Liderlik

"Kişiler başarısız olmaz; olaylar başarısız olur. Kişiler öğrenirler"
Donald Winkler

İş hayatımızda devamlı "lider" sözcüğüyle karşı karşıya geliriz. Peki, "lider" ya da "liderlik" nedir? Lider olmak için ne yapmalı? Liderlik bir meziyet midir? Herkes lider olabilir mi? Bu soruların cevabını da ancak bir liderin verebileceğini düşünerek, Ford Credit Co'nun liderlerinden Donald Winkler'in etkili liderlik önerilerini bu yazımda sizlerle paylaşmak istedim.

Zorluklarla Başa Çıkabilen Lider

Winkler, organizasyonel dilin bükülmesi gerektiğini söylüyor. Var olduğu ortamlarda "fakat" kelimesinin kullanılmasına izin vermiyor; daha yapıcı ve kapsamlı olan "ama"yı bağlaç olarak kabul ediyor. "Kişiler başarısız olmaz; olaylar başarısız olur. Kişiler öğrenirler" diyor.

Winkler, kullandığı dil olan, "zorluklarla başa çıkabilen lider"in dili, kendi oluşturduğu ve anlattığı organizasyonel değişim için bir strateji konumunda. Bu dili yıllar önce, mühendisken, sürekli gelişim ve farklı organizasyonlar için bir düşünce metodu olarak oluşturmuş.

Winkler işe, her şeyi yazarak başlarmış. Dikkatli alınan notlar düşüncelerinin hayalinde canlandırmasına yardımcı olmuş. Amacı üzerine çok fazla düşündükten sonra amaçlarını gerçekleştirebilmek için kendi kişisel misyonunu nasıl sürdüreceğini de düşünmüş. "Eğer bir şey benim için işe yarıyorsa, iş içinde işe yaramalıdır" diyen Winkler sözlerine şu şekilde devam ediyor: "Organizasyon bir amaç üretmeli, hep beraber amaçları ve stratejilerin taslağını çıkarmalıdır. Zorluklarla başa çıkabilecek liderlik: " Başka türlü gerçekleşmeyecek ya da başka türlü başarının gerçekleştiği bu yola sapamayacak bir şeyi yaratmaktır." Yine, liderlik, kendileri emekleriyle bir yerlere gelmeyenleri o yerlerden almaktır."

Organizasyonda Liderlik Süreci

Bu liderlik sürecinin, stratejik vizyon, amaç ve değerlerin yeniden değerlendirilmesiyle başladığını söyleyen Winkler: "İnsanları bir odada bir araya koyun. Kendilerine ve birbirlerine şu soruları sormalarını sağlayın: " Biz neden buradayız? Amaçlarımız anlaşıldığında neye benzeyecek? Başarılı bir son hayal ettiğimizde ne göreceğiz?" Vizyonu gerçekleştirmek durumundayız ve bunu organizasyonda diğerleriyle paylaşmalıyız" diyen Winkler'in ilk uygulamasının amacı kişilerin yeni yollarla düşünmelerini sağlamak, yeni fikirlerini ortaya koymak ve bazı yenilikçi yaklaşımlar için anlara ilham vermekmiş. Winkler'in iddiasına göre herhangi bir işte "var olan görüş" ve "daha iyi görüş" olmak üzere 2 görüş vardır. Var olan görüş statik yolu yansıtır ve sıkça seçilen bir yoldur. Daha iyi olan görüş ise sonsuz olasılıkların dünyasında en sık kullanılan yöntemdir.

Hata Korkusu

Çalışanların katılımcı olduğu "zorluklarla başa çıkabilen liderlik" seminerlerinde Winkler şu şekilde konuşuyor: " Paradigma, düşünmeyi sınırlayan ve büyümeyi engelleyen bir kutudur. Bizim, bu kutunun içinde kalmamızın pek çok nedeni vardır. Fakat bir numaralı neden hata korkusudur. Bu kutudan kurtulmak için soru sormamız gereklidir. Büyümeyi engelleyen stratejik konular nelerdir? Onları belirlemeye nasıl başlarsınız? Hangi projeleri harekete geçireceksiniz?" Bu sorulardan bazıları. Kutudan kurtulduktan sonra ne geliyor? Vizyonu stratejiye dönüştürmek. "Bu yapabilecek en zor iştir" diyor Winkler. Zordur diyor çünkü uygulama, insanları, önemli olanın hangisi olduğuna karar vermeleri için, vizyonu pratikle hizaya getirmeye zorluyor. Winkler konferanslarında işe, salondaki herkese birey olarak stratejik konulardan hangilerinin önemli olduğuna karar vermelerini isteyerek başlıyor. Bu durumun, birçok yönetici için zor olduğunu, ancak bir defa karar verildikten sonra sıranın tartışmaya ve görüşmelere geldiğini söylüyor.

"İş yerinizdeki değerler değiştiğinde, zorluklarla gerçekten başa çıktığınızı bilmelisiniz" diyen Winkler sözlerine şu şekilde devam ediyor: "Bu değişiklikleri bir gecede göremeyeceğiniz kesindir. Bazı rakamların pozitif olduğunu görebilirsiniz. Fakat gerçekten bir şeyler gerçekleştirdiğinizi görmek istiyorsanız iş yerinizin kültürünü üç ya da beş yıl gözlemlemelisiniz."

Kaynakça : Los Angeles Times Syndicate Int. /
Dünya Globus Yayın Grubu -2001 Ekonomi-Politika