Demokrasi reformu mu dediniz?

SOKAĞA çıkıp, önünüze gelene sorsanız: "Büyükşehir'le ilgili ne biliyorsun?"

"Beldeler kapanıyor, köyler mahalle oluyor" cümlesinin ötesine geçen birkaç kişi çıkar.

Çünkü sokaktaki adam işin ayrıntısına vakıf değil.

Gazetede ne okuduysa, kahvede ne duyduysa o..

Ya köylü?

Köyünün mahalle olacağını biliyor; o kadar.

Sonrası ne olacak, ona dair bir düşüncesi yok şimdilik.

Köy, mahalle olunca.. Tüzel kişilik ortadan kalkınca..

Tarımsal işler nasıl olacak, hayvancılık nasıl yapılacak, falan..

O da bir yana..

Su pompasının elektirik mesarifini ödemeye çekinen köylü, Büyükşehir'le birlikte büyük vergilerle karşı karşıya kalınca..

"Yandım anam" türküsü söyleyecek!

Bu noktada, AKP Milletvekili Edip Uğur'un "Büyükşehir Balıkesir'e hayırlı olsun" açıklamasına dönüp bakalım.

***

NE diyor Edip Bey?..

"Kent nüfusu yüzde 35'lerden yüzde 80'lere ulaştı. Artık ekonominin merkezi şehirlerdir. Bu çağda şehirlerdeki yatırımlar ve hizmetlerin hızlı şekilde bakanlıklar eliyle yönetilmesi hem para ısrafıdır, hem zaman ısrafıdır, fevkalade verimsizdir..."

Yani, "köylü kentlileşecek" diyor.

Bizim köylü milleti, kentli olunca başı göğe mi erecek?

Ya da şöyle soralım:

"Büyükşehir Belediyesi, dokuzyüz köyün hangi birine jet hızıyla hangi hizmeti götürebilecek?"

Daya su parasını.. Daya elektrik parasını.. Daya yol vergisini.. Daya altyapıya katkı payını..

"Yandım anam" diye bağırdıktan sonra aklı başına gelecek, "büyük lokma ye, büyük laf etme" diyecek.

Bitti mi?..

Bitmeeeeez.

Saman sıvasından da olsa başını sokacak bir evi var şimdi.. Plansız, projesiz falan.

Büyükşehir, dayayacak emlak vergisini kol gibi.

Ayrıca, imar planı, bilmem ne tadilatı derken..

Köylünün iki dönüm tarlası kuşa dönerse.. Babadan kalma tarlayı ekip biçemez hale gelirse..

Yaa.. Böyle bir tehlike bekliyor köylüyü.

Köylüyü kentleştirmek, bambaşka bir model.

Büyükşehir projesiyle kentleştirme olmaz.. Olsa olsa dönüştürme olur; o da bizim köylüye uymaz.

***

YİNE Edip Uğur'un açıklamasından bir paragraf:

"Amacımız millete daha iyi hizmet götürmek, yerel yönetimlerde demokrasiyi geliştirmek, yerel yönetim özerkliğini arttırmak..."

Yerinden yönetim anlayışına ters şekilde merkezileştirme yapacaksın, sonra bunu 'yerel yönetim özerkliği' diye adlandıracaksın.

Yerinden yönetim bu değil..

Büyükşehir merkezine sıkıştırıyorsun tüm birimleri.. Yerleşmeliklerdeki yerel yönetim birimlerini kapatıyorsun.. Tek elden yönetmeye kalkıyorsun.

Demokrasi böyle gelişmez..

Edip Bey şunu da söylüyor:

"Bu bir demokrasi reformudur..."

Ortada bir reform var, ama 'demokrasi reformu' olamaz.

Büyükşehir belediye başkanını seçme hakkı tanımakla reform olmaz.

Kafa karışıklığıdır sadece.

***

BİR DE şu 'özerklik' sözcüğü var ki, bugünün Türkiyesi'nde pek çok insanın tüylerini diken diken ediyor.

Yerel yönetim özerkliği, ileride 'toplumun kendi kaderini tayin hakkı'na dönüşmeyi tetikler mi sizce?

Muhalefetin takıldığı noktaların başına bu var.

Meclis'teki tekme tokat faslının temelinde bu var.

***

Yüzlerce belde belediyesinin kapısına kilit vuruyorsun..

Yüzlerce köyü, tek bir köylüye bile danışmadan mahalle yapıyorsun.

Kapatmaya karar verdiğin beldelerde yaşayan vatandaşa "ne düşünüyorsun" diye sorma gereği duymuyorsun.

İl statüsü kazanabilecek düzeydeki ilçeleri, Büyükşehir merkezine hapsediyorsun.

Yani, tapu kadastro yasasındaki kıytırık bir maddeyi değiştirmek kadar basit bir iş değil bu..

Milyonlarca insan etkileniyor.

O halde, "büyükşehir olsun mu olmasın mı" diye vatandaşa sormak lazım önce.

"Ben yaptım oldu demokrasisi" değil de ne?..

***

HÜRRİYET yazarı Şükrü Kızılot hem Balıkesir'de söyledi, hem köşesinde yazdı:

"Büyükşehir'de vergiler de büyük olacak..."

Yani, yüzde yüz oranında artacak.

Büyükşehrin vatandaşı, büyük vergi ödeyecek.

Hadi Edip Bey, bir de bu açıdan değerlendir olayı.