Ne Yapmalı?

(2)

İnsan düşüncedir, yoksa diğer canlılardan farkı kalmaz. Bazıları kızdığı, aşağılamak istediği insanı koyuna benzetmekten geri durmuyor. Biz öyle yapmayalım!

İnsan çağının insanıysa normal, ilerisindeyse anlaşılmaz çoğu zaman da deli, çağından gerideyse çağdışı olarak adlandırılır. İnsan böyleyse, devlet de aşağı yukarı aynıdır... Çünkü devlet milletten, millet de içindeki insanlardan oluşur. İnsanları geri, çağdışıysa millet ileride olamaz. Neticede millet insanlarıyla bütündür.

Bir milletin düşünce hayatı nasıl oluşturulur o soruya cevap aramak gerekir. Tarihi, eğitimi, eğitim sistemi, inanış sistemi, insanların düşünce hayatının oluşumunda etkilidir. Başka ne ya da neler etkilidir diye düşünelim. Bir toplumda düş ya da düşünce nasıl vücuda getirilir?

1. Çocuklukta anlatılan hikâyeler ve masallar.
2. Yine çocuklukta öğretilen din ve dini kurallar.
3. Toplumsal örf adet
4. Çevredeki insanların tutum ve davranışları
5. Okul eğitimi

Daha birçok madde bulunabilir. İllaki bu maddeler de kesinkes doğrudur da demek istemiyorum lakin toplumun yaşadığı şartlar, dost ve düşman kavramları zamanla öğrenilir. Bu tıpkı yılandan korkma, sıcak sobadan uzak durma, yalanı söyleme ya da söylememe gibi veyahut yalana mazeret uydurma nedenlerini oluşturma sürecidir.

Nice insanlar tanıyoruz, hepsi de o kadar düşündüklerinin doğru olduğundan eminler ki neredeyse kendi doğruluklarına iman etmişler. Çünkü böyle atılmış temel. Türk Yunan ilişkileri gibi bir durum adeta. Almanya’da Türklerle en iyi anlaşan ya Yunanlılardır ya da Trabzon’dan göçen Rumlardır da. İçeride birbirinin gözünü oymak için fırsat kollayan bu halklar nedendir bilinir dışarıda ortak bir geçmişe, ortak bir tarihe sahip olduklarından dost olabilmektedirler. İnsan öğrenir, insan düşüncedir derken, insan iyi, doğru düşünce demedim. İnsan doldurulmuş bir düşüncedir. Genellikle de başkası tarafından doldurulduğundan habersiz düşmandır ama aslında diğer canlı türlerinden farkı da budur. Misal Türk Yunan sınırında kuşlar bu bilinçte değildir, arılar ve ayılar da böyle bir bilince sahip değildir. Genellikle çok daha büyük çıkarlar sebebiyle açılan savaşların her zaman piyonu olan sıradan insan, bu anlamda içeride de dışarıda da geniş perspektiften bakılınca anlamsız işler yapan tek canlı türü olarak, anlamsızlığa anlam kazandırmakta en yetenekli türdür de aynı zamanda.

2. Dünya Savaşı yılları; Yunanistan Almanya tarafından teslim alınmış ve üçe bölünmüş; halk açlıktan ölüyor. Askerler de dâhil Türkiye tarafına kaçmaya çalışıyorlar. Çünkü parçası oldukları Avrupa kültürü, emperyalist idealleri olan önce İtalya sonra Almanya onları işgal etmiş. Savaş bitmiş, bitiş bu bitiş düşmanlığa kalındığı yerden devam ve Kıbrıs’ta olanlar…