DEHB hakkında 7+1 gerçek

Aslında dikkat eksikliği hiperaktivite yeni keşfedilmedi. 1900’lerden beri biliniyor sadece adı sürekli değişiyor. Önceleri Minimal Beyin Zedelenmesi, Minimal Beyin Disfonksiyonu, Hiperaktif Çocuk Sendromu, Dikkat Eksikliği gibi isimlerle anılırken son olarak Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu olarak adlandırılmaya başlandı. DEHB, DE/HB ve DEB temelde aynı  sorunların yaşanmasına bağlı  olarak  adlandırılıyor. Aradaki fark ise  “hiperaktif” lik bazılarında olup, bazılarında ise olmamasıdır.

 

DEHB ile ilgili birkaç gerçekten bahsetmek istiyorum sizlere…

 

1.DEHB gerçektir.

DEHB doğumdan itibaren olan ve hayatımız boyunca bizimle devam edecek olan bir bozukluk, bir farklılıktır. Genetik ve nöro-biyoljik bir bozukluktur. Aslında bozukluk demeye çok dilim varmıyor ama tıpta bozukluk olarak geçiyor.

 

2 . DEHB çok yaygındır, ayırım yapmayı gerektirmeyecek bir bozukluktur.

DEHB her yaş, cinsiyet, IQ, din ve toplumsal-ekonomik çevrede görülebilir.

Erkek çocuklarda görülme olasılığı kızlara göre 2 -3 kat daha fazladır.

DEHB’den etkilenen çocukların oranı ise  %3-5 arasında değişiyor. Yani her 20-30 çocuktan birinde DEHB var ve hiç bir ayırım yapmaz.

 

3.DEHB tanısı koymak karmaşık bir süreçtir

DEHB tanısı konulabilmesi için çok sayıda belirtinin olması gerekir. Hatta bu belirtilerin hayatın tek bir alanında değil birden fazla alanında olması ve bu belirtileri de en az altı aydır yaşaması gerekir. DEHB yi öteki bozukluklardan ayıran özellikler bu bozukluğun uç noktalarda olması ve ömür boyu sürmesidir. Bir kişinin DEHB’li olduğu belirlemek için tek bir test işe yaramaz.

 

4. DEHB sıklıkla başka zihinsel bozukluklarla birlikte görülür.

 

DEHB tek başına var olmaz. Bazen yanında başka şeylerde yer alır. Bunlar da bir DEHB’linin hayatını daha da zorlaştırabilir.

 

DEHB ile birlikte görülebilen diğer rahatsızlıklar:

Karşıt olma - karşı gelme bozukluğu

Davranım bozukluğu

Özel öğrenme bozukluğu

Depresyon ve diğer duygu-durum bozuklukları

Anksiyete (kaygı) bozuklukları

Tik bozuklukları

Bipolar bozukluk

 

5. DEHB zararsız değildir

DEHB geçmez. Tanı konulmadığı ve gerektiği biçimde tedavi edilmediğinde: Okul yaşamlarında başarılı olmakta zorlandıkları gibi insanlarla iletişimde kurmakta da sorun yaşarlar. DEHB yönetilebilen bir farklılıktır.

 

6. DEHB’li olmak kimsenin suçu değildir

DEHB anne-baba ilgisizliği, aile sorunları, yetersiz öğretmen ya da okul, çok fazla TV seyretmek, besin alerjisi ya da fazla şeker tüketmekten ileri gelmez. DEHB kalıtsal ve beyin temelli bir bozukluktur ve ne anne babanın ne de çocuğun suçu değildir.

 

7. DEHB nin tedavisi çok yönlü bir çabayı gerektirir.

DEHB tedavi etmek istiyorsanız tıpkı teşhiste olduğu gibi tek bir nokta üzerine odaklanmamak gerekir. Bir taraftan terapi süreci yürütülürken bir taraftan da ilaç tedavisi ve eğitimle davranış desteği de alınmalıdır. Tedaviler DEHB’nin etkisini azaltmaya yöneliktir. Çünkü DEHB hayat boyun bizimledir. Atsan atılmaz satsan satılmaz.

 

+1 GERÇEK

DEHB tedavisinin eksik halkası koçluktur. DEHB tedavisinde koçluk son yıllarda kullanılan destekleyici bir süreçtir. Koçluk gençlere DEHB’den kaynaklanan zorlukları aşması, organize olması, zamanını iyi kullanması, davranışlarını kontrol etmeye çalışması için beceriler kazandırmaya yönelik bir süreçtir. Yürütücü işlevler nedeniyle  yaşadığı sorunları anlamak  ve bunları  yönetebilmek  üzerine odaklanır.