Çok özel bir bitki : Ashwagandha

Hintçe ismiyle dünyada meşhur olmuş, ülkemizde de yetiştiği halde halkımız tarafından nerdeyse hiç tanınmayan bir bitkidir.Son yıllarda çeşitli ürünler şeklinde satılmaya başlandı. 

Patlıcangiller familyasındandır. Kökleri tıbbi amaçla kullanılır. 

Bu bitkiden çok bileşikler tanımlanmıştır fakat aktivitesi çoğu vitanolidler ve diğer steroid laktonlar ile sık ile ilişkilidir. 

Hintçe de manası “at kokusu” dur. At kokusundan ziyade atın gücü ve sağlığına vurgu yapmak için kullaılır. Hindistan Ginsengi diye de bilinir. Hindistan ginsengi diye anılmasının sebebi etkilerinde ve kullanım sahalarında benzerlikler olmasıdır. Bununla birlikte özellikle ciddi hastalık hallerinde farklı bir etki ile karşılaşmamak için kullanım kararından önce durumunuza uygun olup olmadığı araştırılması oldukça önemli olabilir. Diğer isimlerinden biri de “kış kirazı” dır. 

Terkip : Ana terkibi steroidal laktonlar , çeşitli vitanolidler(a-y) , glikovitanolidler (sitoindosideler), vitasomniferoller (a-c), vitastramonolidler ve vitaferin A. Ekstraktı ashawagandhine ( ashwagandhine) , ashawagandhinin (ashwagandhinine ) , anahygrin ( anahygrine), vitasomnin ( withasomnine), vitaninin( withaninine) ve diğer fitositeroller ve alkolodiler de içerir. (türkçe yazılışlarını bulamadığımdan parantez içinde ingilizce orjinalleriyle verdim ) 

Ashawaganda bir adaptojendir. Adaptojenler strese karşı vücudun gücünü çoğaltan ve düzenleyen nonspesifik maddelerdir. Hastalıklara karşı vücüdun direncini attırarak genel performansı arttırır. Namlı bir adaptojen olarak aşağıda sayacağımız yararları gösterir : 

*Gücü arttırır 

*Yorgunluğu azaltır 

*Seksüel enerjiyi arttırır ve vücudu gençleştirir. 

*Kronik hastalıkların iyileşmesini hızlandırır. 

*Hastalıklı çocukları güçlendirir. 

*Rehavet vermeden yatıştırır ve sakinleştirir 

*Beyni durulatır ve hafızayı güçlendirir. 

*Yaşlanmayı yavaşlatır. 

Ashawaganda Hindistanın en çok kullanılan ilaçlarından biridir. Dahilen şu hastalıklarda kullanılır: Anemi, Artritler, Astım, bronşit, kanser, soğuk algınlıkları, öksürük, depresyon, kronik yorgunluk sendromu, ishal, hemoroid, yüksek tansiyon, hipoglisemi, retansiyon, cüzzam, romatizma, cinsel bulaşıcı hastalıklar, mide ülseri, tuberküloz, tümörler, hiperkolesterolemi, sistemik lupus eritematozus, erektil disfonksiyon. Haricen ise lapa olarak antibakteriyel ve antifungal olarak deri yaralanmaları ve sedef, saçkıran, uyuz hastalıklarınında dahil olduğu deri hastalıklarının tedavisinde kullanılır. 

YAN ETKİ : Bilinen bir yan etki bildirilmemiştir. Hamile bayanların kullanımı tavsiye edilmiyor. Bununla beraber ashwaganda'nın merkezi sinir sistemi üzerindeki yatıştırıcı/müsekkin etkisi vardır. Diğer merkezi sinir sistemi üzerinde etkili müsekkinlerle (mesela barbitüratlar ve alkol gibi) aynı zamanda alınması etkisini arttırır. Ağır ekipman idare edenler ve dikkat gerektiren iş yapan insanlar bitkinin bu özelliğini hatırlarında tutmalıdırlar. 

Genel sağlığı iyi olan erkeklerde bitkisel tedavi faydalı olabilir. Düşük sperm sayısında ya da düşük sperm motilitesinde (motilite : hareket edebilme yeteneği) Panax Ginseng ve ashwaganda (withania somnifera) ve zencefil (Zingiber Officinale) ile bazen başarılı tedavi olunabilmektedir. Geleneksel olarak erektil disfonksiyon (iktidarsızlık) ta da her ikisi de kullanılabilmektedir. 

Anksiyete için Kanada da bir grup ilim adamının yaptığı bir araştırmaya göre; 6 haftadan uzun süre şiddetli anksiyete yaşayan kişiler üzerinde yapılan araştırmada denekler iki gruba bölünerek bir gruba gizlice plasebo ile beraber standart psikoterapik müdahale diğerine ise ashwaganda ve naturapatik tedavi uygulanıyor. Katılımcıların % 93 sekiz hafta ve üzeri deneyde devamlılık gösteriyor. Nihai BAI (Beck Anxiety Inventory) neticelerine göre doğal tedavi uygulan grupda azalma % 56.5, diğer grupta ise %30.5. Ayrıca rapor sonucuna göre gruplar arasında belirgin farklar var ve belirgin olarak zihin sağlığı, konsentrasyon, sosyal fonksiyonlar, dayanma gücü, sosyal fonksiyonlar ve genel olarak hayat kalitesinin artmasında doğal tedavi gören grup daha büyük klinik fayda gördü. PubMed sitesindeki raporun özeti için bakınız( http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2729375/?tool=pmcentrez&report=abstract ) 

Yararlandığım kaynaklar: 

1)Stockley’s Herbal Medicines Interactions 

2)Gale Encyclopedia of Alternative medicine vol.1 

3)Complete Family Health Guide : New medicin / 2005