Eskiciler - Hurdacılar

“Eskici, eskiler alırım, hurdalar alırım, hurdacı, eskici…” seslerini duymayanınız yoktur. İster evde olsun, ister işyerinizde olsun, ister yolda yürürken olsun;  muhakkak seslenen birine rastlarsınız. Mahalle, sokak, günün hangi saatinde olursa olsun, el arabalarıyla dolaşanlar görürsünüz. Yaşadığınız zaman içerisinde, eskicilere-hurdacılara illa ki bir şeyler satmışsınızdır, sattığınıza eminim. Kızdığımız zamanlar da olmuştur, sevindiğimiz zamanlar da olmuştur.

Okulların kapanması ile birlikte, sokaklarda mevcut hurdacılara çocukların eklenmesiyle beraber büyük bir artış olmaya başladı. Özellikle varoşlar diye tabir edilen kenar mahallelerde oturan ailelerin çocukları başka bir şey yapamadıklarından, sokaklarda geç saatlere kadar eski, hurda topluyorlar.

Hurdacılık, büyükler için bile oldukça zor ve zahmetli bir iş iken, çocukların nasıl yaptıklarını varın siz düşünün.

Hızla ilerleyen teknoloji ile beraber, her gün insan hayatına farklı, yeni ürün daha giriyorken, hurdaların-hurdacıların artmadığını kimse söyleyemez.

Hurdacılar el arabalarıyla eskiyen her şeyi alırlar, satarlar. Bizler de eskitip satmaya o kadar alıştık ve kanıksadık ki, bu halimizden hurdacılar da para kazanıyor ve aile geçimlerini sağlıyorlar. Her ne kadar bazıları kabul etmese de, hurdacılık ve eskicilik bir meslek haline gelmiş durumda.

Evet, hurdacılar geri dönüştürülebilir atıkların çöpe gitmesini engelliyor. Organik atıklar ile geri dönüşümü sağlanabilen demir, bakır, alüminyum, cam, plastik gibi atıkların toplanıp geri dönüşüme kazandırıyor. Öte yandan, bir bakıma atıl atıkların toplanmasıyla, çevrenin temizliğine katkıda bulunuyorlar. Bu sayede doğanın temiz tutulmasına katkı sağlıyorlar. Hurdacılar, sokak sokak dolaşarak, çöplerden topladıkları ve evlerden aldıkları atıklar sayesinde; hem kendi ekonomilerine, hem de milli ekonomiye katkı sağlıyorlar.

El arabaları ile kentin sokaklarına yayılan çocuklar, topladıkları hurdaları satarak ya da harçlık karşılığı birileri tarafından çalıştırılarak aile bütçelerine katkı sağlamaya çalışan ve bu sektörden ekmek çıkarmaya çalışanların içinde, şüphe yok ki son zamanlarda Suriyeli çocuklar da bulunuyor. Suriyeli olsun veya olmasın, akranları tatilin tadını çıkarırken, bu çocuklar olumsuz koşullarda hayat mücadelesi veriyorlar.

Zaman zaman el arabası üzerinde, birçok şeyin yanında, bilgisayar kasaları benzeri atıklar görürüz. Aslında hurdacılar, vatana, millete devlete hizmet ediyor, hem sokakları temizliyor, hem o artıkları geri dönüşüme hazırlıyorlar. Örneğin demode olan görüntülü telefonlar, internet bağlantılı cep telefonları, hurda olarak alınan bilgisayar, fotokopi makinası, faks, klimalar,  yeni bir ürüne dönüşmek üzere fabrikaların yolunu tutuyor. Böylece hurdacılara da ekmek parası çıkmış oluyor. 

Ülkemizde geri kazanımın büyük bir bölümü sokaklarda toplandığından, sokak toplayıcıları olan eskiciler ve hurdacılar; sağlıksız ortamlarda, çöp konteynerlerini karıştırarak veya çöp poşetlerini yırtarak, geri kazanılabilir atıkları alıyorlar. Bazen bu atıklar çöple karışmış ve kirlenmiş halde geri dönüşüm sanayine aktarılmaktadır. Tabi geride sağlıksız, mikrop saçan atıklar da gelişigüzel dağılıyor.

Sağlıksız ortamlar nedeniyle, sokak toplayıcılarında hastalıklar görülmekte, hem de üretilen hammaddenin kalitesi düşmektedir. Sokak toplayıcılarının yırtmış olduğu poşetler nedeniyle evsel atıklar yollara dağılmakta, hem görüntü kirliliği hem de sağlıksız bir ortam oluşmasına neden olmaktadır.

Belki topladıklarıyla birçok alanda geri dönüşüme kazandırarak, ekmeğini taştan çıkarıyor kabilinden onları kutlamak ve ödüllendirmek gerekse de, birçok eski, hurda toplayıcısı sağlığından olmaktadır. Beş kuruş kazanayım derken, binlerce lirayı da sağlığını tekrar kazanmak için harcamaktadır. Sağlıksız koşullarda hurda ve eski toplayan ya da çalıştırılan bu insanlar, bir şekilde bilinçlendirmek ve atıkların sınıflandırılarak toplanması sağlanmalıdır.

Her sabah işe giderken, ya da akşam eve dönerken, çöp konteynerlerinde istediklerini toplayabilmenin telaşına düşen, günün en sıcak anlarında cadde-sokak dolaşarak demir, bakır, kullanılmayan çeşitli ev eşyalarını almaya çalışan hurdacılara herkes rastlayabilmektedir.

Bunlara kimimiz acıyarak, kimimiz kızarak, kimimiz belki alay konusu ederek izliyoruzdur. Haklı olduğunuz taraflar ve haksız olduğunuz taraflar illa ki vardır. Hurdacılara çevre temizliğinden dolayı teşekkür mü etmek gerek, yoksa aleni olarak mikrop saçan bir ortamda çalıştıklarından dolayı üzülmek mi gerekir bilemiyorum. Hele işin içinde çocuklar da varken…

Peki, sorsam, acaba siz biliyor musunuz?

 Resim netten alıntıdır

Kerim BAYDAK

kbaydak61-artan@hotmail.com