanmış olacaktır.

13. III. Derece Sit Bölgesi olarak önerilmiş bulunan Tekke Tepe’ de Koruma Planı kapsamında ele alınmış, mülkiyet deseni, mevcut yapılaşma, imar planına uyum açısından irdelenmiş ve koruma planı hükümleri ve ek yönetmelikle yapılaşması sağlanmıştır.

Amasra Koruma İmar Planı 1987 yılında Amasra Belediye Meclis kararı oybirliği ile uygun bulunmuş ve Koruma Kurulu’na gönderilmiştir. Bu tarihten sonra; Koruma Planının çalışma alanına giren kesimleri de dahil olmak üzere, III. Derece Arkeolojik Sit Alanında Koruma Kuruluna görüş sorulma gereği bulunmadan kat yüksekliği artışı ve imar durumu kararları verilmiştir. Planlamada en önemli sorunsallardan biri bu yoğunluk ve alınan kararların yasallığıdır.

Amasra; yüzyıllarca Çeşm-i Cihan adı ile anılmıştır. Bu tanımlamanın yeniden gündeme getirilmesi, ancak var olan doğal ve kültürel/tarihsel değerlerinin korunması, Kentin güzelleştirilmesi, doğanın zengin değerlerinin bakım ve onarımı ile mümkün olabilecektir.
Amasra’da doğal ve tarihsel/kültürel çevre koruması, kent kimliğinin geliştirilmesi, sağlıklı ve yaşanabilir bir turizm merkezi oluşturulabilmesi amacıyla aşağıdaki görüş ve öneriler geliştirilmiştir.

. Kent İçi Doğal Değerler :

a. Parklar, Çocuk Bahçeleri ve Spor Alanları: Amasra, 2000 yılı nüfus sayımına göre 6300 dür. Ancak yaz nüfusunun bunun birkaç misli olduğu bilinmektedir. Buna göre İmar Planı üzerinde yapılan bir çalışma ile kişi başına düşen yeşil alan miktarı saptanabilir. Kent içinde var olan yeşil \spor alan standardı saptanabilir. Çocuk oyun alanı ve çocuk parkı ve semt spor tesislerinin yeterli olmadığı ve geliştirilmesi gerektiği gözlenmiştir.

b. Kıyılar : Özellikle Antik Liman ve Büyükliman kıyı düzenlemelerinin yetersiz olduğu, araç ve yaya dolaşımının düzenlenmesi gerektiği, kıyılarda yer alan yeşil alanların bakımsız, düzensiz bulunduğu gözlenmiştir. Plajların bakımsız, pis ve servis (duş, soyunma kabinleri, tuvalet, oturma üniteleri vd.) açısından yetersiz durumda olduğu belirlenmiştir.

· Antik Liman ve Büyükliman (Mendirek ve Kıyı) Kıyı düzenleme projelerinin tamamlanarak Koruma Kurulu Kararı alınması ve uygulamaya sokulması gereklidir,
· Kıyılarda yer alan ve belediyenin kiraladığı tesislerin kiracılarından kendi çevrelerinin bakım ve onarımını yapmalarının istenmesi (buna kaldırımlar ve refüjlerdeki yeşil alanlar da dahil) çevresel iyileştirmeye yönelik önemli bir uygulama olacaktır,
· Kıyıda, özellikle Büyükliman da; belirli aralıklarla Odak noktaları oluşturulması ve kiralanması\işletilmesi; Kıyı\plaj yaklaşık 350 m. Olduğundan her 75-100 m.de bir ODAK Noktası (büfe, duş, WC, Soyunma kabini, oturma\dinlenme alanı) oluşturulabilir. Kıyı yasası uyarınca tamamen ahşap ve sökülüp takılabilir malzemeden oluşturulacak bu üniteler standart tasarlanabilir ve yap\işlet\devret modeli ile ihale edilebilir.
· Yeşil alanların, kıyının ve plajın bakımı, temizliği, şemsiye ve oturma mekanlarının düzeninden bu Odak Noktası işletmeleri sorumlu olmalıdır. Ancak, gene kıyı yasası uyarınca hiçbir şekilde kıyının kullanımı engellenmemelidir. Sadece hizmetlerden Belediye tarafından belirlenecek ücret alınabilir.
· Kent içinde bir “ÇEVRE ZABITASI” nın sürekli dolaşması ve çevreyi kirletenlere, çöp\moloz vb dökenlere, kaçak inşaat ve onarım yapanlara karşı önlem alması, uyarması ve cezai işlem yapması uygun olacaktır. Amasra gibi küçük bir beldede aslında her kentlinin “ÇEVRE BİLİNCİ ve ÇEVRE KAYGISININ” geliştirilmesi ve herkesin birbirini ve dışarıdan gelenleri denetlemesi ve uyarması gereklidir. Bunun için zaman zaman “ÇEVRE TOPLANTILARI” yapılması, “BROŞÜRLER” hazırlanarak halkın bilgilendirilmesi ve koruma ve çevre temizliğine katkı ve katılımlarının sağlanması uygun olacaktır.
· Kentin sokaklarının süpürülmesi, yeşil alanlarının bakımı ve çöp toplanması gibi günlük ve sürekli hizmetler özelleştirilerek özel firmalar eliyle yapılabilir. Bu uygulamanın personel alımı, sigortası, araç gereç ve diğer masraflardan daha ucuza geldiği belirlenmiştir.

. Kent Yakın Çevresi Doğal Değerler :

Belediye sınırları içinde yer alan doğal değerler (orman, akarsu, su kaynağı, falez, kıyı, dağ vd..) saptanmalı ve bir pafta üzerine işlenmelidir. Bunlar turizm amaçlı kullanım için korunarak geliştirilebilir. Bunun için Amasradaki deniz-balık-kültür turizminin çeşitlendirilmesi gerekir. Doğa turizmi, sürdürülebilir turizm olguları araştırılmalı, potansiyeller belirlenmelidir. Doğa yürüyüşü, dağcılık, atlı spor, yamaç paraşütü, çim kayağı, yayla turizmi, dalgıçlık vb turizm türleri Amasra”nın kısa olan deniz sezonunu uzatacak önlemlerdir ve giderek daha çok turist çekebilir. Bunun için bir “TURİZM MASTER PLANI” hazırlanmalıdır. Eko-Turizm ağırlıklı planlama çalışmaları Çevre ve Orman Bakanlığı ile Kültür ve Turizm Bakanlığı işbirliği ile hazırlanmalıdır.

TARİHSEL \ KÜLTÜREL\ARKEOLOJİK DEĞERLERİN KORUNMASI VE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİNE YÖNELİK GÖRÜŞ VE ÖNERİLER

Kent içi aşırı yoğun yapılaşmış ve yapılaşmaktadır. Kentin eşsiz silueti ve zengin tarihi dokusu çok katlı yapılaşma baskısı altındadır. Koruma Planı güncelliğini yitirmiştir ve yer yer uygulanamamaktadır. Tarihi doku içinde çöküntü alanı niteliğindeki alanlar sağlıksız ve niteliksiz görünüm arzetmektedir.

· Koruma Amaçlı İmar Planı sorunları çözecek şekilde revize edilmelidir.
· Koruma Alanları içerisinde daha önce belirlenmiş ve yeni belirlenecek “Özel Proje Alanları” 1/500 ve daha büyük ölçeklerde ele alınmalı ve önceliklerine göre uygulamaya konmalıdır,
· Bu alanlara ilişkin koruma amaçlı “Kentsel Tasarım”, “Peyzaj”, “Kent Mobilyası” ve “Altyapı” projeleri uzmanlaşmış ekipler tarafından hazırlanmalıdır.
· Koruma alanlarında; yapıların cephe ve çevre düzenleme çalışmaları yapılmalıdır. Her yapı sahibine bir bildirimde bulunularak yapılarının cephe ve çevre düzenlemelerini yapmaları istenebilir. Eğer kişi tarafından belirli sürelerde bu yapılmadığı takdirde Belediye tarafından yapılabilir ve bedeli yapı sahibinden alınabilir. Ayrıca cezai işlem yapılması da düşünülebilir.
· Kent içinde bir “DOĞAL ve TARİHİ ÇEVRE ZABITASI” nın sürekli dolaşması ve çevreyi kirletenlere, çöp\moloz vb dökenlere, kaçak inşaat ve onarım yapanlara karşı önlem alması, uyarması ve cezai işlem yapması uygun olacaktır.

.Öncelikli Planlamalar
Kentsel, doğal ve arkeolojik sit alanları Koruma Planlarının revizyonu, bu kesimler için başlatılan planlama çalışmalarının tamamlanarak uygulamaya konulması,

I., II. ve III. Derece Arkeolojik Sit Alanları

“Çeşm-i Cihan” Amasra’nın günümüzde kültür ve turizm amaçlı değerlendirilerek gelecek kuşaklara aktarılması gerekli en önemli değerlerinden birini “Arkeolojik Sit Alanları” oluşturmaktadır. Antik dönemlerden zamanımıza çok az yapı kalıntısı ulaşabilmiş, bir çoğu yok olmuş veya toprak altında henüz bilim insanları tarafından araştırılmayı ve gün ışığına çıkarılmayı beklemektedir.
Amasra Arkeolojik Sit Alanları’na ilişkin bütüncül bir çalışmanın gerekliliği giderek bu kesimde yoğunlaşan sorunlar ve istemlerden ortaya çıkmaktadır.
Ayrıca, bu kesimde bütüncül bir plan oluşturulmalı, geleceğe yönelik araştırma, kazı yapılacak kesimler ile özel olarak planlanacak, “Kentsel Tasarım” plan ve projeleri hazırlanacak kesimler belirlenmeli, sürdürülebilir arkeolojik alan koruma politikaları geliştirilmelidir.

Bu çalışmalar, kısa dönemde öncelikle 1/2000 (Nazım Plan) ve 1/1000 ölçeklerinde aşağıda belirlenen hususları içermelidir.

1. I. Derece Arkeolojik Sit Alanları : Antik Tiyatro çevresi, Bazilika (Bedesten) ve Nekropol alanları

Bu kesimde;
¨ Kültür Bakanlığı DÖSİM tarafından uygulanmakta olan Bazilika Restorasyon Projesi tamamlandığında yapı ve çevresinin giriş, yayalaştırma, otopark ve çevre ile bağlantılarını gösterir bir “Çevre Düzenlemesi” yapılması,
¨ Hemen hemen dolmuş bulunan mezarlık alanı yanıbaşında bulunan Antik Tiyatro’nun ortaya çıkarılması, çevre düzenlemesinin yapılması, çevre ile ulaşım ve fonksiyonel bağlantılarının kurulması, yeni mezarlık alanı saptanması[19],
¨ Akropol, Nekropol, Nimfeum Alanları [20]’nın kaçak yapılaşma baskısından kurtarılarak denetim altına alınması, planlanması,

2. II. ve III. Derece Arkeolojik Sit Alanları

Yaklaşık 10 yıl kadar önce bu kesimde kapsamlı bir plan revizyonu çalışması yapılmış, ancak bu Plan çalışmasının Ankara Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulu’ndan uygun görüş alınmadan yarım kaldığı anlaşılmıştır. Bu çalışmada topoğrafik nedenlerle uygulanma olanağı bulunmayan ve kent içinden geçirilen 20 m. genişliğindeki Bartın yolu iptal edilmiş, II. Derece Arkeolojik Sit Alanları bütünleştirilmiş, Hükümet Konağı, Şehirlerarası Otobüs Terminali ve Açık Pazar yerleri planlanmıştır.

Ancak, halen planların sayısal ortama aktarılmasında gözlenen “Sit Sınırları” nın belirsizliği, kapanmaması, bazı yol ve adaların birleşmemesi, topoğrafyaya uygun olmayan tasarımlar vb sorunlar bulunmaktadır.
Bu kesimlerde, ada, parsel ve bütüncül revizyonlar yapılması gereklidir. Bu kesimde, dere boyunun kent için yeşil alan ve yürüyüş/bisiklet yolu olarak düzenlenmesi, ulaşım sorunlarının çözümlenmesi, yaya/servis/otopark ihtiyaçlarının karşılanması, yapı düzenlerinin yeniden ele alınarak var olan ve imar planına aykırı yapılaşmaların değerlendirilmesi vb revizyon çalışmalarının yapılması gerekli görülmektedir.

KENT İÇİ YAYA MEKANLARI OLUŞTURULMASI VE VAR OLANLARIN GELİŞTİRİLMESİ

Çekiciler Sokak benzeri yaya mekanlarının arttırılması ve mekan kalitesinin geliştirilmesi gereklidir. Özellikle, Suriçi sokaklarında yaya dolaşımının kolaylaştırılması, işaret ve yön bildiren tabelalarla zenginleştirilmesi bu kesimin çekiciliğini arttıracaktır.

1. Yaya Sokakları, Bölgeleri ve Kaldırımlar:
Kent Merkezinde genel bir ulaşım\dolaşım düzenine bağlı olarak yaya dolaşımı, taşıt ulaşım sistemi, servis yolları ve otoparklar saptanmalı, yaya yolları ve yaya bölgeleri yaygınlaştırılmalıdır. Kaldırımların dükkan sahipleri tarafından işgali önlenmeli , lokanta, kafe vb kullanımlardan işgaliye alınmalıdır. Tabelalara standart getirilmeli, tarihsel\kültürel çevreye uygun estetik tabela tasarımları yapılarak eskileri ile değiştirilmelidir.

2. Meydanlar :
Bir kenti en iyi tanımlayan, akılda kalıcı olan mekanlar “Meydanlar” dır. Amasra”da meydan tanımına uyan alanlar geliştirilmelidir. Kent mobilyası (bank, lamba, çöp kovası, çeşme) ve özel zemin kaplama malzemeleriyle bu mekanlar çok amaçlı kullanıma açık olarak tasarlanmalıdır.

ÖZEL PROJE ALANLARI KENTSEL TASARIM PROJELERİ
Kentsel açık ve yeşil alanlar ile kamusal alanların, meydan, yaya yolu, anıtsal yapı çevresi düzenlemelerini içermektedir. Bu alanlar için kentsel tasarım, peyzaj, altyapı proje paketlerinin hazırlanması ve uygulanması gerekli görülmektedir.

Kıyı Kesimi Düzenlemeleri
Antik Liman ve çevresi kıyı düzenlemesi,
Büyük Liman ve çevresi kıyı düzenlemesi,

Meydanlar ve Yayalaştırma Alanları

Çekiciler Sokak, Surdibi Düzenlemesi, Pazar Yeri ve Çevresi
Çekiciler Çarşısı çoğunlukla ahşap ağırlıklı geleneksel el sanatları ile bir kısmı uzak doğudan ithal edilen hediyelik eşyaların satıldığı turistik bir çarşıdır.
Bu sokak yayalaştırılarak, Surdibi ile kesiştiği noktada bir küçük bir meydan oluşturulmuştur.

Bu meydanda da bir kafe ve hediyelik eşya dükkanları bulunmaktadır. Çarşı ve Surdibi, yer döşemeleriyle birleştirilmiş ve süreklilik sağlanmıştır.
Meydandan Kaleye birçok yerden merdivenlerle çıkılmaktadır. Bu alanda yer döşemeleri farklılık göstermiş, kale duvarlarıyla da uyumlu hale getirilmiştir. Ayrıca, sokak lambaları, spotlar, çöp tenekeleri ve belli yerlerde oluşturulan girintilerdeki banklar da duvarlarla uyum sağlamış, alanda bütünlük sağlanmıştır.
Sur Dibi Düzenleme çalışmaları Kültür Bakanlığı, DÖSİM tarafından, Çekiciler Çarşısı arkasındaki düzenleme de Amasra Belediyesi tarafından gerçekleştirilmiştir. Ancak, Çekiciler Sokak ile Surdibi arası, düzenleme yapılan alan dışında yer yer mezbelelik bir görünüm arzetmekte ve yaya sürekliliği bulunmamaktadır.

Bu alan “Koruma Amaçlı İmar Planı”nda “Pazar Alanı” olarak daha önce belirlenmiştir. Daha sonra bu alan Koruma Kurulu Kararı ile “Belediye Hizmet Alanı” olarak işlev değişikliği yapılmış ve alan niteliğine uygun “Geleneksel El Sanatları Üretim ve Satış Yeri” olarak belirlenmiştir. Plana göre; bu alanın çevre düzenleme projelerinin yapılarak kamusal kullanıma açılması gerekmektedir. I. Etabı tamamlanmış, ancak her iki yanda oteller ile kesintiye uğrayan kesimin yaya kullanımına açılması gerçekleştirilememiştir.

BELEDİYE HİZMET ALANI olarak belirlenen bu kesimin 1/1000 Ölçekli Plan doğrultusunda 1/500 ve 1/200 Ölçekli “Çevre Düzenleme Projeleri” hazırlanmış ve kısmen uygulanmıştır.

Diğer Meydan ve Yayalaştırma Alanları:
Bu alanlarda henüz herhangi bir düzenleme projesi hazırlanmamıştır. Sadece Amasra Belediyesi önünde antik liman, deniz ve gün batışı görünümünü kesen duvarlar yıkılarak, bu kesimde anfi-tiyatro şeklinde oturma mekanları ve çok amaçlı küçük bir meydan düzenlemesi UTTA Ltd. tarafından projelendirilmiş ve uygulanmıştır. Uygulama plan ve projeleri yapılması gerekli mekanlar aşağıda verilmektedir:

Belediye, Pazar yeri ve yakın çevresi,
Atatürk Anıtı meydan ve çevresi,
Müze ve çevresi,
Merkez yaylaştırma, otopark, trafik düzenlemesi,
Merkez parkı düzenlemesi,

. Kentsel Sit Alanlarındaki Açık Alan Düzenlemeleri
Koruma amaçlı imar planı 1/1000 ölçeklidir ve bu ölçek açık alan düzenlemeleri için yeterli değildir. Bu nedenle; koruma alanlarında “Özel Proje Alanları” nın belirlenerek, 1/500 ve daha büyük ölçeklerde kentsel tasarım, peyzaj ve kent mobilyası projelerinin hazırlanarak uygulamaya konması gereklidir. Kültürel Turizmin Amasra’da giderek daha çok gelişebilmesi için bu tür düzenlenmiş mekanlara giderek daha çok gereksinim bulunmaktadır.

Kentsel tasarım alanlarının önemlileri aşağıda verilmiştir:

1. Boztepe düzenlemeleri, Kilise çevresi, tavşan adası bakı noktaları düzenlemeleri, yayalaştırmalar,
2. Kaleiçi düzenlemeleri (Fatih Camisi çevresi, Kilise Camisi çevresi, Zindankapı, kent bakı noktaları, yayalaştırma, meydan ve çevre düzenlemeleri)

Doğal ve Arkeolojik Sit Alanı Düzenlemeleri
· Bedesten (Bazilika) çevresi düzenlemeleri,
· Antik Tiyatro’nun açığa çıkarılması, mezarlığın tasfiyesi ile bu kesimin kültürel turizme yönelik olarak düzenlenmesi,
· Arkeolojik alanlara giriş kapısı düzenlemeleri, otopark, hediyelik eşya satış üniteleri vb,
· Tur güzergahı belirlenmesi ve bu güzergahta seyir, dinlenme, bakı noktalarının düzenlenmesi,
· Nekropol alanının ortaya çıkarılması ve düzenlenmesi,
· Spor tesisleri çevresi düzenlemeleri.
· Amastris dere boyunun ele alınarak, yaya, bisiklet ve atlı spora olanak verecek şekilde düzenleme projelerinin hazırlanması.

Bakı Noktaları Düzenlemeleri
Özellikle Boztepe, Kaleiçi, Kaleşah ve Ahatlı’daki yol boyu ya da kamu elindeki açık alanlarda saptanacak olan panaromik seyir ve bakı noktalarının etaplar halinde ele alınarak düzenlenmesi kültürel turizm açısından önem taşımaktadır. Kentin diğer bölümleri ile kent merkezinin yaya olarak birbirine bağlanmasında da önem taşıyan bu noktalar küçük ölçekli mütevazi düzenlemelerle çay bahçesi, kafe, lokanta, bakı noktası, dinlenme noktası vb olarak ele alınabilir ve kentin kimliğine önemli katkılarda bulunabilir.