FYODOR

Sarhoş bir babanın ve hasta bir annenin oğlu. Yatılı okula gittiğinde arkadaşları naif kişiliğine istinaden ona “Ateş Fedya” lakbını takmışlardı.

Önce annesini sonra babasını kaybetti, Okulu bitirdi orduda İstihkam Müdürlüğünde göreve başladı. Buradan ayrıldı ve edebiyata yöneldi. Bu ara politikaya karıştı. Politik suçluyken idama mahkum edildi, son anda cezası kürek mahkumiyetine çevrildi. Cezasını bitince tekrar orduya girdi, subaylığa kadar yükseldi. Evlendi, Petersburg’a yerleşti ve yazmaya devam etti. Sara nöbetleri ve kumar güçsüzleştirdi. Eşi öldü, sekreteriyle evlendi. Kızı öldü. Ciğer kanaması yüzünden 09 Şubat 1881 yılında öldü.

Kültürlü ve soylu bir sınıfın üyesi değildi. Vaktinin çoğunu ezilen sıradan insanların içerisinde geçirdi. Romanlarındaki kahramanlar çoğunlukla bu sınıfın insanları onların sorunları, hezeyanları, trajedileri olmuştur.

1846 da yazdığı ilk romanı İnsancıklar, ilk Rus toplumsal romanıdır.  Romanlarında, mutsuz insanların trajik çıkmazları, bölünmüş kişilik durumları, içe dönük psikolojik irdelemeler, sıradan insanların içinde barındırdığı yüksek meziyetler temalarını olağanüstü sanatsal becerisiyle okurlarına aktardığı görülmektedir.

Kendisine olan muhabbetim Suç ve Ceza romanı ile başlar. Ortaokul yıllarında koşa koşa eve gelip kaldığım yerden hararetle takip ettiğim roman kahramanının iç dünyasını, psikolojisini o kadar büyüleyici aktarıyordu ki, bu duruma kayıtsız kalmak hiçbir okur için mümkün değildir. Sonra sırasıyla bu ateş Karamazov Kardeşler ve Budala ile devam etti. Bu vesileyle beni Dostoyevski ile tanıştıran ortaokul Türkçe Öğretmenim Neriman Hanım’a da saygılarımı sunuyorum.

                 Yazıda Dostoyevsky’i analiz etmek yorumlamak bizim kesinlikle haddimize değil.  Tüm romanlarının geneli, romanlardaki karakterler, yaşanılan zamanın aktarımı, kullanılan dili vb. konularda çok daha derin analizler daha yetkin çevreler tarafından yapılmakta. Merak edenler internet ortamında küçük bir araştırma ile Yazarın eserleri hakkında yazılmış onlarca derin analiz bulabilir ve bunlardan faydalanabilirler.

Yazarın Eserlerinden Pasajlar..

“Bu dünyada doğruyu söylemekten daha zor, dalkavukluk yapmaktan daha kolay bir şey yoktur.”

“Ne kadar çok anladıysam, o kadar derinlere battım, sıkıştım kaldım.”

“Dostlara bile açılamayacak, insanın kendine saklayacağı sırlar da bulunur.”

“Ama burada gereksiz bir soru soruyordum kendime: "Hangisi daha iyidir, kolay elde edilmiş bir mutluluk mu, yoksa insanı yücelten acılar mı? Evet, hangisi daha iyidir?"

“Duvarı yıkacak gücüm yoksa, onu yıkmak için kendimi paralayacak halim yok tabii ki.. Fakat önümde duvar var diye ona boyun eğecek de değilim..”

“İnsan olmamın sırrı kişinin yaşamasında değil, uğruna yaşayacağı bir şeyolmasındadır...”

“Kalp bir kez kırıldı mı, hiç kimseye aldırmaz ve hiç bir şeyi umursamaz. Belki mutluluğun sonu ama huzurun başlangıcıdır bu...”

“Böylesine güzel bir gökyüzü altında, bu kadar kötü insan nasıl yaşayabiliyordu?”

"Akıllı insanla konuşmak zevklidir..."

"Ya hatalarınla yüzleşir, ya da hatalarınla yüzsüzleşirsin; Cahil olmak ayrı, pislik olmak ayrıdır.

“-Acı çekmek, büyük bir zekâya ve geniş bir kalbe sahip olan bir insan için kaçınılmazdır.”

"... Tanrının bana baş edemeyeceğim bir şey vermeyeceğini biliyorum. Sadece keşke bana bu kadar güvenmeseydi diyorum..."

“Seni bir kişinin sevmesi ne demektir biliyor musun?”

                Bugün, insanlığa başyapıt sayılabilecek eserler armağan eden bu büyük dâhi Fyodor Mihayloviç Dostoyevski’nin ölüm yıldönümü. Bu vesile ile kendisini anmak, eserlerinden akılda kalan kısımları hatırlatmak istedim. Okuduğunuz için teşekkür ederim. Esen kalın.

 “Sevginin izini sürün, sevgiyi yüreğinizde biriktirin. Sevgi o denli güçlüdür ki bizleri yeniden yaratır.''    -Bir Yazarın Günlüğü-     Fyodor Mihayloviç Dostoyevski…