Köy işletmeleri

Kenti Kalkındırma Konseyleri başlığında ilçe ve il merkezlerine ilişkin bir perspektif ortaya koyarak, öngörüde bulundum. Ancak ülkemiz nüfusunun halen önemli bir kısmının köylerde yaşadığı gerçeği ve özellikle bu nedenle GSMH'NIN ve Adam Başına Milli Gelir ortalamasının düştüğü, gelir bölüşümünde aşırı uçların oluştuğu göz ardı edilmemelidir. Köylü nüfus işsizlik nedeniyle giderek kente göç etmeye başlamıştır. Niteliksiz emekleri ve kentin sosyal yaşamına adapte olamama nedenleri ile kentteki işsizlerin de çoğunluğunu oluşturmaktadırlar. Bu durum hem kültür kargaşası yaratmakta, hem de sosyal yapının de-formasyonuna neden olmaktadır. Köydeki işsizler kapalı ekonomi mantığı ile asgari şartlarda karnını doyurabiliyorsa da, kentteki işsizler iş bulamadıkları şartlarda aç kalmakta, bu nedenle de kapkaç ve benzeri suçları işleme psikozuna girmektedirler. Bu durum hem toplumu rahatsız etmekte, hem de bu insanların yaşam mücadelesine ilişkin psikolojilerinin kökten değişmesine ve istikballerinin kararmasına neden olmaktadır. Bu nedenle konuya; yaşam tarzı, davranış biçimleri, beklentiler ve kişisel becerileri de içine alacak, sosyolojik boyutla bakılarak çözüm üretilmesi gerektiğini izliyorum.

Bu konuda Köy Kahvesine alternatif Köy İşletmesi kurumunu adapte edecek bir model oluşturulmalıdır. Kırsal muhtari-yete sahip en küçük yerleşim birimleri ve Belediye Yönetimine sahip beldelerde yaşayan insanların sahip oldukları ortak yetenekleri (Balıkçılık, Hayvancılık, Mandıracılık, Tarım, Halı, Kilim ve dokuma, Ev Trikotajı vb. yapabilecekleri bir iş) mutlaka vardır.

Küçük yerleşim birimlerinde, iş organizasyonu ve işletme yönetimi kavramlarının, yöntemlerinin yeterince bilinmemesi nedeniyle, küçük yerleşim birimlerinin insan kaynakları ve üretim kaynakları yerinde değerlendirilememektedir. Ancak kırsal kesimdeki her bir muhtariyetin iktisadi coğrafyası ve insan kaynakları birlikte değerlendirilerek, yerleşim birimine iktisadi aktivite kazandıracak projeler üretilerek, proje riskine girecek girişimciler ve işletme eğitimi görmüşlerin yönetimi üstlenmesi ile Köy İşletmelerinin oluşturulması mümkündür. Ancak bu öneri daha önceki Köy Kent projesinden farklı olarak belirli ölçekteki muhtariyetlerinin her birinin imkanlarının ayrı ayrı değerlendiril-mesini gerektirmektedir. Bu işletmeler köy koope-ratiflerinden farklı olarak katkı payına göre kar amaçlı ilkesi ile dinamik bir işletme olarak düşünüldüğü takdirde hedefine ulaşacaktır. Daha önceki bir başlığımız olan GİRİŞİM PROJELERİ ETÜD VE DESTEK MERKEZLERİ'NİN hizmet ve sorumluluk alanının Köy İşletmelerini de kapsaması, işin projelendirilmesi ve işletmenin yönetimi konusuna bilimsellik ve sorumluluk kazandıracaktır. Aksi takdirde bilimsellik ve sorumluluk dışında düşünülürse, şimdiye kadar ki kooperatifçilik ve köylü kredileri gibi başarısızlıkla karşılaşılacağı göz ardı edilmemelidir.

KADRİ KANPAK