Diyarbakır karpuzu

Üretimin azalması ve büyüklüğün düşmesi Ekolojik denge, yetiştirme alanlarının tahrip edilmesi ve talebin düşmesi gibi başlıklarla sıralanabilir. 

EKOLOJİK DENGE 

Diyarbakır Karpuzunun yetiştirilme tekniği kuyu sistemi denen sistemle ekimi yapılır. Kuyu sisteminde Dicle Nehrine paralel ufak kuyular kazılır kök kum içindeki su ile serinliğini muhafaza eder, yeşeren kısım ise bolca güneş almalı. Özellikle Dicle Barajının yapımı ile bu çevre dengesi kayboldu çünkü baraj sularının artması durumunda bırakılan su tüm ekinleri boğmakta, buna çare olarak yetirticiler daha yukarı alanları seçmek zorunda kalıyor bu da dolaysıyla yetişen Karpuzun hacmini düşürüyor. Bir diğer sebepte daha önce Boran hanelerde biriken Güvercin gübresi idi, boran hanelerde yetiştirilen Güvercinlerin sayısı azalınca çekilen gübre sıkıntısı her ne kadar Konya ve Sivas’tan karşılansa da buna çare olmuyor. YETİŞTİRME ALANLARI 

Karpuzun yetiştirilmesinin önündeki önemli tehditlerden biri de Dicle Nehri üzerinde herhangi bir Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) Raporu olmadan ve bilimsellikten uzak yöntemlerle nehirden kum çıkaran kum ocakları. Söz konusu ocaklar, dünyanın en geniş nehir kumsalı olma özelliğindeki Dicle Nehri kıyılarında karpuz yetiştirmeye elverişli alanların giderek yok olmasına neden oluyor. 

TALEBİN DÜŞMESİ 

Daha önce Diyarbakır bölgesinde yetiştirilen Karpuzların çoğunluğu iç piyasada tüketilirken, şimdilerde özellikle Çukurova bölgesinden gelen Karpuzlar iç piyasada daha fazla talep ediliyor, Diyarbakır karpuzlarının hacimce büyük olması tüketimi zaman istiyor, vaktiyle bu karpuzların dilimlerle satıldığı anlatılır. Diyarbakır Karpuzu şimdilerde daha çok Hediyelik amaçla ilgi görüyor. Bütün bu başlıklarla beraber yetiştiricilere gerekli desteğin verilmemesi de sayılabilir. Daha önce yapılan geniş katılımlı Karpuz festivalleri yetişicileri motive ediyorken bu ahengin kaybolmasıyla gerekli ilgi eski yıllara göre görmüyor. Karpuzla İlgili Bazı Maniler 

Ocakta duman olur
Gün olur zaman olur
Diyarbakır karpuzu
Her yerde yaman olur 

Karpuzlar biter oldu
Bostanı tutar oldu
Gel artık ey sevdiğim
Hasretlik yeter oldu 

Karpuz getir yiyeyim
Aç yorganı gireyim
Uyan uyan sar beni
Yar olduğun bileyim