Katılımcı Sınıflar

Demokratik öğrenim ya da okullarda demokrasinin deneyimlenmesi bağlamında, sınıfta çok çeşitli etkinlikler geliştirilebilir. Öğrencilerin, sınıfta daha fazla sorumluluk üstlenmesi ve katılımcı bir sınıf ortamı oluşturulması onların, öğrenme ve davranış geliştirme konularında gelişimini sağlar.

Bu anlamda sınıfta şu etkinlikler yapılabilir;

-Sınıf kurallarının hazırlanması; ilk ve orta düzeydeki her kademede, sınıftaki bütün öğrencilerin katılımıyla oluşturulacak sınıf kuralları, hem kuralların kabullenilmesinde, hem de hem de uygulanmasında kolaylık sağlar.

-Sorunlu davranışların konuşarak çözülmesi; sınıf içinde sorun teşkil eden davranışların, okul rehberlik servisine gidilmeden sınıfta, sorunun tarafları tarafından çözülmeye çalışılması öğrencileri sorun çözme ve katılımcılık konusunda cesaretlendirir.

-Tartışılacak soruların seçilmesi; özellikle ortaokul ve liselerde sosyal bilimler derslerinde tartışma konularının birlikte belirlenmesi öğrencileri teşvik eder.

-Araştırma konularının seçimi ve araştırma yönteminin tasarlanması; orta öğrenim kademesindeki öğrencilerin araştırma konusu seçimi ve yönteminin belirlenmesi sürecine katılımları oldukça önemlidir.

-Öğrenme hedeflerinin belirlenmesi; yine ortaokul ve lise düzeyindeki öğrencileri için işlevsel olabilecek öğrenme hedeflerinin belirlenmesi, katılımcılık yolunda atılacak adımlardan biridir.

-Kendi ödevinin ve diğer öğrencilerin ödevlerinin değerlendirilmesi; ilkokul ve ortaokul öğrencilerince sınıfta başarıyla uygulanabilecek bir yöntemdir. Hem katılımcılık, hem de öğrencilere özgüven kazandırma açısından önemli bir yöntem olarak öne çıkar.

-Öğretme ve öğrenme yöntemlerinin değerlendirilmesi; sınıfta yapılan öğrenme ve öğretme faaliyetlerinin birlikte değerlendirilmesi de sınıfta demokrasi deneyimi açısından önemlidir.

Sınıfta yapılabilecek etkinliklerde esas olan, öğrencilere, hem başkalarının görüşlerini dinlemeyi öğrenme, hem de kendi düşünme becerilerini geliştirme ve fikirlerini herkesin önünde ifade etme şansı verme gereğidir.

Çocukların ve gençlerin çoğu, demokrasi ve demokratik yurttaşlığın temel niteliklerinden olan bu becerileri öğrenme ve uygulamayı sınıfta deneyimlemelidir. Katı disiplinle yönetilen sınıf ortamları, öğrencilerin sınıftaki demokrasi uygulamalarından yoksun bir şekilde yetişmesine ve demokrasiyi öğrenememesine yol açar.

Bu anlamda demokratik toplumun gerektirdiği insan yetiştirme süreci ilk olarak sınıflarda başlar.

Kaynaklar

Toplum Yararına Okullar. ERG 2011.